Tłuszcz mlekowy – fakty i mity

prof. dr hab. Grażyna Cichosz
Przegląd Mleczarski 11/2009

Komu (czemu) służą zalecenia dietetyczne?

Stan zdrowia mieszkańców najbogatszych krajów świata jest najlepszym dowodem na to, że lansowane od około 50 lat zalecenia dietetyczne nie sprzyjają zdrowiu, a wręcz przeciwnie. Zastanawiający jest fakt, dlaczego dietetycy przyjęli założenie, że zdrowe są tylko tłuszcze roślinne. Punktem wyjścia do dyskusji o znaczeniu tłuszczów roślinnych w profilaktyce zdrowotnej powinno być rzeczywiste zapotrzebowanie organizmu człowieka na WNKT n-6 i n-3 – tak naprawdę jest ono niewielkie.

W opinii kardiologów amerykańskich i neurofizjologów kanadyjskich zapotrzebowanie zdrowego dorosłego człowieka wynosi 4,4g w przypadku kwasu linolowego n-6 i ok.1g kwasu linolenowego n-3 dziennie. Obecne w tłuszczach zwierzęcych WNKT n-6 i n-3 występują w optymalnych dla zdrowia proporcjach 4-5:1. Natomiast większość tłuszczów roślinnych (olej słonecznikowy, kukurydziany, z pestek winogron) jest źródłem kwasu linolowego n-6 i śladowych ilości kwasu linolenowego n-3. Nadmiar WNKT n-6 w diecie hamuje przekształcenia WNKT n-3 do biologicznie aktywnych długołańcuchowych pochodnych, poza tym koreluje z rosnącą zachorowalnością na nowotwory i schorzenia neurodegeneracyjne.

Wyniki badań epidemologicznych zaprzeczają:

  • rzekomo aterogennym (miażdżycotwórczym) właściwościom tłuszczów zwierzęcych,
  • rzekomo prozdrowotnym właściwościom niskotłuszczowej diety light,
  • rzekomo prozdrowotnym właściwościom olejów roślinnych i margaryn.

Wobec powyższego należy zastanowić się komu (czemu) służą lansowane od kilkudziesięciu lat zalecenia dietetyczne.

Faktem jest, że tłuszcz mlekowy zawiera dużo nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu

W porównaniu do innych tłuszczów jadalnych tłuszcz mlekowy zawiera najwięcej cholesterolu (230 mg/100g masła) i kwasów tłuszczowych nasyconych (nawet do 65%). Jednak 25% wszystkich nasyconych kwasów tłuszczowych stanowią kwasy krótko- i średniołańcuchowe, które nie stanowią żadnego zagrożenia ani otyłością ani hipercholesterolemią. Wykorzystywane są jako źródło energii niezbędnej do podtrzymania stałej temperatury ciała oraz funkcjonowania narządów. Pełnią szereg niezmiernie istotnych funkcji biologicznych. Nasyconym KT przypisywane jest działanie hipercholesterolemiczne i miażdżycotwórcze, mimo, iż nie ma na to i nigdy nie było wiarygodnych dowodów naukowych.


Źródło: Keys, Ancel, Seven countries: A. Multivariate Analysis of Death and Coronary Heart Disease, Harvard University Press, Cambridge, Mass:1980

Strona 1 z 5