Śmietana: Podstawa udanej kuchni

dr inż. Marlena Piekut
Forum Mleczarskie Handel 4/2020 (100)
© fm

Największymi producentami śmietany do bezpośredniego spożycia wśród krajów UE są Niemcy (19,8%), Francja (18,4%), Wielka Brytania (10,9%), Belgia (10,3%) oraz Polska (9,1%). W ostatnich sześciu latach produkcja śmietany w Polsce utrzymała się na zbliżonym poziomie. Natomiast do sukcesywnego wzrostu produkcji śmietany w omawianym okresie dochodziło we Francji, Belgii, Chorwacji, Irlandii, na Węgrzech oraz w Bułgarii. Z kolei w największym stopniu produkcja śmietany zmniejszyła się w Danii, na Łotwie, Litwie i Cyprze. Produkcję śmietany w poszczególnych krajach Unii Europejskiej w latach 2014-2019 przedstawiono w tabeli 1.


Śmietana to produkt stosunkowo wysokoenergetyczny. Przy obecnym zmienionym trybie życia (ograniczona aktywność) i wynikającym z tego zapotrzebowaniu na energię oraz modą na produkty ubogoenergetyczne, zmniejszenie popytu na ten produkt ze strony gospodarstw domowych jest nieuniknione. Trend ten jest widoczny w wydatkach polskich gospodarstw domowych na ten produkt. Od wielu lat konsumpcja śmietany przypadająca na statystycznego Polaka ulega zmniejszeniu. Według danych z budżetów gospodarstw domowych GUS przeciętne miesięczne spożycie śmietany w 2018 r. wyniosło 0,35 l na osobę, a 2 latach 90. ubiegłego wieku średnie miesięczne spożycie śmietany wynosiło 0,57 l na osobę.

Spożycie śmietany jest zróżnicowane w zależności od typu gospodarstw domowego. Najwięcej tych produktów konsumuje się w gospodarstwach domowych osób starszych. W gospodarstwach emerytów średnie miesięczne spożycie śmietany w 2018 roku wynosiło 0,51 l. W gospodarstwach pracowników na stanowiskach nierobotniczych oraz wśród osób pracujących na własny rachunek spożycie śmietany jest najniższe, w 2018 r. miesięcznie na osobę stanowiło odpowiednio 0,29 l i 0,28 l.

Warto pamiętać, że śmietana to nie tylko dostarczyciel energii dla organizmu, ale także źródło składników odżywczych. Tak więc, w 100 g 18% śmietany zawarte są – oprócz 184 kcal – składniki mineralne takie jak: sód (37 mg), potas (116 mg), wapń (99 mg), fosfor (71 mg) i magnez (10 mg) oraz witaminy: beta-karoten (112 µg), witamina A (150 µg) i folacyna (4 µg). Z żywieniowego punktu widzenia użycie śmietany jest zalecane na przykład do rozdrobnionych warzyw, gdyż nie tracą one wtedy witamin w procesie utleniania (tłuszcz zawarty w śmietanie stanowi ochronę przed dostępem tlenu atmosferycznego). Śmietana nazywana kwaśną ma mniejsze właściwości drażniące przewód pokarmowy niż śmietana tzw. słodka. Wskazuje się też, że spożycie śmietany w małych ilościach może przynosić korzystne efekty zdrowotne. I tak na przykład według rosyjskiej dietetyk Jeleny Sołomatiny, łyżka śmietany pomaga chronić system nerwowy.

Małgorzata Cebelińska, Dyrektor Handlu w mleczarni Mlekpol (SM)

Małgorzata Cebelińska

Dyrektor Handlu w mleczarni Mlekpol (SM)

Śmietana to podstawowy pro­dukt w lodówce polskiego kon­sumenta. Jest znakomitym no­śnikiem smaku i charakteryzuje się różnorodnością zastosowań zarówno w tradycyjnych potrawach, jak i w daniach na słodko. Wiedza na temat wartości oraz finezja kulinar­na sprawiają, że cały czas obserwujemy wzrost sprze­daży tej kategorii produktów mlecznych. Asortyment śmietan na półkach sklepowych jest szeroki. Śmietany wybieramy ze względu na skład, zawartość tłuszczu oraz pojemność opakowania. To, co będzie zmieniało strukturę sprzedaży śmietan w najbliższej przyszłości, to zainteresowanie produktem naturalnym, czyli bez dodatku emulgatorów i zagęstników. W tym wrażliwym i zdrowotnym aspekcie widzimy szansę na rozwój sprzedaży naturalnej śmietany Łaciatej.

Uniwersalność śmietany sprawia, że liderem sprzeda­ży jest ta w kubku o pojemności 330 ml. Wybór więk­szych opakowań sprawdza się przy codziennym goto­waniu. Wynika to z możliwości jej wykorzystania do przygotowania różnych potraw, zup, sosów i surówek oraz naszej słowiańskiej tradycji kulinarnej. Nawet jeśli nie zaplanowaliśmy jeszcze posiłku na kolejny dzień, to śmietana często znajduje się w naszym koszyku zakupowym.

Od lat niezmiennie oferujemy najwyższą jakość na­szych produktów, wśród których jest tradycyjna pol­ska śmietana bez dodatków. To idealne dopełnienie i kwintesencja smaku nadająca daniom charakteru. Codziennie edukujemy naszych konsumentów i docie­ramy do nich z naszą bogatą ofertą. Zauważyliśmy, że klienci coraz częściej zwracają uwagę na skład i czystą etykietę, która jest wyróżnikiem śmietan Łaciatych. Nowym produktem w naszej ofercie jest śmietana Łaciata o 22% zawartości tłuszczu, której jesteśmy jedynym producentem – tym samym Mlekpol inspiruje konsumentów do szerokiego zastosowania śmietan w kuchni.

Na polskim rynku opakowanie jednostkowe śmietany to głównie kubek o pojemności 180-400 g produktu, choć pojawiają się też opakowania 500 g. Producenci oferują śmietany 10%, 12%, 15%, 18%, 22%, 24% i 30%.

Wybrany asortyment śmietan na polskim rynku zawiera zestawienie tabelaryczne nr 2. Na polskim rynku śmietany o relatywnie niskiej zawartości tłuszczu – 10-12% – oferują m.in. Bychawa (OSM), Grupa Mlekovita, Łowicz (OSM). Popularnym typem są śmietany zawierające 18% tłuszczu i są praktycznie w ofercie każdego z producentów. Śmietany o 30% zawartości tłuszczu oferują m.in. Lactalis Polska i Grupa Mlekovita.

Andrzej Chomyszczak, Wiceprezes ds. Handlu i Marketingu w mleczarni Łowicz (OSM)

Andrzej Chomyszczak

Wiceprezes ds. Handlu i Marketingu w mleczarni Łowicz (OSM)

W ofercie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Łowiczu w kate­gorii śmietan znajdują się dwie najbardziej znane i preferowane przez konsumentów wartości – 12% i 18%, dostępne w kubkach o pojemności 200 g i 400 g. Sprzedaż tych indeksów jest stabilna, chociaż widzimy zmianę w sprzedaży na korzyść śmietanek. Sięgając do historii OSM w Łowiczu, chcielibyśmy wspomnieć o śmietanie 15% znanej jako „różowa z Łowicza”. Do dzisiaj w ofercie spółdzielni pod swo­im sztandarowym kolorem, bezkonkurencyjna w swo­jej procentowości. Wspomnieliśmy, że coraz chętniej klienci sięgają po słodkie śmietanki w opakowaniach kartonowych. W czasach popularyzacji tematyki ku­linarnej, zwiększonej ilości programów kulinarnych ludzie odważniej eksperymentują w kuchni. Testują nowe przepisy, nowe smaki, otwierają się na nowe sposoby chociażby zagęszczenia zupy, do której chętnie stosują śmietankę 12%, która jednocześnie dodaje słod­kości, w miejsce klasycznej kwaśnej „osiemnastki”.

Producenci zabiegają, aby ich produkty w możliwie największym stopniu odzwierciedlały wysoką, tradycyjną jakość i naturalność. Przykładem takich prac technologicznych i wyczucia potrzeb odbiorców są od wielu lat śmietany z mleczarni Maluta Nowy Dwór Gdański (OSM) posiadające certyfikat Dziedzictwo Kulinarne Pomorskie. W ostatnich tygodniach śmietana 18% łagodnie ukwaszona 200 g uzyskała tytuł Top Produkt Pomorskie 2020 w kategorii Artykuły spożywcze/Producenci żywności. To jeden z kilku przykładów szczególnej dbałości o klienta.


Ciekawy produkt

Śmietana łowicka 15% ukwaszona w kartoniku towarzyszy polskim konsumentom od lat. Teraz produkt zyskał nową grafikę, którą można ująć słowami „różowa z Łowicza”. Konsumentom z pewnością przypadnie do gustu zarówno zwracający uwagę kolor jak i wygoda kartonika z zakrętką.

Producent: Łowicz (OSM).