Uwarunkowania rozwoju nowych produktów w branży mleczarskiej

Wyroby mleczarskie stanowią szeroką, atrakcyjną i zróżnicowaną gamę produktów o wysokiej jakości, wartości odżywczej oraz różnej trwałości. Wzrastające w ostatnich latach zainteresowanie żywnością wzbogaconą w składniki odżywcze, bioaktywne, funkcjonalne, korzystnie wpływające na stan zdrowia i samopoczucia, a także obniżające ryzyko chorób serca oraz układu krążenia kształtują obecne trendy w opracowywaniu nowych produktów.

Projektowanie wyrobów powinno być ukierunkowane na zaspokajanie potrzeb współczesnego konsumenta, świadomego swoich potrzeb i dbającego o zdrowie. Coraz częściej rozpowszechnia się również tzw. zdrowy model odżywiania, w którym szczególne znaczenie odgrywają produkty mleczarskie. Tak kształtujący się popyt powoduje, że utrzymanie uzyskanej lub przewidywanej przez zakłady mleczarskie pozycji na coraz bardziej konkurencyjnym i dynamicznym rynku możliwe jest dzięki procesom rozwoju nowych produktów, określanych również jako innowacje. Są one niezbędne, aby zapewnić producentom sukces i przetrwanie na rynku. Opracowywanie nowych produktów i wdrażanie innowacji powinno być ważnym celem przedsiębiorstwa funkcjonującego na rynku kreowanym przez potrzeby konsumenta. Działania te, często objęte są ryzykiem i wiążą się z ponoszeniem przez firmę wysokich kosztów, ale tylko innowatorzy, rywalizując z konkurencją i wychodząc naprzeciw zachodzącym zmianom, nie tylko w technologii, ale i w zachowaniu konsumentów, mogą utrzymać się lub uzyskać wiodącą pozycję na rynku. Innowacje są zatem konieczne i uzasadnione.

Przy realizacji projektów należy brać pod uwagę wymagania konsumentów, ponieważ produkt, który nie spełni ich oczekiwań zostanie wyeliminowany z rynku, a tym samym narazi firmę na straty, dlatego też przed rozpoczęciem projektowania nowości warto poznać preferencje i oczekiwania konsumentów odnośnie nowego produktu lub opinie dotyczące produktów już wprowadzonych w celu ich dalszego doskonalenia.

Cel i metodyka badań

Celem prezentowanych badań było określenie czynników, na które konsument zwraca uwagę dokonując zakupu produktów mleczarskich, zbadanie reakcji konsumenta na innowacje produktowe oraz określenie, jakiego typu produktu oczekuje konsument i o jakich właściwościach funkcjonalnych.

Założono, że analiza uzyskanych podczas badań danych pozwoli również na określenie wpływu promocji na decyzje nabywcy oraz czynników ograniczających spożycie produktów mleczarskich, a także na określenie, czy konsument zna dodatki funkcjonalne stosowane w dostępnych na rynku produktach mleczarskich.

Badania przeprowadzono metodą ankietową na terenie Olsztyna z zastosowaniem techniki indywidualnego wywiadu kwestionariuszowego, który zawierał pytania dotyczące spożywania przez respondentów produktów mleczarskich, a także prośbę o wskazanie powodów zainteresowania oraz czynników zniechęcających do zakupu i konsumpcji badanej grupy wyrobów. Pytania miały również na celu ustalenie, w jakim stopniu reklama, promocja oraz cena wpływają na decyzję wyboru i zakupu przetworów mleczarskich przez konsumenta. Próbę badawczą stanowiło 50 osób z uwzględnieniem kryteriów wieku, płci, miejsca zamieszkania i sytuacji materialnej oraz liczby dzieci do lat 8 w gospodarstwie domowym. Informacje o badanej populacji zestawiono w tab. 1.

Tabela 1. Segmentacja badanych konsumentów w ujęciu procentowym (w %).

Źródło: Opracowanie własne