Nowa żywność: Nowe składniki i nowa żywność

dr inż. Dorota Zaręba, dr hab. Małgorzata Ziarno, prof. SGGW
Forum Mleczarskie Biznes 2/2016 (24)
Do „nowej żywności” zalicza się następujące kategorie żywności:
  1. Żywność o nowej lub celowo zmodyfikowanej strukturze molekularnej, jeżeli taka struktura nie była stosowana jako żywność lub w żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r.
  2. Żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z drobnoustrojów, grzybów lub wodorostów.
  3. Żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z materiałów pochodzenia mineralnego.
  4. Żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z roślin lub ich części (z wyjątkiem analogicznych produktów żywności produkowanych z roślin uzyskanych tradycyjnymi metodami rozmnażania stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., lub nietradycyjnymi metodami rozmnażania, które nie były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli metody te nie powodują znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych).
  5. Żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana ze zwierząt lub ich części (z wyjątkiem zwierząt wyhodowanych tradycyjnymi metodami stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed 15 maja 1997 r., jeżeli żywność uzyskana z tych zwierząt posiada historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii).
  6. Żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z kultury komórkowej lub kultury tkankowej pochodzącej od zwierząt, roślin, drobnoustrojów, grzybów lub wodorostów.
  7. Żywność uzyskana z wykorzystaniem procesu produkcji niestosowanego w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., który to proces produkcji powoduje znaczące zmiany w składzie lub strukturze żywności, mające wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub na poziom substancji niepożądanych.
  8. Żywność składająca się z wytworzonych nanomateriałów zdefiniowanych w rozporządzeniu.
  9. Witaminy, składniki mineralne i inne substancje stosowane zgodnie z dyrektywą 2002/46/WE, rozporządzeniem (WE) nr 1925/2006 lub rozporządzeniem (UE) nr 609/2013 (o ile zastosowano proces produkcji niestosowany do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., lub zawierają wytworzone nanomateriały).
  10. Żywność stosowaną w Unii przed dniem 15 maja 1997 r. wyłącznie w suplementach żywnościowych, o ile jest przeznaczona do stosowania w żywności innej niż suplementy żywnościowe.

Mleko fermentowane przez Bacteroides xylanisolvens DSM 23964

Ciekawym przykładem nowej żywności z branży mleczarskiej są produkty z mleka poddanego obróbce termicznej i fermentowanego przez Bacteroides xylanisolvens DSM 23964 (w oryginale: „heat-treated milk products fermented with Bacteroides xylanisolvens DSM 23964”). W 2015 roku panel NDA wydał pozytywną opinię dotyczącą tych produktów i uznał je za nową żywność. Podstawą otrzymywania tych produktów jest mleko fermentowane przez bakterie B. xylanisolvens DSM 23964 (użyte jako kultura starterowa) i następnie poddane obróbce termicznej.

Przy okazji warto napisać kilka słów o zastosowanych w tym przypadku bakteriach, bowiem nie jest to mikroflora typowa dla mlecznych produktów fermentowanych. Bakterie z rodzaju Bacteroides są komensalną mikroflorą jelitową bytującą w ludzkim układzie pokarmowym, przy czym gatunek B. xylanisolvens opisywano jako jeden z najczęściej występujących. Szczep B. xylanisolvens DSM 23964, wyizolowany od zdrowego dorosłego człowieka, został poddany dokładnej identyfikacji, analizie genetycznej i biochemicznej.

Do otrzymania mleka fermentowanego przez B. xylanisolvens DSM 23964 można wykorzystać mleko krowie pasteryzowane lub sterylizowane systemem UHT, odtłuszczone lub o znormalizowanej, niskiej zawartości tłuszczu. Po dodaniu startera fermentacja mleka jest prowadzona w temperaturze 38,5°C przez 14-16 godzin, bez napowietrzania i mieszania. Następnie produkt jest poddawany procesowi homogenizacji i kolejnej obróbce termicznej – tym razem w temperaturze 75°C przez 1 godzinę, celem pełnej inaktywacji żywych komórek B. xylanisolvens DSM 23964. Finalny produkt może być pakowany tak jak tradycyjny mleczny napój fermentowany lub suszony rozpyłowo do postaci proszku.

Strona 2 z 4