Mleczarstwo na świecie: Rynki afrykańskie cz.1

Rozwój kategorii mleczarskich w Tunezji

W minionym roku głównym problemem rynku napojów były trudności z dostawą surowca, w połowie roku. Zaistniały problem był związany ze spekulacjami w obrocie mlekiem na rynku tunezyjskim oraz relatywnie niskimi cenami surowca. Napoje mleczarskie nie były produkowane w dostatecznej ilości, bowiem farmerzy nie chcieli dostarczać mleka po zbyt niskich cenach. Bardzo często dochodziło do sytuacji, że mleko było wylewane i niedostarczane do odbiorców. Chcąc rozwiązać ten problem rząd tunezyjski, by zapobiec sytuacji kryzysowej, podjął działania sprzyjające importowi mleka z Turcji oraz Słowenii.

Liderem kategorii jest Centrale Laitiere de Cap Bon (CLC), który w 2013 posiadał 42% wartości rynku (mleko i napoje niefermentowane). Firma na długą, stabilną reputację i posiada w portfolio międzynarodowe marki, które są kluczowym elementem napędzającym rynek i budują lojalność konsumentów. Marki te wspierane są silnymi kampaniami marketingowymi.

W kategorii napojów fermentowanych spodziewany jest 4% wzrost w układzie wartościowym. Niemniej jednak o dynamice cen tego segmentu w Tunezji decyduje głównie rząd, który kontroluje poziom kosztu mleka, czyniąc tę kategorię bardziej dostępną dla ogółu ludności. Największe, 29% wartościowe udziały rynkowe w kategorii jogurty i napoje fermentowane posiada Centrale Laitiere de Cap Bon. Rozwój kategorii jest możliwy dzięki intensywnej kampanii promocyjnej w mediach tradycyjnych i punktach sprzedaży. Napoje fermentowane są także promowane wśród dzieci w szkołach. W kampaniach reklamowych produktów tej kategorii podkreślane są walory zdrowotne, tj. wysoka zawartość wapnia oraz korzystny wpływ na układ pokarmowy. Do najbardziej znanych marek należą Activia i Delice. W 2013 roku na rynku wdrożono dwie nowe marki Fruitop Brassé Fraise and Fruit Top Pécheby GIPA.

Rynek sera w Tunezji systematycznie wzrasta. W ostatnim roku wzrost ten był na poziomie 3% w układzie wartościowym. Wzrost jest generowany głównie na poziomie ilościowym (6%) przy zauważalnym spadku cen. Wzrasta zainteresowanie wszystkimi rodzajami sera, ale także serami stanowiącymi dobre przekąski. Coraz częściej sery doceniane są jako produkty o konkretnych wartościach odżywczych.

Największym dostawcą serów na rynek tunezyjski jest Industries Alimentaires de Tunisie, który w 2013 roku miał 30% rynku w ujęciu wartościowym. Swoją pozycję lidera zawdzięcza posiadaniu w swoim portfolio dwóch silnych marek tj. President i Fromy, które obejmują 21% i 7% wartościowych udziałów rynkowych. Marki te mają silne zaplecze marketingowe oraz wspierane są intensywnymi działaniami reklamowymi w TV oraz radio.

Desery mleczne

Bardzo słabo rozwiniętą kategorią są desery mleczne. Kategoria skierowana jest głównie do osób o „zasobniejszych” kieszeniach. Szacuje się, że wzrost kategorii powinien utrzymać się w układzie ilościowym na poziomie 3% a wartościowym 5%. Wzrost kategorii może nastąpić poprzez nowe wdrożenia produktów, głównie importowanych.

Wiodącym przedsiębiorstwem w 2013 jest Société Tunisienne d’Industrie Alimentaire (STIAL) który posiada 62% udziałów wartościowych. Firma specjalizuje się w deserach i w swoim portfolio posiada dwie znane marki Délice i Danette, które jako pierwsze zaistniały na rynku tunezyjskim w tej kategorii. Marki te mają bardzo silne wsparcie marketingowe.

Sieci handlowe w Tunezji

Wielu Tunezyjczyków w dalszym ciągu preferuje zakupy w tradycyjnych punktach sprzedaży w postaci małych sklepików spożywczych. Placówki te z powodzeniem rozwinęły się na przestrzeni kilkudziesięciu lat i stanowią swoisty klimat tunezyjskich miast. Jednak mimo że konsumenci preferują tradycyjny sposób robienia zakupów na terenie Tunezji od kilku lat pojawiały się większe placówki handlowe typu supermarket i hipermarket. Sieci te były dedykowane osobom o wyższych dochodach.

Tunezyjskie sieci handlowe przeżywały kryzys w latach 2011-2012, kiedy to zmuszone sytuacją polityczną musiały podnieść ceny swoich produktów, przy jednoczesnym wyraźnym spadku siły nabywczej społeczeństwa tunezyjskiego. Obecnie rozwój sprzedaży sieci handlowych wykazuje ponownie tendencje wzrostowe. W 2013 roku nastąpił wzrost wartości sprzedaży o 8%, co zachęca wiele sieci handlowych do dalszego rozwoju i ekspansji. Czynnikiem stymulującym wzrost sprzedaż był niewątpliwy napływ w 2012 roku ludności libijskiej, która dysponowała znacznie „wartościowszym” portfelem i miała wpływ na wyniki sprzedaży w wielu sieciach handlowych. Na pozytywne wyniki sprzedaży miał też wpływ odrodzony rynek turystyczny.

Obecnie na terenie Tunezji funkcjonuje klika znanych sieci handlowych. Należą do nich Auchan, Cady Supermarchés, Carrefour, Carrefour Market, Champion, Magasin Général, Monoprix, Promogro. Na rynku toczy się ostra konkurencja pomiędzy istniejącymi już sieciami handlowymi. Największą walkę o klienta zauważa się w działaniach sieci Carrefour, Monoprix oraz MG, a liczba ich placówek systematycznie wzrasta na terenie całego kraju.

Nowym trendem na rynku tunezyjskim jest rozwój nowego formatu sprzedaży, jakim są – minisupermarkety. Stanowią one znaczącą konkurencję dla lokalnego rynku sklepów tradycyjnych. W tej kategorii systematycznie działają Carrefour i Monoprix. Bardzo często takie placówki (do 400 m2) powstają w bezpośrednim sąsiedztwie placówek tradycyjnych i są obrandowane logo Carrefour lub Monoprix. Sieć Monoprix była pierwszą siecią, która wprowadziła w zeszłym roku format Miniprix. Podobne sklepy ma też Carrefour (Carrefour Express) oraz Magasin Général (MG Proxy).

O ile w przeszłości sieci handlowe typu supermarket oraz hipermarket były dedykowane klientom o „zamożniejszych” kieszeniach, zauważalny obecnie rozwój minisupermerketów jest skierowany do klientów z niższymi i średnimi dochodami, którzy nie są w stanie pozwolić sobie na zakupy w droższych placówkach handlowych.