Czysta etykieta bardzo pożądana

dr hab. inż. Marlena Piekut, Politechnika Warszawska
Forum Mleczarskie Handel 1/2023 (115)

Produkt wolny od (kilku składników)

mlekpol ser prosty składNiektóre wyzwania związane z przeformułowaniem czystej etykiety obejmują przejście na naturalne kolory, które mogą być mniej żywe, mniej odporne na procesy starzenia się i mniej stabilne. Ponadto w przypadku stabilizatorów takich jak skrobie modyfikowane, które są zazwyczaj wysoce funkcjonalne i odporne na procesy, a także opłacalne, może być trudno znaleźć zamienniki składników jeden do jednego. Może to wymagać większego wykorzystania mniej funkcjonalnego naturalnego zamiennika lub użycia wielu składników, aby osiągnąć ten sam wynik, często przy wyższych kosztach.

Kilka składników

Jeśli chodzi o składniki produktu z czystą etykietą, to im ich mniej, tym lepiej. W rzeczywistości tradycyjne produkty mleczarskie są wytwarzane z bardzo niewielu składników. Jogurt zawiera mleko i kultury, podczas gdy ser zawiera mleko, kultury, podpuszczkę i sól. Dla wielu konsumentów krótka deklaracja składników oznacza tradycyjną żywność. Im dłuższa lista, tym bardziej przetworzona wydaje się żywność.

mlekovita dar jogurt masło
© fm

Zdrowy

Nabiał ma długą tradycję jako podstawa zdrowej, zrównoważonej diety. Wszystko, co wydaje się odbiegać od tego zdrowego obrazu, może sprawić, że konsumenci będą nieufni. Hasła takie jak „organiczne”, „wolne od antybiotyków”, „wolne od hormonów”, „karmione trawą”, „hodowane na pastwiskach” pomagają zapewnić konsumentów, że produkty mleczne kupowane dla rodziny są wysokiej jakości i zdrowe.

Komunikacja wokół troski o środowisko i zwierzęta, zwłaszcza w odniesieniu do gospodarstw rodzinnych, może wzmocnić wizerunek tradycyjnej hodowli bydła mlecznego. Mleko pełne ma silny związek z tradycyjną dietą i może być dobrym chwytem marketingowym jako składnik wyrobów mleczarskich, np. jogurtów.

Roślinne alternatywy dla produktów mleczarskich to jeden z obszarów, w których przemysł mleczarski może promować aspekt czystej etykiety. Na przykład mleko jest promowane jako mające czystszą etykietę niż alternatywne produkty zastępujące mleko (napoje sojowe i migdałowe), ponieważ zawiera mniej składników. Wiele alternatywnych dla mleka napojów zawiera od ośmiu do dwunastu składników, w tym sól, cukier, stabilizatory i zagęstniki.

Czysta etykieta powinna odnosić się do liczby i rodzaju dodatków (syntetycznych lub nie), które produkt posiada, a także do jego wartości zdrowotnej. Tak więc trafnym określeniem jej jest stwierdzenie opublikowane przez Institute of Food Technologists głoszące, iż czysta etykieta oznacza wytwarzanie produktu przy użyciu jak najmniejszej liczby składników i upewnienie się, że składniki te są rozpoznawalne przez konsumentów i uważane przez nich za zdrowe. W definicji tej ujęte są zatem trzy ważne aspekty trendu czystej etykiety: krótka lista składników, zaufanie do składników i postrzeganie ich jako zdrowych. 

Przejrzysty

Przejrzystość jest ściśle powiązana z czystą etykietą. Może to obejmować przejrzystość zaopatrzenia (identyfikacja gospodarstw lub regionów, z których pochodzi mleko), a także certyfikaty stron trzecich.

Przejrzystość jest również ważna w przypadku produktów zawierających składniki, które mogą zostać źle zrozumiane przez konsumentów. Na przykład dodane witaminy i minerały są często syntetyczne i mogą mieć chemicznie brzmiące nazwy, ale są powszechnie akceptowane przez konsumentów, gdy rozumieją, czym są i jakie korzyści zapewniają.

jacek wyrzykiewiczJacek Wyrzykiewicz

PR & Marketing Services Manager w Hochland Polska

Ranga czynnika czystej etykiety w procesie zakupowym aktualnie nie zmieniła się, ale jak będzie w kolejnych miesiącach – trudno przewidzieć. Z naszych obserwacji wynika, że sprzedaż produktów z czystą etykietą rozwija się i jest duża szansa, że trend ten będzie się dalej rozszerzał. Konsumenci zwracają większą uwagę na skład i pochodzenie żywności oraz jej oddziaływanie na zdrowie. Prace nad czystą etykietą w Hochland zaczęliśmy od marki Almette wiele lat temu, promując „czysty” wizerunek marki. Kontynuując naszą strategię, poszliśmy krok dalej i nastąpiła optymalizacja receptur w kategorii serów żółtych i serów topionych Hochland, które zyskały nową, poprawioną recepturę eliminującą konserwanty. Hochland znakuje swoje produkty ze szczególną starannością, często wykraczając ponad obowiązujące normy i standardy. W wielu przypadkach jesteśmy prekursorem prowadzonych działań. Stawiamy na zrównoważony rozwój, który stanowi integralną część wszystkich obszarów funkcjonowania Hochland Polska. Dziś i w najbliższych latach nadrzędnym celem jest dla nas zmniejszenie śladu węglowego i uzyskanie neutralności klimatycznej zakładów. Ambicją Hochland Polska jest obniżenie emisji w zakładach o 50% do roku 2025, a także wprowadzenie na rynek opakowań produktów w 100% nadających się do recyklingu. Nieustannie ograniczamy nasze emisje wszędzie tam, gdzie to możliwe, i rekompensujemy pozostałą wartość emisji, a także weryfikujemy możliwości optymalizacji opakowań, dążąc do redukcji użytych surowców, w tym ilości tworzyw sztucznych czy papieru wprowadzanych na rynek.

Rynek produktów z czystą etykietą

Na polskim rynku działa wielu dostawców oferujących nabiał z czystą etykietą.

Grupa Mlekovita w swojej ofercie proponuje produkty z prostym składem. Oprócz sztandarowych produktów takich jak masło, twarogi czy mleko, prosty skład mają także produkty nieco bardziej złożone np. jogurty Dar Pure czy serki homogenizowane marki Polskie.

ser morski maluta bez barwników bez konserwantówWśród produktów Grupy Mlekovita o prostym składzie warto zwrócić uwagę na kilkanaście produktów oznaczonych unijnym logo Rolnictwa Ekologicznego, potwierdzającym, że pochodzą one z surowca z gospodarstwa ekologicznego. Musi ono spełniać określone wymogi – m.in. nie używać środków chemicznych, sztucznych nawozów i pasz. W linii Bio ekologiczne marka Mlekovita oferuje m.in. mleko, masło, jogurt naturalny, kefir oraz sery. Krótkim składem charakteryzują się także inne produkty, np. naturalne kefiry, jogurty, maślanki, masło, twarogi, mleko, a także napoje serwatkowe Dar Pro. Serki homogenizowane Polskie produkowane bez sztucznych barwników i konserwantów są również dobrym wyborem jako deser dla dzieci i dorosłych. Występują w czterech wariantach smakowych: truskawkowym, jabłecznikowym, waniliowym oraz czekoladowym. Po 3 składniki zawierają jogurty pitne Dar Pure – są to jogurt, owoce (aż 39%) i owies. Nie zawierają laktozy i produkowane są bez dodatku cukru. Oferowane są w wygodnych butelkach w optymalnej porcji 250 g, w atrakcyjnej szacie graficznej komunikującej naturalność i funkcjonalność produktów. Dostępne są w trzech wariantach smakowych: mango-banan, brzoskwinia-banan, truskawka-banan. Z kolei serwatka Dar Pro zawiera szczegółowo przebadane w Polsce bakterie należące do szczepu Lactobacillus plantarum PL4, których aktywność korzystnie modyfikuje skład mikroflory jelita zmienionej w wyniku działania czynników zaburzających jej skład. Zawartość witamin D, B6, B12 pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Witaminy B2 (ryboflawina), B6, B12 wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia, a witamina D pomaga w utrzymaniu zdrowych kości i zębów oraz prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Produkt dostępny jest w dwóch smakach: truskawkowym i cytrynowym. Mogą go spożywać osoby dorosłe i dzieci powyżej 3. roku życia.

TO CIEKAWE

Badanie przeprowadzone w USA wykazało, że postrzegana naturalność różni się w zależności od nazwy składnika. I tak na przykład dodatek soli dwie trzecie badanych uznało za naturalny składnik, natomiast jak zapytano o dodatek chlorku sodu, tylko jedna trzecia uznała ten składnik za naturalny. Postrzeganie produktu przez konsumentów musi być zatem brane pod uwagę przy jego sukcesie rynkowym. 

pikserki sierpc bio kefir olma

Mleczarnia Bieluch (SM) proponuje serki, które nie zawierają konserwantów i stabilizatorów. Producent oferuje szeroki wachlarz serków od naturalnych, także bez laktozy, przez serki z warzywnymi dodatkami, tj. z papryką, pomidorami i chili, ze szczypiorkiem, z czosnkiem, z pomidorami, bazylią i czosnkiem, z cebulką i szczypiorkiem, po serki na słodko w waniliowym wydaniu, także w wariancie bez laktozy.

Czarnków (OSM) oferuje produkty z czystą etykietą takie jak masło, mleko, twarogi, serki wiejskie, śmietany, śmietanki, jogurty, maślanki, kefiry i desery Zuzia. W ofercie zakładu znajduje się też cała grupa deserów (Franuś, Tosia, Kaszka Manna, Czaruś, Serniczek, Serek o smaku waniliowym, Serek czekoladowy), które nie zawierają w swym składzie syropu glukozowo-fruktozowego. 

Z kolei Maluta Nowy Dwór Gdański (OSM) proponuje śmietany z czystą etykietą zawierające tylko 2 składniki: śmietany 12% i 18%, oraz jogurty naturalne śmietankowe z 9-procentową zawartością tłuszczu tylko z 3 składników. Przedsiębiorca oferuje też serek homogenizowany waniliowy, również w wariancie bez laktozy, o prostym składzie, a także sery twarogowe, w tym twaróg mielony półtłusty tylko z 2 składników. 

Patrząc w przyszłość

bakoma skyrCzysta etykieta stała się głównym nurtem innowacji i nie wykazuje oznak ślepego podążania za modą. Dalszy rozwój idei czystej etykiety może obejmować obecny trend w nabiale dotyczący obniżonej zawartości cukrów lub braku dodatku cukrów, ponieważ działania te przyczyniają się do skrócenia etykiety. Ponieważ ruch czystej etykiety jest zasadniczo oparty na zdrowiu, wszystko, co wiąże się z lepszym zdrowiem, może tu zostać uwzględnione.

Podsumowując: „czysta etykieta” nie jest terminem regulowanym w prawie, dlatego istnieje kilka punktów widzenia, które przedsiębiorcy przyjmują, aby zaspokoić wymagania konsumentów. Dwie bardziej powszechne metody to umieszczanie na opakowaniach stwierdzeń „wolny od” i krótszych list składników.

TO CIEKAWE

Polski krok w przyszłość

Kiedy bogactwem rolniczego regionu jest urodzajność gleb, mikroklimat i rozległe łąki, hodowla bydła mlecznego i przetwórstwo mleka są szansą na uzyskanie produktów bardzo wysokiej, poszukiwanej jakości. Takim przykładem są Żuławy, gdzie w gospodarstwach mlecznych w ponad 90% podstawą żywienia zwierząt są własne uprawy roślinne, a ponad 80% gospodarstw stosuje tradycyjne wypasanie krów na pastwiskach nawet do późnej jesieni. Żywienie i swobodne wypasanie krów bezpośrednio przekładają się na cechy mleka.

Taką filozofię wyznaje Spółdzielnia Maluta Nowy Dwór Gdański (OSM). Obecnie nawet 90% pozyskiwanego mleka pochodzi od krów z wypasu pastwiskowego.

Firma odbiera mleko z ok. 300 gospodarstw na Żuławach, Powiślu, Wysoczyźnie Elbląskiej w promieniu 50 km od zakładu w Nowym Dworze Gdańskim. Droga od pozyskania surowca do gotowego produktu jest niezwykle krótka, a oferowane wyroby są świeże i zdrowe.

 

Literatura dostępna w redakcji.

Strona 2 z 2