Schładzalniki: Schładzalniki do mleka

Marek Gaworski
Forum Mleczarskie Biznes 2/2009 (05)

Najważniejszą cechą różnicującą modele z omawianej grupy schładzalników oferowanych na polskim rynku jest pojemność zbiornika na mleko. Parametr ten, jak wynika z przeglądu ofert firm zajmujących się produkcją i dystrybucją schładzalników zbiornikowych obejmuje bardzo szeroki zakres, od kilkudziesięciu litrów do ponad dwudziestu tysięcy litrów.

Wspólną cechą zbiorników na mleko jest ich dobra izolacja. W przypadku gdy temperatury otoczenia i schłodzonego mleka w zbiorniku wynoszą odpowiednio 25°C i 4°C, przyrost temperatury nominalnej objętości mleka nie przekracza na ogół 0,5-0,7°C; w czasie czterech godzin, przy wyłączonym agregacie chłodniczym. Dzięki odpowiedniemu zaprojektowaniu powierzchni wymiany ciepła osiągana jest wysoka sprawność oziębiania mleka po udoju.

Wykonanie wewnętrznego i zewnętrznego płaszcza zbiornika z wysokiej jakości stali nierdzewnej, niewchodzącej w reakcję z mlekiem i substancjami myjąco-dezynfekującymi sprzyja utrzymaniu czystości. Powierzchnia dna zbiornika wewnętrznego jest na ogół wykonywana z określoną pochyłością (ok. 2%). Pozwala to nie tylko na całkowite opróżnienie zbiornika z mleka, lecz również z wody (po zakończeniu mycia).

Ważną cechą schładzalników jest opcja zamontowania agregatu chłodniczego w stosunku do zbiornika. Jeśli agregat znajduje się bezpośrednio pod zbiornikiem potrzebna jest mniejsza powierzchnia do zainstalowania schładzalnika w pomieszczeniu. Niektóre firmy, w odpowiedzi na oczekiwania klientów proponują także rozwiązania z agregatem chłodniczym instalowanym w oddzielnym pomieszczeniu.

W schładzalnikach typu otwartego budowę urządzenia uzupełnia pokrywa, która w niektórych modelach jest przystosowana do przesuwania w dwóch płaszczyznach, co ułatwia jej otwieranie zarówno do góry jak i na bok, podnosząc uniwersalność zastosowania, szczególnie w pomieszczeniach o małej kubaturze. W pokrywie montowane jest mieszadło, które swoje zadanie – delikatne mieszanie mleka – powinno spełniać już przy 10-procentowym poziomie napełnienia zbiornika.

Wyposażenie w instalację do automatycznego mycia zbiornika wraz z pojemnikiem na środek dezynfekujący stanowi kluczową cechę użytkową, szczególnie urządzeń o konstrukcji zamkniętej. Funkcja automatycznego mycia zbiornika podnosi komfort obsługi schładzalnika i dokładność utrzymania jego czystości. Poszczególne modele myjni mogą charakteryzować się zróżnicowanym stopniem automatyzacji pracy, uwzględniającym nie tylko kilka programów myjących, lecz również takie opcje jak „minimalny poziom wody”, pozwalający osiągnąć oszczędności w zużyciu wody. Układ myjący, aby utrzymać wysoką sprawność działania jest zabezpieczony przed zamarzaniem, zaś zainstalowany wewnątrz myjni ogrzewacz przepływowy z czujnikiem zapewnia monitorowanie temperatury roztworu myjącego i w razie potrzeby jego podgrzewanie. Większość układów automatycznego mycia jest przystosowana do pobierania wody niezależnie od ciśnienia w zewnętrznej instalacji wodociągowej.

Miarą oceny działania schładzalników jest zużycie energii na oziębienie jednego litra mleka. W przypadku schładzalników zbiornikowych zużycie to wynosi na ogół 0,015-0,025 kWh/l. Oszczędnościom w zużyciu energii sprzyja wyposażenie instalacji doprowadzającej mleko do zbiornika w wymiennik ciepła.

Zastosowanie wymienników wiąże się z poniesieniem stosunkowo wysokich kosztów, dlatego jest uzasadnione głównie w przypadku gospodarstw produkujących mleko na większą skalę.

Do schładzania i transportu

Wyposażenie w stacjonarny schładzalnik zbiornikowy jest uzasadnione w przypadku bezpośredniego odbioru mleka z gospodarstwa autocysterną. Nie wszyscy producenci, ze względu na położenie, stan dróg dojazdowych i ilość produkowanego mleka mogą być jednak obsługiwani przez autocysternę. W takich sytuacjach wartościową opcją jest wykorzystanie schładzalnika nurnikowego.

Schładzalniki nurnikowe charakteryzują się szeregiem zalet, a wśród nich przystosowaniem do przemieszczania w terenie, dzięki wyposażeniu w prosty układ jezdny i zaczep do agregatowania z ciągnikiem. Przed odstawą nie trzeba więc przelewać schłodzonego mleka do innych naczyń, bowiem transportuje się je w zbiorniku z warstwą izolacyjną, co zapobiega wzrostowi temperatury, nawet w czasie dłuższego oczekiwania na przyjazd autocysterny. Schładzalniki nurnikowe charakteryzują się stosunkowo niskim zużyciem energii potrzebnej na oziębienie jednego litra mleka. Na ogół istnieje możliwość stosowania tego samego nurnika do schładzania mleka w kilku zbiornikach, co poszerza uniwersalność ich wykorzystania.

Oferta

Na krajowym rynku dostępna jest bogata oferta rozwiązań do schładzania mleka. Spośród producentów schładzalników do mleka można wymienić następujące firmy: Alima-Bis (oferująca schładzalniki w wersjach: ALSZ, ALSW, ALSN, ALSC); AgroComplex (oferująca schładzalniki własnej produkcji i inne rozwiązania: DRU, IK, Japy, Mueller, Serap, Wedholms); DeLaval (oferująca schładzalniki w wersjach: DXCR, DXCE, DXCEM, DXOB, DXOC oraz schładzalniki pracujące w systemie VMS, tj. robota udojowego); Heureka (schładzalniki: Frigomilk w wersji G1, G4, G9 i G10); Meko, Packo (schładzalniki w wersjach: DX, IB, DIB i SCC); Westfalia (schładzalnik w wersjach: Atlas, Koolway, Kryos/Platin); WSK PZL-Krosno (schładzalniki SMZ w wersjach: 16, 21, 26, 32, 40, 50 i 60) i inne.

Strona 2 z 2