Duże podmioty wykorzystają kryzys do ekspansji
Zapytaliśmy Marcina Hydzika, Prezesa Zarządu Związku Polskich Przetwórców Mleka jakie obszary strategicznych zmian (poza ograniczeniem emisji) są przed nami i na które z nich zarządy firm mleczarskich powinny zwrócić uwagę. Zdaniem Prezesa: – Strategiczne zmiany będą inne dla małych i średnich podmiotów, które między innymi na skutek wzrostu kosztów produkcji i polityki sieci handlowych mogą stracić płynność finansową. Wtedy ich strategicznym wyborem będzie albo dołączenie do większych podmiotów, albo upadłość. Duże podmioty wykorzystają kryzys do ekspansji w kraju albo – zapewne coraz częściej – za jego granicami. Szczególnie uczulam na rynek ukraiński.
Janusz Górski: Wśród problemów, na które wskazywały zakłady mleczarskie w 2022 r., były m.in. problemy z pozyskaniem surowca i duża konkurencja o mleko. Czego możemy oczekiwać pod tym względem w kolejnych latach?
– Sądzę, że na razie konkurencja o mleko nie jest głównym problemem, gdyż ceny surowca nie byłyby tak niskie jak obecnie. Ceny płacone za mleko już teraz powodują decyzje niektórych rolników o ograniczeniu stad. Jeżeli dojdą do tego wymogi związane z szeroko pojmowanym Zielonym Ładem i dobrostanem, koszty mogą rosnąć w taki sposób, że przetrwają tylko najmocniejsi ekonomicznie, czyli duże gospodarstwa, gdzie efekt skali będzie grał największą rolę. Scenariusz, w którym duże gospodarstwa będą dominować na naszym rynku, a co za tym idzie dyktować ceny przetwórcom, uważam za prawdopodobny, ale za kilka, kilkanaście lat. Generalnie kryzys i rosnące koszty, także Zielonego Ładu, spowodują przyspieszenie konsolidacji przetwórstwa i produkcji mleka.
Przed nami palący problem systemu kaucyjnego. Jak widzi Pan jego rozwiązanie, kiedy opadnie kurz kampanii wyborczej?
– Tu sprawa jest bardzo prosta. Nasze postulaty, a mówię tu o szeroko rozumianej stronie społecznej reprezentującej przedsiębiorców, naprawdę bez szkody dla systemu kaucyjnego można wprowadzić w każdej chwili. Oczekujemy od nowego rządu – nieważne, kto będzie go tworzył – dostosowania poziomów zbiórki do tych wynikających z wymogów unijnych nie wyższych, zwolnienia kaucji z podatku VAT czy też przesunięcia wejścia w życie ustawy, aby uniknąć płacenia kar z powodu niemożności realizacji zbiórki w tak krótkim terminie. Liczymy po prostu na większe zrozumienie dla zdroworozsądkowych postulatów przedsiębiorców.