1. ABC Nabiału
  2. Terminy
  3. Serwatka

Serwatka

Płyn pozostający po wydzieleniu z mleka skrzepu serowego (szacuje się, że na 1 część wyprodukowanego sera wypada ok. 10 części serwatki). Rozróżnia się serwatkę kwasową (zwaną również serwatką kwaśną) i serwatkę podpuszczkową (zwaną również serwatką słodką). Pierwsza z nich jest otrzymywana przy produkcji serów twarogowych (kwasowych), druga zaś – przy produkcji serów podpuszczkowych. Serwatka kwasowa ma inny skład chemiczny i wartość odżywczą niż serwatka podpuszczkowa, jest też trudniejsza do przerobienia. Kiedyś serwatka była traktowana jako odpad mleczarski, a obecnie jest intensywnie przerabiana. Nowoczesne technologie pozwalają na rozdzielenie składników serwatki i na przykład pozyskanie z niej frakcji białek serwatkowych (do najważniejszych białek serwatkowych zalicza się β-laktoglobulinę, α-laktoalbuminę, immunoglobuliny, albuminy, laktoferynę i laktoperoksydazę, które są cenne żywieniowo dla człowieka, ze względu na wysoką zawartość aminokwasów egzogennych), składników mineralnych czy laktozy. Na rynku oferowane są sproszkowane preparaty serwatkowe, koncentraty białek serwatkowych (tzw. WPC, bogate w białka serwatkowe), a także izolaty białek serwatkowych (tzw. WPI, które zawierają największe stężenie białek serwatkowych). Preparaty serwatki (w tym również tzw. hydrolizaty serwatkowe) znajdują zastosowanie także w produkcji preparatów mlekozastępczych, suplementach diety i odżywkach dla sportowców. Serwatka jest także wykorzystywana w procesach biotechnologicznych (np. jako substrat w produkcji biogazu).