Produkty na serce: Serce co nie lubi cholesterolu

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 3/2016 (76)

Czynniki ryzyka

Opierając się na danych epidemiologicznych, zidentyfikowano kilka istotnych czynników wpływających na kondycję serca. Należą do nich: otyłość brzuszna, niewłaściwa dieta, niska aktywność fizyczna, picie alkoholu oraz palenie papierosów.

Niestety, najczęściej dzisiaj już niemal standardowo wymienianym czynnikiem chorób serca jest otyłość, a zwłaszcza jej postać brzuszna, która jest ściśle skorelowana z tzw. zespołem metabolicznym. Zespołowi temu towarzyszą takie zaburzenia jak nadmierna ilość tłuszczu we krwi (dyslipidemia) oraz nieprawidłowa tolerancja glukozy (insulinooporność). U osób otyłych, zwłaszcza młodych, obserwuje się cechy nadmiernej aktywności adrenergicznej, tj. zwiększony rzut i częstość rytmu serca. Dodatkowym elementem jest także wzrost reabsorpcji sodu (tzw. wchłanianie zwrotne) w związku ze zwiększonym ciśnieniem w śródmiąższu nerek, wywołanym nadmiernym ich otłuszczeniem.

Kolejnym wskazywanym czynnikiem rozwoju chorób kardiologicznych jest dieta i sposób żywienia. Szczególną uwagę podczas profilaktyki żywieniowej chorób serca zwraca się na kaloryczność diety. Bierze się pod uwagę kaloryczność wynikającą z nadmiernej podaży węglowodanów prostych oraz tłuszczów.

Spośród składników pożywienia, które wiążą się ze znacznym ryzykiem zaburzeń metabolicznych prowadzących do chorób układu krążenia, podkreśla się rolę cukru. Obecnie spożycie cukrów (sacharozy, fruktozy, glukozy) gwałtownie zwiększyło się. Dość krytycznie ocenia się też wpływ fruktozy, która jest coraz częstszym zamiennikiem klasycznego cukru (m.in. syrop glukozowo-fruktozowy) w przemyśle spożywczym. Fruktoza w mniejszym stopniu wpływa na łaknienie, co sprzyja zwiększonemu spożyciu kalorii, jednocześnie poprawiając smak produktu. Niestety, jej przemiany w naszych komórkach powodują wytwarzanie się kwasu moczowego i niekorzystnych dla naszego zdrowia kwasów tłuszczowych.

Przy układaniu diety bierze się także pod uwagę ilość soli w niej. Istnieje bowiem ścisła zależność między ciśnieniem tętniczym, a spożyciem sodu. U znacznej części chorych z nadciśnieniem tętniczym zmiany zawartości sodu w diecie powodują wzrost ciśnienia tętniczego.

Kolejnym elementem wskazywanym, jako czynnik sprzyjający chorobom serca jest relatywnie mała aktywność fizyczna. Badania wskazują, że statyczny styl życia sprzyja podwyższeniu ciśnienia. Regularne ćwiczenia fizyczne zmniejszają aktywność układu współczulnego i zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę.

Niekorzystny jest także wpływ alkoholu i tytoniu, co wiąże się ze zwiększoną aktywnością adrenergiczną. Mechanizm działania nikotyny powoduje nasilenie uwalniania noradrenaliny z zakończeń presynaptycznych, co stymuluje bezpośrednio receptory alfa-adrenergiczne. Sugeruje się, że alkohol zmienia właściwości błon komórkowych, sprzyjając nadmiernej reaktywności niektórych komórek. Na choroby serca mają znaczący wpływ przewlekły stres, brak wypoczynku oraz nadmierna eksploatacja organizmu.

W diecie antycholesterolowej powinniśmy unikać tłuszczu zwierzęcego (smalec, słonina), gotowych wędlin i wyrobów garmażeryjnych oraz tłustych mięs (wieprzowina), słodyczy i wyrobów cukierniczych, soli, alkoholu, majonezów, gotowych sosów i dań typu instant oraz wyrobów typu fast food. Potrawy powinny być gotowane, przygotowywane na parze, pieczone i duszone z minimalnym dodatkiem zdrowego tłuszczu. Do surówek warto dodawać wartościowe i zdrowe oleje (np. oliwę z oliwek, olej rzepakowy) zamiast majonezów i tłustych śmietan.

Nieodzownym elementem diety jest także zwiększona podaż napojów tj. woda niegazowana, herbaty owocowe i ziołowe, naturalne soki owocowe i owocowo-warzywne oraz koktajle mleczne na bazie chudego mleka, kefiru lub maślanki.


Strona 3 z 6