Mleko ESL: Mleko NIE prosto od krowy

Tomasz Barski

Wiceprezes Zarządu ds. Handlu w Mlecz (ZPM) w Wolsztynie (Grupa Lacpol)

Grupa Lacpol od lat stawia na nowoczesne sposoby przetwarzania mleka, szczególnie w technologii ESL (Extended Shelf Life). Produkujemy mleko z zawartością tłuszczu 2% i 3,2%, w ergonomicznych kartonikach o pojemności 1 litra z dużym, wygodnym zamknięciem. Nasze mleko spod marki Hula Krasula zachowuje gwarantowaną świeżość przez 21 dni od dnia produkcji, przy jednoczesnym utrzymaniu walorów odżywczych mleka świeżego (pasteryzowanego). Aby zapewnić najwyższą jakość produktu stosujemy ekologiczne opakowania kartonowe, które najlepiej chronią mleko przed negatywnym działaniem światła i pozwalają zachować jego smak oraz walory odżywcze. Papier zastosowany do ich produkcji pochodzi z odpowiedzialnie zarządzanych i kontrolowanych upraw leśnych, potwierdzony certyfikatem FSC (Forest Stewardship Council). Stosujemy również bio-zakrętkę, która wytwarzana jest z polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE), pochodzącego z trzciny cukrowej zamiast z ropy naftowej. Nasze Mleko adresujemy przede wszystkim do tej grupy konsumentów, która nie akceptuje mleka UHT.

Między pasteryzacją a UHT

Kiedyś uważano, że osiągnięcie stanu pośredniego pomiędzy posmakiem gotowanego mleka, a krótkim okresem przydatności do spożycia jest niemożliwe. Jednak już w połowie lat 90. konsumenci otrzymali niemal idealny produkt – bliżej etapu „prosto od krowy” niż UHT, trwalsze niż świeże/pasteryzowane. Takie właśnie jest mleko ESL (Extended Shelf Life) –  tak zwane mleko o przedłużonej trwałości. W przeciwieństwie do mleka świeżego nieotwarte może być przechowywane w lodówce od 21 do 30 dni (tradycyjne od 6 do 12) – niska temperatura przechowywania jest jednak warunkiem koniecznym, ponieważ produkt ten jest bardzo wrażliwy na ciepło (max. 8°C!). Trzymane we właściwych warunkach dłużej zachowuje nie tylko wartości odżywcze i świeżość, ale także naturalny smak. Ten konkretny rodzaj mleka uzyskuje się kilkoma sposobami, między innymi w procesie mikrofiltracji przy użyciu membran ceramicznych GP – to metoda mechanicznego oczyszczania cieczy, polegająca na przepuszczeniu jej przez ceramiczne membrany o średnicy porów 1,4 μm. Pozwala to na usunięcie z niej bakterii i przetrwalników bez konieczności zmieniania składu chemicznego. Uzyskujemy w ten sposób mleko niemal bez bakterii, mikroorganizmów i martwych komórek, odpowiadających za szybkie psucie się produktu. Co istotne, mikrofiltrację przeprowadza się na mleku odtłuszczonym, ze względu na zapychanie porów membrany przez kuleczki tłuszczowe o zbliżonej do nich średnicy. Bardzo istotne w całym procesie jest również pakowanie mleka – musi się ono odbywać z zachowaniem odpowiednich warunków higieny.

W efekcie uzyskujemy mleko pasteryzowane, ale bez charakterystycznego dla mleka UHT posmaku gotowanego mleka. Przyczyna jest prosta – tu pasteryzacja odbywa się w obniżonej temperaturze (nieprzekraczającej 75°C). A zatem – dłużej zachowuje świeżość, smakuje jak mleko świeże i na dodatek nie traci istotnych wartości odżywczych!

Początki ESL

W Stanach Zjednoczonych mleko ESL zaczęto produkować już w 1994 roku, w Polsce dopiero 10 lat później, za sprawą firmy Robico (ZUH) i Mleka Zimnego. Potem w tę technologię zainwestowała Ostrołęka (SML) z marką Milandia i mleczarnia Radomsko (OSM). Marka Ostrołęki (a później Piątnicy), Milandia sygnowana była hasłem „Milandia. Tak smakuje mleko!”. Prowadziła ją agencja reklamowa Soul and Mind. Były to kompleksowe działania skierowane do konsumentów, dystrybutorów i handlowców, do których Agencja adresowała akcję promocyjną „Zbijaj kokosy z Milandią”.

ESL w Polsce

Najnowsze hasło reklamowe to „Ten smak Robicolosalną różnicę”. Stworzono również krótkie spoty reklamowe w skrócie pokazujące powstanie mleka ESL – z wymion uśmiechniętej krowy leci mleko, z którego następnie mikrofiltr zabiera złe czarne elementy, przepuszczając tylko uśmiechnięte drobinki mleka do butelki.

Radomsko (OSM) ma w swoim portfolio Ale! Mleko świeże i dobre! Mlecz Wolsztyn (Grupa Lacpol) oferuje mleko Hula Krasula. Garwolin (OSM) oferuje mleko garwolińskie w kartonie i butelce PET.

Do rosnącej kategorii szybko weszły Mlekpol (SM) oraz Łowicz (OSM) z mlekiem świeżym.

To jedynie kilka przykładów, ponieważ producentów mleka ESL jest w Polsce znacznie więcej i na stałe zagościło ono na sklepowych półkach. Pytanie jednak brzmi – czy przeciętny konsument odróżnia poszczególne rodzaje mleka i wie, co pije? Niezależnie od odpowiedzi na to pytanie jedno jest wiadome – od kilku tysięcy lat ludzie wciąż piją mleko. I mimo częstszego sięgania po napoje fermentowane, z mleka całkowicie nie zrezygnują.