Napoje mleczne: Przyszłość płynie w napojach

Janusz Górski
Forum Mleczarskie 2/2008 (27)

Produkty mleczarskie przeciw rakowi

Do najmniej uświadamianych zwykłym zjadaczom chleba cichych zabójców należą tzw. wolne rodniki powstające podczas przyswajania tlenu. Są to wolne cząsteczki pozbawione częściowo elektronów pobierające je w komórkach organizmu. Oznacza to zabranie cząsteczek tlenu z komórek, a w gorszych wypadkach uszkodzenia składowych części komórek. Wolne rodniki są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów, miażdżycy, chorób trzustki i choroby Alzheimera.

Najsilniejszą funkcję ochronną (antyoksydacyjną) wykazują wit. A, E, C, selen, ale także polifenole. Najbardziej innowacyjne w tym zakresie okazały się następujące polskie firmy mleczarskie:

  • Mlekpol (SM) i Kościan (OSM) oferujące napoje mleczne (odpowiednio: marki Milko i Free) zawierające wit. C,
  • Bakoma proponująca serki i jogurty pitne Bakuś zawierające wit. A, D, E
  • Sudowia (OSM) oferująca mleko O! 1,5% wzbogacone w witaminy A, C, E i kwasy tłuszczowe omega-3.

Marzenia ukryte w probiotykach

W jelitach bytuje 400-500 rodzajów bakterii zasiedlających blisko 400 m2 powierzchni nabłonka jelitowego. Najliczniejsza populacja zamieszkuje jelito grube. Tak liczny i różnorodny zespół mikroorganizmów jelitowych człowieka prezentuje w organizmie ogromny potencjał niosąc zarówno korzyści, jak i może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Naturalną obroną człowieka przed nadmiernym rozwojem niebezpiecznych dla niego mikroorganizmów jest odpowiednio ukształtowany zespół mikroorganizmów jelitowych, z odpowiednio dużym udziałem bakterii o korzystnych dla człowieka funkcjach. Bakterie te określane są jako probiotyczne.
Prof. Zdzisława Libudzisz

Spośród produktów prozdrowotnych, które znajdują się na półkach sklepów probiotyki są tymi, wokół których narosło najwięcej nieporozumień i mitów Przypomnijmy, iż według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) produkt probiotyczny to wyrób zawierający ściśle wyselekcjonowane rodzaje, gatunki, a także szczepy bakterii, których działanie zostało udowodnione naukowo. Co istotne, pewna minimalna część bakterii musi pozostać żywa do końca terminu przydatności do spożycia. Kolejnym warunkiem uznania za probiotyk jest zdolność przeżycia w przewodzie pokarmowym człowieka bakterii zawartych w produkcie. Jak pokazują doświadczenia producenci najchętniej nie podają z jakim szczepem mamy do czynienia i czy dostarczone bakterie rzeczywiście wykazują wspomnianą uprzednio zdolność do przeżycia. Na tym polu zaobserwować można najwięcej niedociągnięć.

Zdolności dobroczynne bakterii probiotycznych są rozmaite i uzależnione od użytego szczepu. W opinii prof. Zdzisławy Libudzisz, z Instytutu Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Politechniki Łódzkiej bakterie probiotyczne stosuje się w celu przywrócenia zrównoważonej mikroflory przewodu pokarmowego, ochrony przed schorzeniami jelitowymi i – na tej drodze – poprawy ogólnego stanu zdrowia. Probiotyczne bakterie fermentacji mlekowej są tradycyjnie powiązane z produktami mleczarskimi, które uważa się za najlepsze ich nośniki.

Nie wszystkie bakterie należące do rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium wywołują w organizmie jednakowo nasilony efekt poprawy zdrowia. Właściwości te są bowiem związane ze szczepem, a nie z gatunkiem bakterii. Poszukiwania i badania w wielu ośrodkach naukowych doprowadziły do pozyskania zaledwie kilkunastu szczepów probiotycznych, o udokumentowanych klinicznie właściwościach.
Prof. Zdzisława Libudzisz

Zdaniem prof. Zdzisławy Libudzisz wzbogacanie mikroflory jelitowej w kierunku bakterii korzystnie oddziałujących na organizm człowieka powinno się prowadzić przez stosowanie odpowiednich preparatów lub produktów żywnościowych zawierających żywe bakterie probiotyczne, szczególnie należące do rodzaju Lactobacillus lub rodzaju Bifidobacterium.

Warto jednak dodać, że bakterie z rodzaju Lactobacillus obejmują 103 gatunki, spośród których acidophilus, casei, paracasei, rhamnosus są charakterystyczne dla jelit i są proponowane jako składnik preparatów i produktów probiotycznych.

Do najbardziej znanych producentów wzbogacanych probiotykami należy niewątpliwie promotor całej kategorii – firma Danone, producent tak znanych napojów i serków jak Actimel (ze szczepem L. Casei defensis) i Activia (szczep ActiRegularis). Warto zwrócić uwagę także na: jogurty Bactiv i Twist firmy Bakoma, jogurty Freskovita i jogurty Polskie mleczarni Mlekovita (GK), jogurty, kefiry i maślanki Milko Mlekpol (SM) oraz jogurty Jovi mleczarni Obory. Firma Zott do probiotyków zalicza także produkt Jogobella L. Casei. Na półkach polskich sklepów można także niekiedy spotkać Revital active firmy Olma Polska oraz pochodzący z tej samej firmy napój mleczny z probiotykami Olma Energy In!

Strona 4 z 6