Opakowania: Opakowania w mleczarstwie

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Biznes 2/2017 (28)

Opakowania z papieru

Opakowania z papieru to jedne z najstarszych rodzajów opakowań. Mają wiele zalet: niską cenę, małą masę właściwą, estetyczny wygląd, łatwo się je barwi i formuje. Można je ponadto łączyć z tworzywami sztucznymi i folią aluminiową (masło, tłuszcze kulinarne, twarożki) oraz mają niską przewodność ciepła. Oprócz cech pozytywnych opakowania te posiadają również wady: mają małą sztywność i stabilność, niską odporność na wodę i skłonności do zawilgocenia, niewielką barierowość w stosunku do tłuszczów, zapachów, pary wodnej i tlenu oraz podatność na starzenie.

Opakowania klapowe, fasonowe i kaszerowane

Opakowania klapowe to standardowe opakowania tekturowe wykorzystywane w branży spożywczej. Mogą być wykonywane ze wszystkich kombinacji tektury i folii zgodnie z wymogami, do pakowania zarówno dla ręcznych i zautomatyzowanych linii opakowaniowych. Na powierzchni tych kartonów możliwy jest wysokiej jakości nadruk, który zapewnia optymalny wygląd i pozwala na efektowną prezentację.

Kolejną kategorią kartonów są opakowania fasonowe najczęściej stosowane do pakowania produktów o nietypowych kształtach oraz produkcji różnego typu materiałów POSM. Kartony fasonowe stosowane są w displayach na półkę oraz różnego typu ekspozytorach. Przy produkcji tego typu opakowań stosuje się nowoczesne rozwiązania po to, by opakowania doskonale prezentowały się na sklepowych półkach, ułatwiły ekspozycję i układanie.

Opakowania kaszerowane powstają przez połączenie standardowej falistej tektury z formatką papierową, która pozwala na zadruk przy wykorzystaniu techniki offsetowej. Taki typ opakowania to: możliwość wykonania nawet 6-kolorowego zadruku w żywych i soczystych kolorach, solidne wykończenie i doskonałą odporność na zniszczenie, ochronne, produktu, dzięki czemu produkty nie ulegają zniszczeniu przy transporcie ani stojąc na półce w sklepie oraz oferują ciekawszą ekspozycję.

Opakowania wielowarstwowe

Polska była jednym z ostatnich krajów w Europie Środkowo-Wschodniej, w których pojawiły się kartony do płynnej żywności. Pierwsze opakowania tego typu pojawiły się na rynku dzięki firmom Tetra Pak, Elopak oraz SIG Combibloc dopiero w 1989 r.

Opakowania wielowarstwowe (wieloskładnikowe/kompleksowe) powstają poprzez połączenie dwóch lub większej ilości tworzyw opakowaniowych wielowarstwowo (papier, polietylen i aluminium). Uzyskany w ten sposób materiał niesie w sobie cechy użytych do jego produkcji składników. Opakowań wielowarstwowych używa się coraz częściej do pakowania żywności, np. pudełka z kartonu laminowanego do mleka spożywczego, napojów fermentowanych. Obecnie możliwa jest produkcja kartonów 3-, 5- i 7-warstwowych.

Zaletami tego typu opakowań jest to, że dzięki wielowarstwowej budowie chronią produkty spożywcze dłużej niż tradycyjne rozwiązania. Dzięki temu typowi opakowań (przy stosunkowo niewielkiej wadze i objętości samego opakowania) zapewniona zostaje jednoczesna ochrona żywności przed wieloma czynnikami zewnętrznymi, światłem, utlenianiem, obcymi zapachami, wilgocią. Produkty spożywcze umieszczone w szczelnym opakowaniu wielowarstwowym zachowują trwałość przez dłuższy czas, nawet poza warunkami chłodniczymi. Dzięki swojej wielowarstwowej strukturze zapewniają dłuższą przydatność wyrobów do spożycia bez konieczności dodawania konserwantów.

Opakowania aseptyczne wielowarstwowe połączone razem w opakowaniu kartonowym tworzą unikalny system zabezpieczenia wrażliwych produktów spożywczych przed czynnikami zewnętrznymi. Kartony (jak podają producenci) nie tylko sprzyjają zachowaniu naturalności produktów spożywczych, ale są także przyjazne środowisku. Niewątpliwie przyczynia się do tego selektywna zbiórka odpadów i systemowo wdrażany recykling.

Produkty pakowane w kartony nieaseptyczne wymagają natomiast schładzania podczas transportu i przechowywania.


Wyróżniamy dwa typy kartonów: karton aseptyczny do pakowania produktów o przedłużonym terminie przydatności do spożycia oraz karton nieaseptyczny – przeznaczony do pakowania produktów krótkotrwałych. Ten pierwszy składa się w 70% z papieru, w 20% z polietylenu oraz w 5% z niezwykle cienkiej folii aluminiowej. Drugi typ kartonu nie ma warstwy aluminiowej.

Kartony aseptyczne umożliwiają przechowywanie produktów w temperaturze pokojowej przez dłuższy czas, a tak opakowane produkty nie potrzebują chłodzenia ani dodatku konserwantów. W technologii aseptycznej stosuje się proces UHT, który polega ona na tym, że produkty są podgrzewane do bardzo wysokiej temperatury, a następnie schładzane. Po wykonaniu tych czynności umieszcza się je w wysterylizowanych aseptycznych opakowaniach kartonowych. Wykorzystanie tej metody umożliwia zachowanie większości składników odżywczych.

Najprostsze opakowanie aseptyczne składa się z 3 warstw, a każda warstwa pełni określone funkcje. Główny składnik stanowi surowiec odnawialny jakim jest papier (z nadrukiem informacyjnym o produkcie), który nadaje opakowaniu sztywność i decyduje o jego wytrzymałości. Folia aluminiowa chroni produkt wewnątrz przed wpływem światła i tlenu, przed wnikaniem do żywności obcych zapachów oraz przed utratą aromatu produktu, który znajduje się w środku. Folia aluminiowa pozwala na magazynowanie żywności również poza warunkami chłodniczymi. Dwie skrajne warstwy opakowania, zewnętrzną oraz wewnętrzną, wyścieła polietylen o niskiej gęstości (LDPE), który stanowi zabezpieczenie przed wilgocią i zapewnia szczelność opakowania.

Strona 6 z 6