Mlekpol (SM): Uruchamiamy pierwszy bioreaktor beztlenowy

Rozmowa ze Zbigniewem Groszykiem,

Wiceprezesem Zarządu w mleczarni Mlekpol (SM)

Janusz Górski: Panie Prezesie, gwałtowne fluktuacje cen nośników energii to temat wielu rozmów i dyskusji w branży mleczarskiej nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Jakie działania proefektywnościowe w zakresie oszczędności zużycia energii i chłodu udało się wdrożyć w poszczególnych zakładach Mlekpolu w latach 2021-2022?

Zbigniew Groszyk: Mlekpol od wielu lat priorytetowo traktuje kwestie racjonalnego i ekologicznego zarządzania obszarem energetyki. Podczas zakupu urządzeń lub wyboru technologii dużą uwagę zwracamy na zużycie energii, chłodu oraz wody, mając świadomość, że to wybór na długie lata, a mało efektywne urządzenia wygenerują bardzo duże koszty zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe. Polska gospodarka energetyczna nadal w ponad 70% bazuje na węglu kamiennym. Mlekpol, w drodze do dekarbonizacji, już dwa lata temu całkowicie zaprzestał używania węgla kamiennego, zastępując go niskoemisyjnymi paliwami jak gaz i olej opałowy, redukując emisję z tym związaną o ponad 50%. Nasza firma w celu osiągnięcia wyższej efektywności energetycznej uruchomiła już dwie własne elektrociepłownie bazujące na paliwach niskoemisyjnych, produkujące na własne potrzeby prąd i ciepło w technologii wysokosprawnej kogeneracji. Na budowę kolejnych trzech takich elektrociepłowni uzyskaliśmy już promesy koncesyjne.

W związku z najwyższym standardem zarządzania czynnikami energetycznymi i dążeniem w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego Mlekpol stawia na budowę własnych biogazowni. Obecnie w zakładzie w Grajewie zakończyła się budowa i trwa uruchamianie pierwszego w naszej grupie bioreaktora beztlenowego, który zagospodaruje wszystkie organiczne odpady produkcyjne i osady z zakładowych oczyszczalni. Z powstałego biogazu produkowana będzie energia elektryczna i cieplna wykorzystywana w procesach technologicznych Spółdzielni.

Jednym z najbardziej energochłonnych procesów w branży mleczarskiej jest wytwarzanie chłodu. Dlatego w tym obszarze dokonaliśmy szeregu modernizacji, mających na celu zwiększenie efektywności pracy maszynowni chłodniczych. Obejmowały one wymianę urządzeń sprężarkowych na modele o wyższej sprawności. Wdrożyliśmy również bardzo oszczędne rozwiązanie realizujące przeponowy odzysk ciepła skraplania par amoniaku. Odzyskane ciepło w postaci gorącego glikolu służy do podgrzania ciepłej wody użytkowej, do podgrzania wody w procesach przemysłowych oraz do zasilania nagrzewnic central wentylacyjnych.

O ile wzrosły ceny energii elektrycznej, gazu i innych paliw płacone przez Państwa za te nośniki? Jak wyglądają ceny nowych umów na energię, a tym samym poziom kosztów przewidywany w 2023 r.? Jak zmieni się struktura kosztów pod tym względem?

Obecnie mamy do czynienia z ogromną destabilizacją rynku energetycznego. Przy tak dużych wahaniach cen trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ale są to wzrosty niespotykane w historii. W końcówce sierpnia ceny gazu osiągnęły rekordowy wzrost na poziomie 1400%, a obecnie jest to około 800%. W wypadku prądu mamy do czynienia ze wzrostem 500%. Ceny czynników energetycznych znacząco wpłyną na ich udział w strukturze kosztów. Realia dzisiejszego rynku energetycznego nie zachęcają do długofalowego kontraktowania tych czynników, dlatego Mlekpol, czekając na spadek cen, funkcjonuje w systemie zakupów spotowych.

Czy istnieje dalsza możliwość poprawy efektywności linii technologicznych? Czy prowadzą Państwo rozmowy z dostawcami rozwiązań technicznych w tym zakresie? Jakie procesy technologiczne produkcji których wyrobów dają możliwości wdrożenia oszczędności?

Tam, gdzie to możliwe i finansowo uzasadnione, Spółdzielnia stale poprawia efektywność linii technologicznych. W związku ze wzrostem produkcji oraz rozwojem prowadzimy rozmowy z dostawcami nowych linii i wykonawcami prac modernizacyjnych lub remontowych. Można powiedzieć, że w kwestii nowoczesnych rozwiązań pojawiających się na rynku jesteśmy na bieżąco i te atrakcyjne dla nas możliwości wdrażamy w zakładach produkcyjnych.

Aby osiągnąć jeszcze wyższy poziom efektywności energetycznej, warto przyjrzeć się otoczeniu i poszukać dróg prowadzących do współpracy z innymi interesariuszami. Przykładem takiego działania jest nowy projekt realizowany przez Mlekpol z miastem Kolno, w ramach którego oba podmioty wspólnie opracowują koncepcję techniczno-ekonomiczną, obejmującą modernizację źródeł ciepła oraz gospodarki ściekowej na terenie miasta. Celem projektu jest dokonanie takich zmian w instalacjach, zarządzaniu infrastrukturą i wykorzystaniu potencjału energetycznego obu podmiotów, aby przy minimalnych nakładach inwestycyjnych i kosztach operacyjnych zapewnić czystą energię zarówno miastu, jak i Mlekpolowi.

Jakie trendy w zakresie technologii i produkcji udało się wdrożyć w 2022 r.? Co nowego pojawi się w Mlekpolu pod względem technologii w roku 2023?

Spółdzielnia Mleczarska Mlekpol nieustannie się rozwija, aby zapewnić stabilność finansową dostawcom surowca. Koncentrujemy się na automatyzacji najbardziej uciążliwych prac oraz na opracowywaniu wydajnych i innowacyjnych rozwiązań, które stanowią wartość dodaną i wyróżnik na tle innych producentów z krajów UE i nie tylko. Obecnie pracujemy nad wdrożeniem autorskiej technologii produkcji mleka UHT. Naturalna stabilizacja określonych parametrów mleka pozwoli na dotarcie z tym produktem do najbardziej odległych zakątków świata i bezpieczny transport, a także dystrybucję w różnych strefach klimatycznych.

Kolejnym obszarem rozwoju technologicznego Mlekpolu jest rozszerzenie oferty produktów tłuszczowych. Nowo budowana instalacja do produkcji masła i bezwodnego tłuszczu mlecznego zapewni również element innowacyjności w zakresie walorów prozdrowotnych tych tradycyjnych produktów, co jest niezwykle istotne dla wszystkich pokoleń konsumentów.