Produkty Płynne: Trendy w opakowaniach do napojów

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 5/2024 (125)

Materiały do produkcji opakowań płynnych 

Mleczarskie produkty płynne i ich alternatywne odpowiedniki mogą być pakowane w szkło, różnego typu opakowania kartonowe oraz PET, PET HB PE oraz PET Alu PE. Sporadycznie pojawiają się puszki metalowe, tubki czy worki foliowe. 

napoje mleczarskie płynne oraz ich alternatywy opakowania

Opakowania szklane 

Szkło jest materiałem wielokrotnego użytku, a jego odpowiednia segregacja pozwala dbać o środowisko. Jak mówią statystyki, wyrzucone szklane opakowanie może wrócić do procesu produkcyjnego po około 60 dniach. 

Do najpopularniejszych opakowań tego rodzaju zaliczyć należy różnego typu butelki i słoiki. Warto podkreślić, że butelki szklane mają bardzo pozytywny wizerunek u klientów, bowiem kojarzą im się z czasami dzieciństwa i minionej epoki, kiedy butelka mleka przed drzwiami była zakupowym standardem. Wtedy środowisko pozostawało relatywnie czyste i przyjazne, a butelki podlegały tradycyjnemu w tamtych czasach skupowi. 

Kolejną zaletą opakowań szklanych jest możliwość przechowywania w nich prawie każdego rodzaju żywności bez utraty jej oryginalnych walorów, tj. smaku, zapachu czy wartości odżywczych. Szkło nie wchodzi w żadne reakcje chemiczne ani z zawartością opakowania, ani z otoczeniem. Wybarwione szkło chroni żywność przed działaniem promieni słonecznych. Struktura szkła ułatwia utrzymanie opakowania w czystości, nie sprzyja namnażaniu się bakterii, pozwala je zdezynfekować przy pomocy wrzącej wody czy pary.

Szkło jest bardzo plastyczne w toku produkcji, a formowanie unikalnego kształtu może znacząco wyróżnić produkt na półce. Szklane butelki są funkcjonalne z punktu widzenia oddziaływania temperatur (chłodzenie, zamrażanie), odgrzewania (kuchenka mikrofalowa, garnek z wodą) oraz mycia (pod kranem lub w zmywarce). Bardzo często opakowania szklane to pojemniki wielorazowego użytku i służą później do przechowywania innych produktów (dżemy, soki, przetwory owocowo-warzywne). Wadą szkła jest łatwość stłuczenia oraz ciężar, co ma kluczowe znaczenie w logistyce. 

Przykładowo w tego typu butelki pakowane jest ekologiczne mleko krowie i kozie takich firm jak Klimeko – mleko kozie, Turvita – mleko krowie, Ekologiczne Gospodarstwo pod Kasztanem – mleko krowie, Cantero letur – mleko kozie, Ekoduszek – serwatka kozia. Produkty tradycyjnie produkowane w butelkach szklanych znajdziemy w portfolio m.in. Robico (ZUH) oraz Agrocoop (mleko krowie).

Opakowania z PET 

PET to nazwa tworzywa sztucznego znanego od 1941 r. Rozwiniecie skrótowca PET brzmi: politereftalan etylenu. Tworzywo wykorzystywane jest do produkcji plastikowych butelek na napoje oraz naczyń jednorazowego użytku. Ich zaletami są lekkość, nietłukliwość, transparentność oraz niska cena. Ich wadą jest potencjalny negatywny wpływ na zdrowie konsumentów poprzez kontaminację mikroplastikiem. Opakowania z PET budzą także zastrzeżenia ze względu na problemy środowiskowe, dlatego ważne, aby zużyte butelki trafiały do recyklingu, mogły zostać powtórnie przetworzone oraz wykorzystane. 

Ciekawym przykładem opakowania tego rodzaju są nowe, ultralekkie butelki PET zaprojektowane przez firmę Sidel. Mają one zapewnić większą przewagę konkurencyjną producentom płynnych produktów mlecznych. Nowy pomysł to minibutelka przeznaczona do produktów takich jak jogurty pitne i probiotyczne o pojemnościach od 65 ml do 150 ml. Butelki te stanowią element ciągłej optymalizacji opakowań – zostały zaprojektowane w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i kosztów wytwarzania, a jednocześnie dają nowe możliwości marketingowe i gwarantują wysoką wydajność produkcji. Firma Sidel umożliwia: wybór formatu i kształtu opakowania, zastosowanie białego lub przezroczystego tworzywa PET, stworzenie różnorodnej grafiki i tekstury, a także zastosowanie szerokiej gamy szyjek butelek i zakrętek. Daje też możliwość etykietowania z rolki lub rękawa.

Innym ciekawym przykładem są butelki wielokrotnego użycia firmy Alpla. W swojej ofercie zakład posiada butelki z tworzywa rPET (wysokiej jakości politereftalan etylenu z recyklingu), które pozwala na co najmniej 15 cykli ponownego zastosowania. Produkty te cechuje zoptymalizowana redukcja masy butelki. Gotowe wyroby mogą być użyteczne w procesie recyklingu w systemie kaucyjnym. W ofercie firma ma standardowe warianty butelek PET wielokrotnego użytku, dostępne w całej gamie kształtów i rozmiarów (od 50 ml do 1500 ml), może również dostosować rozwiązania do indywidualnych potrzeb klienta. 

Opakowania tekturowe 

mlekovita opakowanie przyjazne środowiskuOpakowania tekturowe cieszą się rosnącą popularnością. Najbardziej powszechne są w przemyśle mleczarskim i owocowym (wystarczy wspomnieć ofertę soków). Takie opakowania również podlegają trendom zrównoważonego rozwoju i jak najmniejszego wpływu na środowisko. Obecnie prowadzi się szeroko zakrojone działania mające na celu opracowanie nowych rozwiązań w dziedzinie recyklingu. Opakowania tekturowe niewątpliwie stymulują rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, w której materiały poddaje się recyklingowi. Opakowania kartonowe są lekkie i łatwe w obsłudze, dzięki czemu można je wygodnie przenosić oraz utylizować w sposób odpowiedzialny. Kolejną zaletą jest powierzchnia zadruku, która umożliwia zastosowanie wyrafinowanych technik drukarskich. Opakowania z kartonu dają możliwość zabawy formą i kształtem – od prostopadłościanu przez dowolny graniastosłup po stożki. 

Przykładem firmy, która odpowiada za liczne wdrożenia w tej kategorii, jest SIG. W ofercie tej firmy znajdziemy duży wybór opakowań z kartonu, które wyróżniają się na półce. Spełniają przy tym wymogi restrykcyjnych wymagań ekologicznych. Przykładem jest linia opakowań SIG Vita, którą cechuje dobra widoczność, co daje duże pole do popisu na budowanie profesjonalnego wizerunku przez markę, funkcjonalność i wygodę użycia przez konsumenta. Produkt spełnia też wymogi zrównoważonego rozwoju dla firmy. Kartony wyposażono w duże, wygodne nakrętki, co pozwala wykorzystać zawartość opakowania do ostatniej kropli. Opakowania są oferowane w trzech wariantach pojemności i można je stosować do pakowania różnego typu artykułów. Karton jest wyposażony w nakrętkę typu SIG TruCap. 

Innym typem opakowania jest SIG SlimlineBloc. To kartony, które spełniają wymogi opakowań przyjaznych dla środowiska dzięki usunięciu z konstrukcji warstwy aluminiowej oraz użyciu polimerów wytworzonych z surowców roślinnych. Opakowania bardzo dobrze budują front półek sklepowych (szerszy front) i jednocześnie umożliwiają efektywniejsze zapełnienie jej głębokości. Linia oferuje 5 pojemności opakowań, w tym 500 ml, 750 ml, 1000 ml, 1100 ml. Kartony te są produkowane z nakrętkami wymagającym jednego ruchu przy otwieraniu, pozwalają na łatwe opróżnienie opakowania oraz dokładne zamknięcie. 

Kolejną firmą, która oferuje kartony, jest Tetra Pak. W minionym roku firma ta wprowadziła na rynek aseptyczne opakowanie kartonowego na żywność płynną z alternatywną barierą papierową, co przełożyło się na redukcję śladu węglowego tego opakowania o jedną trzecią. 

Zamknięcia opakowań do płynnych produktów mleczarskich 

Jednym z tematów poruszanych podczas tworzenia nowych opakowań są zakrętki, szczególnie te na tzw. uwięzi. To temat, który budzi sporo emocji wśród klientów, którzy powoli akceptują nowy sposób otwierania i zamykania opakowań. Zakrętki „na uwięzi” są konsekwencją implementacji Dyrektywy Single-Use-Plastics z dnia 5 czerwca 2019 r. Jednym z wielu elementów Dyrektywy SUP jest zwiększenie efektywności recyklingu. Dyrektywa SUP nałożyła wiele obowiązków na przedsiębiorców. Zakazała sprzedaży szeregu plastikowych produktów jednorazowego użytku, dla których istnieją alternatywy np.: słomki, sztućców, talerzy, patyczków higienicznych czy mieszadełka do napojów. Wprowadziła rozszerzoną odpowiedzialność producenta, określiła wymagania w zakresie projektowania i znakowania opakowań, poziomy wskaźników selektywnej zbiórki oraz poziom recyklatu w opakowaniach z tworzyw sztucznych. Jednak najgłośniej w ostatnim czasie stało się o niej za sprawą zakrętek „na uwięzi”. 

nestle chamyto go
© stig

Od 1 lipca 2024 r., zgodnie z ustawą SUP, wprowadzający napoje w opakowaniach z tworzyw sztucznych muszą zastosować zakrętki trwale przymocowane do opakowania. Wprowadzający napoje jest zobowiązany osiągnąć określone w ustawie poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych: od 2025 r. mają zapewnić zbiórkę butelek na poziomie min. 77%, a od 2029 r. poziom selektywnej zbiórki nie będzie mógł spaść poniżej 90%. Od 2025 r. butelki PET będą musiały zawierać co najmniej 25% recyklatu, a w 2030 r. poziom recyklatu nie będzie mógł spaść poniżej 30%. Wyzwaniem staje się więc stworzenie systemu i zaprojektowanie rozwiązań, które pozwolą spełnić te ambitne cele. Na tę chwilę taką rolę, po zmianach legislacyjnych, odegra wprowadzany system kaucyjny. 

Cel przytwierdzania zakrętek do butelek plastikowych to zmniejszenie liczby tych zakrętek, które wypadają z obiegu zamkniętego i nie trafiają do recyklingu. Po przytwierdzeniu zwiększa się szansa, że zostaną one odpowiednio przetworzone w tym samym strumieniu zbiórki i recyklingu, co butelka PET i zwiększą efektywność odzyskanego surowca. Dotychczasowy sposób funkcjonowania selektywnej zbiórki uniemożliwia wydzielenie tak małej frakcji, jaką jest zakrętka, z pozostałych odpadów, które znajdują się w żółtych workach. 

Obecnie prace skupiają się głównie na różnego rodzaju alternatywach, które z jednej strony mają być korzystniejsze środowiskowo, a z drugiej – wygodne i przyjazne w użytkowaniu dla konsumentów. Pozyskiwanie wysokiej jakości surowców do recyklingu bezpośrednio wpływa na dostępność jakościowego recyklatu, z którego producenci opakowań z tworzyw sztucznych produkują swoje wyroby. W trakcie recyklingu butelek PET zakrętki są oddzielane i przekazywane recyklerom zajmującym się recyklingiem HDPE lub PP. 

W mleczarstwie zakrętki i sposób otwierania/zamykania to kwestie szczególnie istotne ze względu na charakter produktu. Twórcy opakowań prześcigają się w pomysłach, jak usprawnić system. 

Przykładem zastosowania unikalnego zamknięcia jest nakrętka SIG Terra OptiTap 2300, znajdująca się w portfolio firmy SIG. To nakrętka stosowana przy dużych opakowaniach rodzinnych, jest umieszczona w bocznej ściance opakowania w kartonie zbiorczym. Innym wariantem jest kranik w opakowaniu typu Bag in box. Innym typem nakrętki jest SIG CloverCap Pouch, stosowane do opakowań elastycznych przeznaczonych dla jogurtów. 

high protein marvel
© tetra pak

Podobnie postępuje Tetra Pak, którego nadrzędnym celem jest systematyczna praca nad zwiększeniem wygody użytkowania zakrętki, redukcja kosztów oraz wprowadzenie rozwiązań jak najbardziej przyjaznych dla konsumenta, a wszystko w świetle wyzwań dotyczących zmian klimatycznych i ochrony środowiska. Aby wyjść naprzeciw wyzwaniom, firma wprowadziła m.in. otwarcia wykonane z polimerów wytworzonych z cukru trzcinowego lub certyfikowanych, recyklowanych polimerów. Ponadto w ofercie producenta znajduje się kilka typów otwarć bazujących na różnych technicznych koncepcjach mających zapewnić bezpieczeństwo i higienę żywności. Otwarcia te mogą opierać się na systemie jednego ruchu lub ruchu dwuetapowego. Nakrętki te zgodnie z przepisami są umieszczone na uwięzi i zostały zintegrowane z opakowaniem. Poprzez projektowanie takich zakrętek Tetra Pak realizuje 3 swoje cele: bezpieczeństwo żywności, ograniczenie marnotrawstwa żywności oraz ochronę środowiska. Obecnie w portfolio tej firmy znajduje się 8 typów zakrętek, m.in. TwistCap OSO Barrier 34 Pro, TwistCap OSO 34 Pro, C38 Pro czy HeliCap 26 Pro.

Literatura:

  1. https://www.industryresearch.biz/global-packaging-materials-market-21185386
  2. https://www.foodbeverageinsider.com/packaging/food-and-beverage-packaging-trends
  3. https://www.tetrapak.com/solutions/packaging/packaging-material/renewable-materials
  4. https://www.spg-pack.com/pl/blog/trendy-w-plastikowych-opakowaniach-na-plyny-elastyczne-praktyczne-i-spersonalizowane/
  5. https://prometglass.com/pl/blog/30_opakowania-szklane-do-zywnosci-bezpiecznie-i-.html
  6. https://www.plastech.pl/wiadomosci/Firma-Sidel-wprowadza-na-rynek-ultramala-ultralekka-18983
  7. https://www.marketresearchfuture.com/reports/packaging-market-10902
  8. https://www.alpla.com/pl/produkty-innowacje/przyklady-rozwiazan/reusable-pet-bottles 
  9. Materiał edukacyjno-promocyjny Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”.
Strona 2 z 2