Probiotyki: Świetlana przyszłość probiotyków
Zacznijmy od definicji: probiotyki to żywe mikroorganizmy uznane za bezpieczne, których spożywanie w adekwatnej ilości – w zależności od szczepu – przynosi różnorakie korzyści zdrowotne organizmowi gospodarza. Wpływ ten jest różny w zależności od zastosowanego w produkcie szczepu. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) produkt probiotyczny to produkt zawierający ściśle wyselekcjonowane rodzaje, gatunki, a także szczepy bakterii, których działanie zostało udowodnione naukowo. Co istotne, pewna minimalna ilość bakterii musi pozostać żywa do terminu przydatności do spożycia. Kolejnym warunkiem uznania za probiotyk jest zdolność do przeżycia w przewodzie pokarmowym człowieka bakterii zawartych w produkcie.
Raport Probiotics Market (2009-2014), opublikowany przez MarketsandMarkets ocenia, że globalny rynek wszystkich probiotyków będzie wart w 2014 roku aż 32,6 mld dolarów (żywność, napoje, farmaceutyki). Sektor żywności i napojów odpowiada za 76% całego rynku (dane za 2009 rok). Segment żywności o charakterze probiotycznym zdominowany jest przez produkty mleczarskie i segment ten osiągnie w 2014 roku 70% udział o wartości 24 mld USD. Największymi rynkami zbytu dla probiotyków sà Europa i Azja; według wspomnianego raportu będą rosnąć w tempie 17% od 2009 do 2014 roku. Europa wygeneruje obroty 13,5 mld USD do 2014 (prognozowane tempo wzrostu 12,2% w okresie 2009-2014), a Azja 9 mld USD w tempie 11,2% w analogicznym okresie.
Największy udział w sprzedaży ma segment jogurtów pitnych, dalej jogurtów łyżeczkowych. Dane Euromonitor International pokazują z kolei, że sam rynek jogurtów probiotycznych w Europie był wart w 2008 roku 4,8 mld euro. Ich popularność opiera się na założeniu, że za widoczne i udokumentowane efekty, klienci gotowi będą płacić premię w postaci wyższej ceny za produkt. Szczepy probiotyczne muszą mieć korzystne właściwości udokumentowane w badaniach na ludziach. Najczęściej szczepami probiotycznymi są pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus, których korzystne funkcje przejawiają się poprzez stymulację układu odpornościowego oraz zachowywanie równowagi flory bakteryjnej w układzie pokarmowym. Takie szczepy dostarczają albo wyspecjalizowane firmy, tj. Danisco i Chr. Hansen lub same firmy mleczarskie, tj. Danone, Yakult, Fonterra czy Morinaga Milk Industries dysponujące rozbudowanym zapleczem w zakresie badań i rozwoju.
Rosnąca sprzedaż i doskonałe perspektywy wzrostu zmuszają kolejne podmioty do przeanalizowania wejścia w segment probiotyków, a dostawców szczepów probiotycznych do inwestycji. W 2009 roku firma Danisco ogłosiła zamiar zainwestowania 60 mln euro w zakłady w Niebüll w Niemczech i Rochester w Minnesocie (USA). Danisco potwierdza przy tym 9% skok przychodów ze sprzedaży rocznie w ostatnich latach. Także drugi gigant w obszarze dostaw szczepów probiotycznych: (firma Chr. Hansen) potwierdza w światowych mediach rosnący popyt na szczepy kultur probiotycznych. Obecnie obserwuje się wciąż dużą dezorientację konsumentów i handlowców w kwestii co jest, a co nie jest probiotykiem. Jest to charakterystyczne dla naszej części Europy. Rozwiązaniem jest tu silna obecność producentów i ich marek w mediach kierowanych do konsumentów i ogniw dystrybucji odpowiedzialanych za zatowarowanie placówek handlowych.
Probiotyki z racji długich badań, dopracowanej technologii mają ceny wyższe w porównaniu do swoich klasycznych odpowiedników. Wybierane są przez konsumentów z wyższym wykształceniem, o wyższej stopie życiowej, którzy interesują się zdrowym odżywianiem. Popyt na produkty probiotyczne koncentruje się też w największych aglomeracjach miejskich. I choć przedstawiciele tych grup docelowych pozytywnie odpowiadają na kampanie reklamowe największych koncernów mleczarskich, to na całym świecie konsumenci zachowujà się podobnie. Sà sceptyczni i nie do końca przekonani o dobroczynnej roli tego, co kupujà w buteleczce z probiotycznym jogurtem. Budowa zaufania konsumentów do probiotyków jest niewątpliwie długa i trudna dla producentów. Tymczasem konsumenci chcą jeść smacznie, szybko, łatwo, zdrowo.