Opakowania a środowisko

Opakowania ze względu na zalecaną metodę odzysku można zakwalifikować do przetworzenia poprzez recykling materiałowy, odzyskanie energii, kompostowanie oraz biodegradację. Opakowania przydatne do recyklingu materiałowego powinny być wytwarzane w sposób pozwalający na recykling określonego procentu masy materiału zastosowanego do produkcji opakowania, zgodnie z odrębnymi przepisami. Opakowania przydatne do odzysku energii powinny mieć minimalną wartość opałowa dolną, pozwalającą na optymalizację odzyskiwania energii. Opakowania przydatne do kompostowania powinny wykazać taką zdolność do biodegradacji, która nie będzie stanowiła przeszkody w selektywnej zbiórce lub procesie kompostowania, jakim są poddawane te opakowania. Opakowania przydatne do biodegradacji powinny mieć taką zdolność rozkładu fizycznego, chemicznego, termicznego i biologicznego, która zapewni ostateczny rozkład otrzymanego kompostu na dwutlenek węgla, biomasę i wodę.

Opakowania wielokrotnego użytku powinny mieć właściwości fizyczne i charakterystykę pozwalającą na ich wykorzystanie w określonej liczbie cykli, przy normalnych warunkach zastosowania. Odpady powstałe z tych opakowań powinny nadawać się do odzysku w warunkach pozwalających na spełnienie wymogów bezpieczeństwa i higieny osób przy nich zatrudnionych oraz spełniać wymagania dot. opakowań przydatnych do odzysku. Przedsiębiorca dokonuje oceny ekologicznej oraz potwierdza zgodność z przepisami, poprzez deklarację.

Ekologiczne opakowania

Rozwiązania ustawowe pozwolą skuteczniej pozbywać się odpadów oraz zmniejszać ich ilość na wysypiskach. Nie jesteśmy jednak w stanie ani wyraźnie ograniczyć ilości powstających opakowań, ani wyeliminować śmieci ze środowiska naturalnego. W rozwiniętej gospodarce wszystkie przetworzone produkty spożywcze muszą być pakowane. Wymaga tego dbałość o bezpieczeństwo zdrowotne, ale także logistyka i sami konsumenci. Opakowanie jako zabezpieczenie i nośnik informacji o produkcie jest po prostu niezbędne. Nie oznacza to jednak, że stoimy na straconej pozycji i mamy spokojnie patrzeć na rosnące góry śmieci lub budować kolejne spalarnie. Warto zacząć stosować opakowania przyjazne dla środowiska, które przy porównywalnych właściwościach mechanicznych łatwiej niż klasyczne odpowiedniki poddają się recyklingowi.

Duże znaczenie we wdrażaniu nowatorskich technologii w produkcji opakowań ma rosnąca świadomość ekologiczna konsumentów. Polscy konsumenci przestali zwracać uwagę jedynie na cenę, jakość, markę i atrakcyjny wygląd produktu. Jak wynika z badań Gemius 12% konsumentów zwraca także uwagę na ekologiczne aspekty opakowania produktu. Oznacza to, że opakowanie jako narzędzie marketingu zyskuje dodatkowy wymiar oddziaływania na nabywcę. Efekt marketingowy osiąga się już nie tylko poprzez krzykliwą kolorystykę, oryginalne kształty opakowań, porywające hasła i innowacyjne techniki druku, ale także dzięki stosowaniu tworzyw i materiałów, które ulegają biodegradacji lub są łatwe do przetworzenia i ponownego wykorzystania. Inwestycja w ekologię to w przypadku przedsiębiorstwa okazja do pokazania się w grupie firm traktujących poważnie hasło społecznej odpowiedzialności biznesu. Szczególnie istotne znaczenie ma wdrażanie nowych tworzyw w branży FMCG, gdzie większość stosowanych pojemników stanowią opakowania jednorazowe, które potencjalnie kończą swój żywot na wysypisku. Tworzywa wykorzystywane do produkcji opakowań do artykułów mleczarskich to jedna z gałęzi technologii opakowaniowych, w której w ostatnim czasie pojawiło się kilka istotnych nowości. Jedną z ciekawszych technologii jest zastosowanie dodatków ogólnie określanych mianem „d2w”. Umożliwia to oksy-biodegradację, czyli przyspieszony rozkład plastiku. Stosując technologię tego typu producenci nie muszą rezygnować z dobrodziejstw tworzyw sztucznych a jednocześnie mogą pochwalić się proekologicznym wizerunkiem przedsiębiorstwa.

Innowacje na rynku opakowań

Oksy-biodegradowalne tworzywa sztuczne z dodatkiem d2w – np. butelki na produkty mleczne firmy Pakko. Dodatek d2w powoduje oksy-biodegradację tworzyw sztucznych. Tworzywo takie rozpada się na wodę, dwutlenek węgla, biomasę oraz pierwiastki śladowe. Co ciekawe nie powstają przy tym żadne szczątki i nie wydziela się metan. d2w to cała paleta specjalistycznych dodatków do tworzyw sztucznych jak domieszki do polietylenu, polipropylenu oraz polistyrenu. Odpowiednie typy tych dodatków wpływaja na zwiększenie przezroczystości tworzywa, inne zaś nadają się do procesów produkcyjnych odbywających się w wysokich temperaturach bądź dodatkowych procesów termicznych. Tworzywa oksy-biodegradowalne funkcjonują na rynku od ponad 6 lat (początkowo pod postacią torebek foliowych) jednak dopiero teraz wkraczają do powszechnego użytku w branży spożywczej.

Wytrzymałe cienkie folie o wysokiej przezroczystości – np. folia termokurczliwa Cryovac CT-301. Ma grubość zaledwie 7 mikronów, a posiada porównywalne właściwości do jej odpowiedników o grubości 13-15 mikronów. Nadaje się do zastosowania w wielu maszynach pakujących. Ponadto, dzięki długości rolki, która wynosi 2,5 km, jest prawie dwa razy dłuższa od porównywalnej folii o grubości 15 mikronów. Zmniejsza to liczbę przerw na zmianę rolek folii, a więc oszczędza czas. Mniejsza grubość folii przekłada się na korzyści dla środowiska, sprawia że wymaga ona mniej miejsca do składowania, transportu i upraszcza recykling po zużyciu.

Nowe opakowania próżniowe do dań gotowych do gotowania („Ready-to-Cook”), jak i gotowych do podgrzania („Ready-to-Heat”) – typu „cook-in” firmy Sealed Air umożliwia transportowanie, sprzedaż i gotowanie posiłków w tym samym opakowaniu. Dzięki systemowi samoistnego uwalniania pary wodnej, opakowanie Cryovac Simple Steps można stosować bezpośrednio w kuchence mikrofalowej, bez potrzeby przekłuwania folii zamykającej tackę. Ponadto, hermetyczne opakowanie poprawia właściwości organoleptyczne potraw przygotowywanych w kuchence mikrofalowej.

Farby i lakiery nowej generacji, o niskiej migracji – udoskonalone i bezpieczne farby UV – powracają do użytku w przemyśle spożywczym. Stosowane w produkcji opakowań spożywczych, pozwalają ograniczyć do minimum możliwość przenikania szkodliwych substancji z etykiet do wnętrza opakowań. Nowością na rynku, są farby UV o współczynniku przenikania substancji z etykiety do opakowania niższym niż 10 cząstek na miliard. Dotychczas druk bezpiecznych etykiet wiązał się z koniecznością stosowania farb wodnych. Teraz drukarnie opakowań i etykiet mają bezpieczną alternatywę. Producenci farb UV nowej generacji zadbali, by wszystkie komponenty, których wpływ nie jest znany na człowieka, nie migrowały bardziej niż na poziomie 10 ppb, co jest zgodne z przyjętą przez UE tzw. Dobrą Praktyką Produkcyjną (Good Manufacture Practice – GMP) oraz standardami Europejskiego Zrzeszenia Producentów Farb.