Rynek mleczarski w Rosji: Rosyjska ruletka cz. 1

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Biznes 1/2010 (07)

Wzrost cen jest jednym z podstawowych problemów rosyjskiego rynku mlecznego wpływając negatywnie na ilościowy wzrost sprzedaży. Wzrost cen w ostatnich 3 latach wpłynął znacząco na decyzje konsumenckie Rosjan, które uległy znacznemu uproszczeniu. Niemniej jednak w dalszym ciągu nie zauważa się spadku zainteresowania produktami mlecznymi pozytywnie wpływającymi na zdrowie, np. z dodatkiem probiotyków. Te produkty generują największe wolumeny.

Jednocześnie w społeczeństwie rosyjskim zauważa się znaczącą zmianę stylu życia, szczególnie wśród mieszkańców większych miast. Ludzie stają się coraz bardziej pochłonięci pracą, ograniczają częstotliwość zakupów, coraz większą wagę przywiązują do zdrowej i wysokojakościowej żywności, której wolumeny systematycznie wzrastają.

Obecnie mleczarski sektor rosyjski jest miksem dofinansowanych przedsiębiorstw państwowych i grup kapitałowych z zagranicy.

Przykładowo, mleko UHT jest postrzegane jako bezpieczne, pozbawione konserwantów, o wysokiej wartości odżywczej oraz wygodne w użyciu. Systematycznie zauważa się wzrost zainteresowania tym typem mleka w kartonowych aseptycznych opakowaniach, ponieważ daje ono konsumentom poczucie zakupu produktu o wysokiej jakości, wygodnego oraz o długim terminie przechowywania. Jednocześnie zauważa się spadek udziałów mleka pasteryzowanego w ujęciu wolumenowym. W 2007 roku Rosjanie regularnie kupowali i konsumowali około 169 litrów mleka na osobę.

Kolejnym trendem jest zainteresowanie żywnością organiczną. Coraz więcej Rosjan jest zainteresowanych tego typu produktami i jest gotowych zapłacić więcej za zdrowsze jedzenie. Jednakże według estymacji zaledwie 5% ludności jest w stanie kupić taką żywność. Dodatkowym czynnikiem utrudniającym rozwój rynku jest brak precyzyjnej definicji, co prawo rosyjskie uznaje za żywność organiczną.

Rynek jogurtów

Udziały rynku jogurtów szacuje się na około 9%. W Rosji sprzedaje się około 3,4 mln ton jogurtów, za 706 mln dolarów. Silnie rozwijającym się trendem są jogurty z żywymi kulturami bakterii. Dynamicznie rozwija się sektor jogurtów do picia oraz jogurtów wzbogacanych. Powoli coraz popularniejsze są jogurty z dodatkiem owoców. W dalszym ciągu przeważającym liderem rynku są jogurty utrwalane termicznie, które obejmują ponad 50% rynku.

Rynek mleczarski w Rosji systematycznie się rozwija i dopasowuje do potrzeb i oczekiwań klientów. Przykładowo, w dużych miastach rosyjskich rośnie zapotrzebowanie na jogurty, owocowe kefiry i mleko UHT. Wprowadza się technologie umożliwiające wydłużenie terminu przydatności do spożycia. Tradycyjnie wytwarzane produkty poddawane są nie tylko procesom umożliwiającym wydłużenie ich przydatności do spożycia, ale także pakowane są w coraz atrakcyjniejsze opakowania i poddane silnej reklamie. Rosjanie coraz bardziej interesują się też produktami probiotycznymi.

Głównymi konsumentami jogurtów są mieszkańcy dużych miast (tzw. megalopolii) ze średnim i wyższym dochodem, prowadzący dynamiczny styl życia i przykładający wagę do zdrowego żywienia. Systematycznie zauważa się zainteresowanie konsumentów produktami premium z wyższej półki. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi rynku jogurtów jest wzrost świadomości marek, silne kampanie reklamowe oraz coraz bardziej atrakcyjne opakowania zachęcające do zakupu.

Według badań rynku systematycznie wzrasta udział jogurtów do picia w megakategorii jogurtów ogółem. W kategorii jogurtów do picia znaczny postęp nastąpił w latach 2006-07, kiedy to wykreowano nową kategorię i zanotowano wzrost sprzedaży o 24%. Obecnie segment jogurtów do picia rośnie o około 15% rocznie, przy czym segment tradycyjnych jogurtów nie więcej niż o 1-3%.

Najbardziej popularnymi jogurtami są jogurty z dodatkami owoców (około 65%), następnie do picia oraz jogurty probiotyczne i bez wyodrębnionej tkanki owocowej. Według innych danych segment jogurtów w Rosji podzielony jest na 3 duże kategorie: jogurty do jedzenia z owocami, które stanowią około 40% rynku, jogurty do picia – 20% oraz sery białe – 20% rynku.

Od maja 2007 do maja 2008 konsumpcja ilościowa jogurtów pitnych w rosyjskich miastach powyżej 500 tysięcy spadła o 28%, ale mimo tego w układzie wartościowym rynek jogurtów pitnych wzrósł o 8%. Głównym czynnikiem kształtującym popyt jest wzrost cen mleka. Dane badawcze z platformy Shopper-CentrIc InformatIon Flow (SCIF) wskazywałyby, że eskalacja cen jogurtów do picia wyniosła 50%, przez 12 miesięcy. W rezultacie wzrostu cen spadła konsumpcja jogurtów. Niemniej jednak w 2008 r. zakupy jogurtów do picia pozostawały na zbliżonym poziomie jak w roku 2007; 32% i 29% na gospodarstwo. Zauważono jednocześnie wzrastające zainteresowanie tańszymi odpowiednikami produktów fermentowanych jak kefir.

Strona 7 z 8