Trendy Produktowe: W nurcie trendów

Żywność roślinna 

Wyraźnie rozwijającym się trendem jest rozwój żywności roślinnej, czyli wegańskiej. Trend ten systematycznie i dynamicznie rozwija się również w Polsce. Branża mleczarska uważnie przygląda się konkurencji lub sama próbuje dywersyfikować swoje portfolio. Początkowo produkty alternatywne skupione były na zamiennikach mleka. Obecnie w katalogu sprzedażowym znajdują się już odpowiedniki wszystkich produktów nabiałowych. Produkty roślinne są także postrzegane przez konsumentów jako żywność alternatywna dla osób cierpiących na uczulenie na białka mleka lub nietolerancję laktozy.

Ważnym aspektem rozwoju tej kategorii są poglądy konsumentów związane z potrzebą ochrony zwierząt. Część osób jednak korzysta z takich produktów, dlatego że poszukuje wzbogacenia swojego menu o produkty inne niż zwierzęce. Są one postrzegane jako zdrowe. 

Żywność roślinna ma szansę zrewolucjonizować branżę ze względu na zainteresowanie dobrostanem zwierząt. Analizy rynku spożywczego wskazują cztery główne powody zainteresowania roślinnymi alternatywami. Do czynników, które decydują o zakupie, należą m.in.: zdrowie, zróżnicowana dieta, zrównoważony rozwój i smak. 

Odkrywanie nowych doznań 

Kolejnym trendem w produkcji żywności jest zwrócenie uwagi konsumentów nowymi oryginalnymi produktami o nowej funkcjonalności, unikatowych smakach, zapachach czy teksturze. Dzisiaj już nie wystarczy opracowywać produktów klasycznych, należy również sprawić, by ich cechy organoleptyczne zaintrygowały konsumentów. Mleczarstwo ze swoją szeroką ofertą ma tu duże pole do rozwoju (sery białe z dodatkami do smarowania, sery twarde, jogurty deserowe oraz desery). Ciekawą koncepcją jest też poszerzanie linii produktów typowo śniadaniowych z dodatkami cennych zbóż i unikatowych owoców. Celem jest wejście na półkę klasycznych produktów śniadaniowych robionych samodzielnie w domu. Przygotowując gotowe pożywne zbożowo-mleczne śniadania, ułatwiamy życie konsumentom i wygospodarowujemy dla nich więcej czasu na rzeczy ważniejsze i pilniejsze. Przykładem takich koncepcji produktowych są m.in. Breakfast Bircher (Nomadic Dairy, Wielka Brytania) oraz Brekkie Breakfast Shake. Produkowane są one klasycznych czekoladowo-waniliowych smakach lub z dodatkiem jabłek, cynamonu, ciemnych jagód, mango, marakui oraz malin. 

Obecnie rynek obserwuje coraz więcej oryginalnych smaków. Pozwala to nie tylko na urozmaicenie codziennego menu, ale także daje zaskakujące wrażenia smakowe. 

Najpopularniejszymi nowymi smakami są m.in. jogurty o smaku gumy do żucia, słonego karmelu (Dairy in Western Australia), mleko smakowe Banoffee Banana Caramel (Lewis Road Creamery, Nowa Zelandia). Do nowych, niekiedy zaskakujących kombinacji smakowych w napojach mleczarskich zaliczyć można m.in. imbir i cytrynę, mango i hibiskus, jaśmin i malinę z limonką oraz esencje kwiatowe.

W przypadku serków do smarowania pieczywa na uwagę zasługują coraz bardziej wyraziste smaki, tj. piklowane warzywa, jalapeño & grilowany pomidor, marynowany koper włoski, ostre pikle, biały cheddar z musztardą, żurawina z jalapeño. W przypadku przekąsek serowych wprowadzane są smaki, tj. nacho hot&spice, nawiązujące do smaków popularnych chipsów. W nowych rozwiązaniach dla serów podpuszczkowych można spotkać takie wariacje jak cheddar z bekonem, z dodatkiem jalapeño i ziół sezonowych czy ostrym pieprzem.

Blisko domu – lokalni dostawcy 

Konsumenci chcą wiedzieć, skąd pochodzi produkt, który spożywają. Co ciekawe, coraz częściej są skłonni do kultywowania lokalnego patriotyzmu w imię skracania łańcuchów dostaw oraz wspierania lokalnych producentów i krajowej gospodarki. Według danych z raportu „Opakowania przyjazne środowisku – Czy pandemia COVID-19 wszystko zmieniła?” po wybuchu pandemii COVID-19 dla 40% dorosłych znaczenia nabrał fakt kupowania produktów „wyprodukowanych w moim kraju” – znaczenie tego czynnika wzrosło najbardziej w porównaniu z innymi aspektami dotyczącymi opakowań. 48% wszystkich respondentów jest przekonanych, że będzie rosło znaczenie kryterium „wyprodukowania w moim kraju”. Znaczenie „lokalnego pochodzenia” produktu jest szczególnie istotne we Włoszech, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Finlandii, Szwecji i Danii. W Polsce ważne jest to dla 26% respondentów. Odsetek osób, dla których informacja o kraju pochodzenia stała się kluczowa, zanotował wzrost z 23% do 61% (raport KPMG „Nowa rzeczywistość: konsument w dobie COVID-19”). Konsumenci coraz częściej chcą wracać do tzw. korzeni, oryginalnych receptur i krajowych specjałów. Są pozytywnie nastawieni do autentyczności i jakości rodzimej produkcji.

Ekologia w produktach i opakowaniach

Sposób proekologicznego myślenia o żywności dotyczy zarówno sposobu pozyskiwania surowca (co wiąże się z rozwojem rolnictwa ekologicznego), jak i opakowań. 

Produkty z rolnictwa ekologicznego postrzegane są jako bardziej naturalne, niezawierające sztucznych dodatków oraz wytworzone z poszanowaniem ziemi, środowiska i zwierząt. Wydaje się, że jest to nie tylko ideologiczne, ale także coraz bardziej świadome podejście. Ze względu na to, że rolnictwo ekologiczne jest bardzo wymagające, wiąże się z większymi nakładami kosztowymi, żywność bio jest produkowana na mniejsza skalę i niestety, produkty są dostępne w wyższej cenie niż masowa żywność. Te dwa czynniki mogą być pewnym hamulcem popytu, szczególnie w krajach o niższych dochodach. 

Wśród trendów w opakowaniach wskazuje się na takie aspekty, jak projektowanie opakowań w takich sposób, by już na starcie minimalizować straty produkcyjne oraz umożliwić wykorzystanie gotowych opakowań do ponownego zagospodarowania w domu lub przemyśle. Badania wskazują, ze 32% respondentów w Europie, a 39% w Polsce uznaje, że „rozwiązanie problemu generowanych przez nas odpadów” to jeden z trzech głównych problemów związanych z ochroną środowiska.

Warto także zwrócić uwagę na ciekawe atrybuty samych opakowań. Surowiec do złudzenia przypomina naturalne, rustykalne materiały tj. karton, papier, drewno. Kolejnym zagadnieniem jest kolorystyka zbliżona do kolorów ziemi, drewna, naturalnej zieleni. Opakowania coraz częstej zawierają różnego typu symbole posiadanych certyfikatów i zaświadczeń proekologicznych oraz inne podkreślające pozytywny wkład w ochronę środowiska i zmniejszenie śladu węglowego. 

Coraz częściej opakowania służą jako źródło informacji nie tylko o wartościach odżywczych, ale także zawierają informację o zastosowanych rozwiązaniach oraz hasła promocyjne zachęcające do proekologicznego zachowania z opakowaniami. Do ciekawych przykładów proekologicznych opakowań zaliczyć można karton z lasów podlegających zrównoważonej gospodarce marki Graham’s, opakowanie zmniejszające emisję CO2 marki Koawach itp.

Wyzwania dla rozwoju rynku 

Warto wspomnieć o kwestii rozwoju opakowań biodegradowalnych, a dzisiaj już nawet biokompostowanych. Problemem rozwoju pozostaje jeszcze wysoka cena w stosunku do ceny opakowań z tworzyw sztucznych, wynikająca z niskiej podaży i ograniczonych zasobów surowca oraz niskiej wydajności produkcji. 

Kolejnym problemem jest wciąż niedostateczny poziom wiedzy konsumentów o gospodarce w obiegu zamkniętym. Zauważa się także brak wystarczającej współpracy ze strony przedsiębiorstw na rzecz gospodarki w obiegu zamkniętym w zakresie m.in. projektowania i rozwoju takich bio-opakowań, w tym opakowań kompostowalnych dla żywności. Pewnym istotnym problemem jest także brak jednolitych i przejrzystych regulacji prawnych dotyczących planowania i organizacji obiegu zamkniętego opakowań typu bio.

Wygoda: komfort, użyteczność, przyjemność

Kolejnym trendem zauważonym w produkcji opakowań do żywności jest wygoda. Jest to temat, który zaczyna odgrywać coraz większą rolę. Produkty nie tylko powinny spełniać wymagania żywieniowe, ale także powinny być bezpiecznie zapakowane w wygodne opakowania o szerokim spektrum użyteczności w różnych miejscach i sytuacjach życiowych, tj. zajęcia sportowe, wyjścia rozrywkowe i relaksacyjne, wyjazdy, praca, szkoła itd. Opakowania powinny być tak skonstruowane, aby pasowały do ręki (małej dziecięcej, kobiecej, seniorskiej), mieć szersze gwinty do picia czy przeważenia w butelkach do zachowania lepszego chwytu. Często też produkowane są opakowania, które maja odwróconą konstrukcję umożliwiającą łagodne spływanie produktu w kierunku nakrętki. Ciekawymi produktami są innowacyjne konstrukcje opakowań tzw. podgrzewanych z możliwością zalania ich gorąca wodą lub wywołania efektu wysokiej temperatury.

Smart opakowania – nowa technologia 

Do opakowań typu smart należą m.in. opakowania inteligentne. Są one wyposażone są w kody QR, Natural Feature Tracking, technologię VR, poszerzoną rzeczywistość (Augmented Reality). Tego typu rozwiązania stosuje się w celu przyspieszenia przepływu informacji i po to, aby zakodować w jednym miejscu więcej informacji. Kolejnym typem opakowań są opakowania opisywane symbolem lot, czyli wpisujące się z wysoce zdigitalizowany przemysł poziomu 4.0. Ułatwią one zarządzanie produkcją, logistyką produkcji i magazynowania oraz obrotu w placówkach handlowych.

Opakowania smart pozwolą na śledzenie produktów i opakowań oraz sprawniejsze mierzenie śladu cyfrowego na każdym kroku od produkcji do sprzedaży detalicznej. Opakowania wyposażone w różnego rodzaju kody przenoszące nas w tzw. rozszerzoną rzeczywistość pozwalają sprawniej komunikować się z konsumentem, oferować mu wiedzę dotyczącą danej grupy produktowej, zapraszać na wirtualne wycieczki do zakładów produkcyjnych, do farm hodowli bydła oraz oferować atrakcyjne promocje i generować okazje do ponownych zakupów.

Silver Generation

Przykładami opakowań szytych na miarę są opakowania dla tzw. Silver Generation. Są to opakowania, które powinny być szczególnie przemyślane pod kątem użyteczności i wizerunku dla osób dojrzałych wiekiem. 

Opakowania dla seniorów powinny charakteryzować się kilkoma głównymi cechami. Po pierwsze bardzo czytelną typografią, ze względu na ograniczenia wzrokowe osób starszych. Napisy powinny być proste, czytelne, bez zbędnych osobników i graficznych upiększeń. Powinny być również mocno skontrastowane względem tła. Należy ograniczyć liczbę komunikatów na opakowaniu, stosować proste i czytelne piktogramy. Wskazane są raczej jasne, pastelowe barwy, które uspokajają i budzą zaufanie. Na jaśniejszym tle łatwiej też jest przeczytać komunikaty. Należy unikać krzykliwych, fluoroscencyjnych kolorów. Barwy białe będą przypominać leki, a ciepłe (np. żółte) będą z kolei przywodzić na myśl produkty naturalne.

Bardzo ważnym elementem jest też projekt opakowania. Powinien być neutralny, spokojny, budzący zaufanie. Wykorzystywane wizerunki powinny zachęcać do zakupu i zapraszać grupę osób o specjalnych wymaganiach. Stosowane ilustracje nie powinny deprecjonować seniorów i podkreślać ich wieku. Wskazany jest wywarzony, tradycyjny design zgodny z obowiązującymi trendami i aspiracjami seniorów.

Materiał inspirowany materiałami z konferencji Innodairy 2022 w Mrągowie, raportami firm Euromonitor oraz Innova Market Insights i danymi firm Glanbia, Avebe.