Probiotyki: Wschodzący rynek

Zarówno specjaliści do spraw żywienia jak i konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na to, jak zmienia się sposób życia ludzi i jak wielki ma to wpływ na sposób żywienia. Poszukiwana jest żywność, która poza efektem odżywczym będzie zmniejszała ryzyko chorób i poprawiała obecny stan zdrowia.

Żywność wpływająca korzystnie na stan zdrowia człowieka nazwana została funkcjonalną i już od lat jej udział w diecie przeciętnego konsumenta ma coraz większe znaczenie. Ważną zaletą żywności funkcjonalnej jest to, że produkty te są składnikami codziennej diety. Do najpopularniejszych produktów tego typu należą probiotyczne produkty mleczarskie.

Żywność funkcjonalna jest pokarmem, który oprócz niezbędnych składników odżywczych wzbogacony jest także w dodatki korzystnie działające na organizm człowieka, poprawiające jego stan zdrowia lub redukujące ryzyko chorób. Na rynkach zachodnich taka żywność jest popularna od lat, natomiast na polskim wciąż znajduje się w fazie rozwoju. Choć produkty prozdrowotne nie są powszechne w jadłospisie Polaków, to rosnące zainteresowanie polskich konsumentów spowodowało, że od roku 2003 produkty probiotyczne odnotowują stały wzrost.

Termin „probiotyk” pochodzi od greckich słów „pro bios” – dla życia i oznacza żywe mikroorganizmy, które po spożyciu wywołują efekt zdrowotny. Choć istnienie takiej grupy bakterii laureat nagrody Nobla Ilia Miecznikow odkrył już na początku XX wieku, to rozwój badań nad nimi i szersze ich zastosowanie datujemy na ok. 70 lat później. I. Miecznikow w swoich badaniach zauważył, że spożywanie i obecność w organizmie gospodarza odpowiedniej liczby bakterii probiotycznych powoduje efekt zdrowotny wywołany regulacją przez nie składu mikroflory jelitowej. Mikroflora ta kolonizuje blisko 200-400 m2 powierzchni nabłonka jelitowego, natomiast cały przewód pokarmowy zasiedlony jest przez ok. 1014 komórek drobnoustrojów, należących do 400-500 różnych gatunków. Najliczniej zasiedlają one jelito grube, do którego również musi dotrzeć probiotyk, aby mógł wspomagać mikroflorę. Mikroflora ta na skutek m.in. działania antybiotyków, nieprawidłowego odżywiania się, stresu czy obecności bakterii chorobotwórczych traci swoją stabilność. W wyniku badań stwierdzono, że efekt regulujący mikroflorę organizmu człowieka wywołują przede wszystkim bakterie należące do rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium. Wśród licznej grupy bakterii wykorzystywanych jako probiotyki można wymienić Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum, Bifidobacterium bifidum, Pediococcus acidlaciti, Streptococcus faecium. Jednakże działanie probiotyczne nie dotyczy wszystkich szczepów danego gatunku i dlatego obecne prawo żywnościowe uściśla termin „probiotyki”. Według obowiązujących definicji określenie „probiotyk” dotyczy preparatów lub produktów żywnościowych, które zawierają odpowiednio dużo żywych i ściśle zdefiniowanych mikroorganizmów wpływających korzystnie na mikroflorę określonej okolicy w organizmie. Jak mówi definicja, drobnoustroje probiotyczne są to ściśle określone szczepy mikroorganizmów. Niewielka liczba wykrytych i przebadanych szczepów, które obecnie mogą być stosowane przemysłowo, wynika przede wszystkim z rygorystycznych wymogów im stawianych.

Ewa Zacharewicz

Menedżer ds. Relacji Zewnętrznych i Komunikacji w Danone

Produkty probiotyczne należące do kategorii żywności funkcjonalnej zajmują bardzo ważne miejsce w portfolio produktów Danone, ponieważ bezpośrednio realizują misję firmy: „Nieść zdrowie poprzez żywność jak największej liczbie ludzi”.

Od probiotyków oczekuje się działania prozdrowotnego, dlatego tak ważne jest prowadzenie rzetelnych badań naukowych dokumentujących ich działanie. Takie badania prowadzą zarówno naukowcy pracujący w Danone jak też liczne ośrodki naukowe, z którymi Danone współpracuje. Wyniki tych badań są recenzowane i publikowane w międzynarodowych czasopismach naukowych, co jest gwarancją ich wiarygodności.

Działanie Actimela zostało przebadane w 24, zaś działanie Activii w 17 badaniach klinicznych. Im lepiej znamy nasze produkty i ich działanie prozdrowotne tym lepiej możemy wspierać zdrowie naszych konsumentów, a więc realizować nasza misję – dlatego badania naukowe są tak ważnym elementem naszej pracy. Z tego samego powodu przywiązujemy ogromną wagę do nadzoru nad jakością naszych produktów – chcemy być pewni, że są one najwyższej jakości, a ilość bakterii probiotycznych jest w nich odpowiednia, aby zapewnić ich prozdrowotne działanie.