Uwarunkowania rozwoju nowych produktów w branży mleczarskiej

Każdy wyrób finalny jest źródłem informacji na temat czynników kształtujących jego atrakcyjność w oczach konsumentów. Wszystkie wymienione powyżej atrybuty są ważne, ponieważ konsument dokonując zakupu kieruje się głównie: cechami sensorycznymi jak smak, zapach, barwa – 42,3% (rys.1), ceną – 27,1% oraz terminem przydatności do spożycia – 26,5%. Czynnikiem istotnym dla respondentów jest jakość – 53,4%. Niewielką uwagę natomiast konsumenci przywiązują do opakowania – 30,2% i wartości energetycznej – 21,7%, wskazując te czynniki jako bardzo mało istotne. Wyniki analizy wskazują, że konsumenci przy zakupie kierują się przede wszystkim podstawowymi właściwościami produktu, które decydują o jego jakości oraz bezpieczeństwie spożycia wynikającym z trwałości oferowanych wyrobów.

Rysunek 1. Czynniki wpływające na decyzje konsumenta przy wyborze produktu.

Źródło: Opracowanie własne

W grupie respondentów zbadano znajomość dodatków funkcjonalnych stosowanych w przetworach mleczarskich. Analizując uzyskane dane można stwierdzić, że najbardziej popularnymi i znanymi wśród nabywców dodatkami są: kwasy omega-3 i probiotyki, odpowiednio 70% i 60% respondentów zna ich działanie. Dodatkiem, o którym konsumenci wiedzą najmniej jest sprzężony kwas linolowy CLA, aż 30% badanych deklaruje, że nigdy o nim nie słyszało.

Zapytano respondentów, jakie wyroby mleczarskie ich interesują i jakie powinny mieć cechy funkcjonalne. Konsumenci wskazali na jogurt, który powinien być dietetyczny – 50% badanych, a także niskoenergetyczny – 20% wskazań. Grupa wyrobów wysokoenergetycznych, których potrzebę sygnalizują badani to: twaróg – 20%, masło – 12% oraz mleko – 10%. Jako nowy produkt niskocholesterolowy lub obniżający jego poziom konsumenci, najchętniej spożywaliby masło – taką opinię wyraziło 38% badanych. Informacja ta może być wskazówką do rozpoczęcia badań nad technologią, która pozwoli zmniejszyć ilość cholesterolu w tego typu produktach. Respondenci określili swoje oczekiwania w stosunku do artykułów mleczarskich, wskazując, jakie dodatki funkcjonalne powinny znajdować się w produktach:

• witaminy i substancje biologiczne aktywne – jogurt (44%) oraz maślankę (20%);
• kwasy omega – 3 – mleko (28%), masło (22%) oraz jogurt (20%);
• dodatek błonnika – jogurt (38%);
• dodatek steroli roślinnych – masło (18%),
• zawierające probiotyki – jogurt (46%), kefir (24%).

Konsumenci oczekują również ekologicznego mleka – 16% i jogurtu – 16%, a także produktów tradycyjnych i regionalnych. W tej grupie najczęściej wskazywane są sery dojrzewające – 34%, twarogi – 18%, oraz mleko kozie – 24% i jego przetwory: sery dojrzewające – 12% i twaróg – 12%.

Przeważająca część konsumentów dokonuje zakupu produktów w opakowaniach jednorazowego użytku – 32% i z tworzyw sztucznych – 30%, a miejscem zakupu jest najczęściej supermarket – 44% bądź sklep osiedlowy – 40%.

W wyniku przeprowadzonych badań oceniony został stopień reakcji konsumentów na nowości pojawiające się w ofercie rynkowej produktów mleczarskich. Z uzyskanych danych wynika, że w większości konsumenci reagują pozytywnie na nowości, a skłania ich do tego chęć sprawdzenia walorów smakowych – 42% (tab.4).

Producenci, którzy zamierzają wprowadzić na rynek nowy produkt, powinni tak ustalić cenę, aby nie była ona zbyt wygórowana, ponieważ aż 64% konsumentów (tab. 6), nabywając nowy wyrób kieruje się ceną. Tylko 25% ankietowanych decyduje się na zakup nowego wyrobu, gdy inne produkty nie spełniają ich oczekiwań, a 23% gdy jego cena jest niższa od ceny produktów dotychczas oferowanych przez producentów (rys. 2).

Tabela 4. Reakcja konsumentów na wprowadzane przez branżę mleczarską innowacje produktowe (w %)

Źródło: Opracowanie własne