Masło: Masło w drodze do specjalizacji

Innowacje na rynku masła

Rynek masła, mimo że wydaje się klasycznym przykładem rynku produktu tradycyjnego, w ostatnim czasie poddany jest pewnym ciekawym zabiegom, których celem okazuje się ponowne zwrócenie uwagi na tę kategorię. Jednym z najważniejszych kryteriów oceny i wyboru masła jest wysoka jakość produktu. Klienci czasami są skłonni zapłacić nieco więcej, ale mieć pewność co do odpowiednich walorów. Mimo to do najbardziej intrygujących działań w zakresie poszerzenia kategorii należy wprowadzenie m.in. maseł smakowych i funkcjonalnych, produktów o ulepszonej smarowności, produktów z surowców ekologicznych lub alternatywnych oraz zmodyfikowanej użyteczności technologicznej. 

Masła smakowe i funkcjonalne

Najstarszym kierunkiem rozwoju kategorii było wprowadzenie na polskie półki wiele lat temu maseł solonych (Lactalis Polska). Z analizy bieżących trendów rynkowych wynika, że jednym z kierunków rozwoju kategorii jest wprowadzanie masła z różnymi dodatkami: smakowymi wytrawnymi, deserowymi lub funkcjonalnymi. W takim ujęciu masło przestaje być tylko bazowym tłuszczem do smarowania czy gotowania, ale staje się oryginalnym nośnikiem konkretnego smaku lub wybranych składników odżywczych. 

Najbardziej znaną w Polsce kategorią w tym zakresie stanowią masła smakowe o charakterze wytrawnym. Najpopularniejsze innowacje w tej dziedzinie to masła z dodatkami ziół, przypraw czy warzyw. Przykładami mogą być masło z czosnkiem niedźwiedzim, z czosnkiem i ziołami prowansalskimi, suszonymi pomidorami, chili i czosnkiem lub z bazylią. Takie produkty ułatwiają przygotowywanie potraw, np. mięs z grilla czy pieczywa, i są chętnie kupowane przez konsumentów poszukujących wygody i nowych doznań smakowych. Masła takie znajdują się w portfolio m.in. Grupy Mlekovita. 

Mniej znane w Polsce są tzw. masła deserowe, które służą do przygotowania różnego rodzaju słodyczy, kremów do ciast oraz słodkich przekąsek. Na rynku zachodnim znane są masła z dodatkiem kakao, czekolady, malin, miodu czy cynamonu. Są one przeznaczone do smarowania pieczywa, naleśników czy deserów. W Polsce w tej kategorii pojawiło się masło malinowe z 8% dodatkiem przecieru malinowego, wyprodukowane z owoców z własnego skupu przez firmę Kabako Gruppe (marka Mleczne Ogrody). Debiut produktu odbił się głośnym echem w mediach społecznościowych i zyskał duże zainteresowanie konsumentów.

Ostatnią grupę produktów stanowią masła funkcjonalne. Po sukcesie margaryn funkcjonalnych masło wydaje się naturalną bazą do tego typu dodatków. I tak masła wzbogaca się o składniki prozdrowotne, tj. kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które mają pozytywny wpływ na układ krążenia. Przykładem tego typu produkty jest Masło Delhaize omega 3 z Holandii. 

Masło klarowane 

Masło klarowane jest znane w Polsce od wielu lat i z powodzeniem stosuje się je w kulinariach. Są to masła przeznaczone do smażenia, zwłaszcza dla osób dbających o zdrowie i poszukujących naturalnych produktów. Masło takie jest pozbawione białka i laktozy. Charakteryzuje się wysoką temperaturą dymienia, co czyni je idealnym do smażenia. Jest również bardziej trwałe niż tradycyjne masło. Obecnie na bardziej zaawansowanych rynkach wdraża się masła klarowane z różnego typu dodatkami smakowymi takimi jak zioła, czosnek czy… wanilia. W Polsce czołowymi dostawcami są Grupa Mlekovita, Grupa Polmlek.

Masła o ulepszonej smarowności (masła blendowane)

Kolejną grupę produktów stanowią tzw. masła o ulepszonej smarowności (masła blendowane). Jak mówią producenci, wdrożenie takich produktów jest odpowiedzią na narzekanie konsumentów na twardość masła wyjmowanego prosto z lodówki i utrudniony proces smarowania. Dlatego też w odpowiedzi na ten problem producenci wprowadzają produkty, które łączą masło z olejami roślinnymi. Przykładem takiego wyrobu jest tzw. masło blendowane, które stanowi połączenie masła śmietankowego z olejami (takimi jak rzepakowy lub lniany), dzięki czemu produkt zachowuje smak i aromat, ale jest bardziej miękki i łatwiejszy do rozsmarowania, co naturalnie czyni go wygodniejszym w codziennym użytkowaniu.

Betamasło

Zupełnie inną, prawie całkowicie nieznaną w Polsce kategorię stanowi tzw. betamasło. Jest to produkt o podwyższonej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych i ulepszonych walorach funkcjonalnych, w tym lepszej smarowności.

Masła ze zrównoważonej produkcji 

Kolejną kategorię stanowią masła z tzw. zrównoważonej produkcji. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej innowacje dotyczą nie tylko samego produktu, ale i sposobu jego wytwarzania. W tej kategorii wskazuje się na tzw. masła ekologiczne oraz masła rzemieślnicze. 

Masło ekologiczne to masło wytworzone z surowca od zwierząt karmionych paszą ekologiczną i hodowanych według ekologicznych zasad. Popyt na masło z mleka od krów karmionych paszami ekologicznymi stale rośnie. Badania wskazują, że konsumenci są gotowi zapłacić więcej za produkty naturalne, powstające w zrównoważony sposób, jednakże w niewielkim wolumenie. W cenie jest także masło rzemieślnicze, wytwarzane przez małe, lokalne mleczarnie lub gospodarstwa domowe. 

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na masło Maluta, wyrób polskiego dostawcy, jakim jest spółdzielnia Nowy Dwór Gdański (OSM). Surowiec do produkcji tego masła pochodzi od zwierząt pasących się na zielonych łąkach Żuław. Tu ponad 77% gospodarstw stosuje tradycyjne wypasanie krów.

Masło alternatywne 

Żeby zawiłości nie było za mało, na rynku pojawiają się również produkty przypominające masło z surowców alternatywnych. Obecnie na międzynarodowych półkach sklepowych można nabyć „masła” orzechowe i z różnych nasion. Jako surowiec wykorzystywane są m.in. migdały oraz nerkowce. Jeżeli chodzi o „masła” z nasion, to alternatywę do mleka mogą stanowić nasiona sezamowe, słonecznikowe, konopi łuskanej czy dyni. Formalnie tego typu produkty noszą nazwę kremów i znalazły się w zakresie zainteresowania osób będących na diecie wegańskiej lub bezmlecznej. Tego typu wegańskie produkty często powstają na bazie oleju kokosowego, awokado czy rzepakowego. Mogą być wzbogacone o witaminy i składniki mineralne. 

Przykładem jest produkt z nasion konopi łuskanej od wytwórcy Novitum, występujące pod postacią naturalnego kremu. Uzyskuje się go przez prażenie, a następnie mielenie nasion konopi na zimno, bez użycia dodatków chemicznych, soli, cukru, oleju palmowego czy innych dodatków do żywności. Bazę do tego produktu stanowi olej arachidowy. Taki krem jest bogatym źródłem aminokwasów, witamin, kwasów omega-3 i omega-6, potasu, magnezu i fosforu.