Witamina B12

Witamina B12 (cyjanokobalamina, hydroksykobalamina) znana jest od 1926 roku i należy do witamin z grupy B. W swojej cząsteczce zawiera kobalt. Odpowiada za regulowanie procesów krwiotwórczych, przyswajania białek oraz przekształcanie β-karotenu w witaminę A. Zalecane dzienne spożycie (RDA) dla witaminy B12 wynosi 2,5 µg.

Funkcje w organizmie

Podstawowym zadaniem witaminy B12jest regulowanie procesów krwiotwórczych przebiegających w szpiku kostnym. Witamina ta jest niezbędna do wytwarzania fosfolipidów w błonach komórkowych oraz osłonki mielinowej. Witamina B12 przyspiesza przyswajanie białek przez organizm i przekształcenie β-karotenu w witaminę A. Jest koenzymem uczestniczącym w procesach życiowych zachodzących w organizmie. Katalizuje m.in. reakcję syntezy protoporfiryn i metioniny oraz odpowiada za przekształcenie kwasu foliowego do folinowego. Bierze udział w regulacji procesów wzrostu, podziałów komórek oraz syntezie DNA.

Dopuszczalne oświadczenia zdrowotne [4]:

• Witamina B12 przyczynia się do:
  • utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego
  • zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia
• Witamina B12 odgrywa rolę w procesie podziału komórek
• Witamina B12 pomaga w:
  
  • prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego
  • prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego
  • prawidłowej produkcji czerwonych krwinek
  • utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny
  • utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych

Objawy niedoboru

Niedobór witaminy B12 wynika z ograniczenia jej podaży w diecie, niedostatecznego wydzielania czynnika wewnętrznego lub w zaburzeniach wchłaniania (choroba Leśniowskiego-Crohna, zapalenie jelita grubego, zaburzenia wchłaniania lub stany po resekcji fragmentów jelita). Zaburzenia wchłaniania witaminy B12 pojawiają się również u osób starszych.

Niedobory mogą wywoływać zaburzenia neurologiczne i hematologiczne oraz sprzyjają wystąpieniu chorób sercowo-naczyniowych. Jej deficyt podczas ciąży i w czasie laktacji jest niebezpieczny, gdyż może wywołać uszkodzenia układu nerwowego i niedokrwistość u potomstwa.

Objawy niedoboru witaminy B12 mogą objawiać się uczuciem zmęczenia, neuropatii czuciowej, zanikowym zapaleniem języka. Mogą objawiać się anemią złośliwą, stwardnieniem rdzenia kręgowego, pancytopenią. Bardziej wrażliwi na niedobór witaminy B12 są pacjenci z zaburzeniami neurologicznymi i chorobami takimi jak demencja, choroba Alzheimera, Parkinsona, udar i depresja czy anemia megaloblastyczna.

Objawy nadmiaru

Nadmierne spożycie witaminy B12 może dawać działania niepożądane ze strony układu sercowo-naczyniowego (zastoinowa niewydolność serca, obrzęk płuc, zakrzepica obwodowych naczyń krwionośnych), żołądkowo-jelitowe (łagodna biegunka, wzdęcia) i dermatologiczne (świąd, przejściowa wysypka).

Źródła w żywności

Do organizmu człowieka dostarczana jest głównie z pożywieniem pochodzenia zwierzęcego, tj. mięso, ryby, skorupiaki, drób, jaja oraz mleko i jego przetwory, a także z grzybami (kurki, borowiki) oraz wodorostami Chlorella i Nori.