Biogaz – rozwój w krajach Unii Europejskiej i w Polsce

inż. Agata Prządka, dr hab. inż. Adam Kupczyk, prof. nadzw. SGGW
Przegląd Mleczarski 4/2009

Zupełnie inny profil produkcyjny przedstawia przykład Wielkiej Brytanii, gdzie wytwarzanie surowca oparte jest głownie na biogazie wysypiskowym (88% całkowitej produkcji). Zainteresowanie tym typem energii odnawialnej jest spowodowane brytyjskim „zielonym” systemem certyfikowania wszystkich źródeł energii oraz największą opłacalnością wytwarzania elektryczności spośród wszystkich alternatywnych sposobów.

Podobnie sytuacja przedstawia się w Austrii, która w latach 2004-2007 zwiększyła wytwarzanie biogazu o 67%. Szybki rozwój produkcji tego surowca zawdzięcza stacjom oczyszczania ścieków komunalnych, gdzie wykorzystuje się małej wielkości komory fermentacyjne. Chociaż produkcja biogazu rolniczego również przyspieszyła to wzrost cen roślin energetycznych zahamował dynamikę rozwoju tego typu elektrowni. Obecnie Austria jest jednym z największych producentów biometanu w Europie w przeliczeniu produkcji na mieszkańca.

Ciekawe rozwiązanie wykorzystywania biogazu istnieje w Szwecji: ok. 20% ogólnej produkcji przeznaczona jest jako biopaliwo. Gaz po fermentacji jest poddawany procesowi oczyszczania i skompresowany pod ciśnieniem trafia do silników CNG (Compressed Natural Gas) samochodów i autobusów. Miejska sieć transportowa w wielu miastach min. w Linköping i Uppsali oparta jest wyłącznie na paliwie biogazowym. Dodatkowo rozwój biogazu jako paliwa w Szwecji wspomagany jest przez dotacje rządu, nadwyżkę jego produkcji, a także niższą cenę elektryczności.

Na rysunku 2 przedstawiono produkcję biogazu w Polsce w latach 2004-2007.

Rysunek 2: EuroObserv`ER 2004-2007.

W 2007 Polska odpowiadała za nieco ponad 1% produkcji biogazu w skali europejskiej, która wyniosła 62,6 ktoe i praktycznie nie zmieniła się w stosunku do poprzedniego roku. Od 2006 produkcja biometanu w kraju oparta jest głownie na biogazie z osadów ściekowych, obecnie ponad połowa wyprodukowanego surowca pochodzi z tego właśnie źródła. Powodem nowego trendu jest budowa dużych oczyszczalni biologicznych w ostatnich latach, które wykorzystują wyprodukowaną energię elektryczną i cieplną dla własnych potrzeb i poprawy swojej rentowności.

Zauważalny jest też wzrost zainteresowania biogazowniami w rolnictwie. Ilość biometanu wyprodukowanego w ten sposób będzie systematycznie wzrastać, gdyż planowane są otwarcie i budowa kolejnych zbiorników fermentacyjnych. Rozwój biogazowni rolniczych w Polsce jest jednak limitowany dużym rozdrobnieniem gospodarstw, brakiem regulacji prawnych i małej opłacalności na skalę rynkową.

Polska zobowiązała się do 2010 roku zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii do poziomu 7,5%. Oznacza to, że produkcja biogazu powinna zwiększyć się w najbliższych latach do ok. 150 ktoe (prognoza IEO).

Strona 3 z 3