Mleko ESL: ESL wychodzi z cienia

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 5/2011 (48)

Tego materiału nie byłoby, gdyby nie fakt, że na rynku mleka spożywczego od paru lat dokonuje się cicha rewolucja. Mleko ESL, czyli mleko o przedłużonej trwałości mikrofiltrowane z zachowanymi wartościami odżywczymi, które wymaga dystrybucji w warunkach chłodniczych staje się istotnym graczem na rynku mleka w Polsce. Sprawdzony trend z Europy Zachodniej to również trend w Polsce. Mleko ESL wytwarza dziś większość liczących się dostawców mleka: Mlekpol (SM), Mlekovita (GK), Łowicz (OSM), Piątnica (SM), Lacpol (Mlecz) oraz szereg średnich i mniejszych mleczarni.

Rozwój technologii ESL wprowadził nowe możliwości do sprzedaży kategorii mleka. Mamy teraz bowiem okazję na sprzedaż mleka ESL o wydłużonym terminie spożycia oraz walorach odżywczych i smakowych zbliżonych do tradycyjnego świeżego mleka pasteryzowanego. To daje niewątpliwe korzyści dla konsumentów, ale również dla dystrybutorów i sprzedawców.

W obecnej chwili nie ma jednej właściwej definicji mleka ESL. Najczęściej, w sposób potoczny, mlekiem ESL jest określany produkt o wydłużonym terminie przydatności do spożycia w porównaniu do świeżego mleka pasteryzowanego.

Mleko ESL, podobnie jak tradycyjne mleko pasteryzowane wymaga dystrybucji w łańcuchu chłodniczym, jednak zastosowanie odpowiedniego procesu technologicznego i higienicznego pakowania pozwala na wydłużenie terminu przydatności do spożycia z ok. 7-10 do 21-28 dni. Technologia umożliwia usunięcie zanieczyszczeń mikrobiologicznych i zredukowanie liczby bakterii o 99,99%, przy zachowaniu nieznacznie zmienionej zawartości witamin.

Dla udanej i powtarzalnej produkcji mleka ESL istotny jest cały system, na który składa się pozyskiwanie mleka surowego dobrej jakości, proces technologiczny, pakowanie oraz system dystrybucji w łańcuchu chłodniczym.

Mleko ESL może być produkowane przy wykorzystaniu kliku rodzajów technologii. Najmniej inwazyjnym dla produktu sposobem jest mikrofiltracja połączona z pasteryzacją w niskiej temperaturze ok. 75°C. Mikrofiltracja daje najlepsze efekty jeżeli chodzi o smak produktu i jego właściwości odżywcze. Często stosowane są również technologie zakładające jedynie zwiększoną obróbkę cieplną jak pasteryzacja w wysokiej temperaturze, wtrysk pary lub infuzja produktu do pary. Dostępne są również inne technologie, takie jak podwójne odwirowanie mleka.

Istotnym elementem jest również pakowanie mleka w odpowiednich warunkach higienicznych, co pozwala na ochronę produktu przed zanieczyszczeniem ze środowiska zewnętrznego. Mleko jest produktem wrażliwym, dlatego również opakowanie powinno chronić produkt przed czynnikami środowiska zewnętrznego.

Na czas przechowywania produktu opakowanie powinno zapewniać odpowiednią ochronę przed powietrzem i światłem (naturalnym jak i sztucznym).

Ogromne znaczenie ma również dystrybucja mleka ESL. Idealną temperaturą przechowywania jest 2oC, utrzymanie takiej temperatury mleka pozwoliłoby na wydłużenie terminu o kolejne kilka dni. W Polsce nadal występują pewne problemy przy dystrybucji chłodzonej. Standardowa temperatura przechowywania w łańcuchu chłodniczym wynosi 6-8oC. Producenci nie ryzykują i określają termin przydatności właśnie dla takiej temperatury dystrybucji.

Strona 1 z 3