Produkty kozie: Niekryzysowy kawałek rynku

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 4/2015 (71)

Poziom produkcji mleka koziego na świecie i w Europie

Według raportu Lohmann Invormation (FAOSTAT) – kozy produkują na świecie około 15,2 mln ton mleka, co stanowi około 2% całkowitego mleka produkowanego na świecie. Najwięcej mleka koziego produkuje się w krajach rozwijających się (83%). W Europie hodowla kóz jest kierunkowana jest głównie na produkcję mleka i serów (15% światowej produkcji serów kozich na świecie).

Na świecie największymi producentami mleka koziego są Stany Zjednoczone – 100 mln litrów, Kanada i Ameryka Łacińska – po 60 mln litrów oraz Meksyk – 50 mln litrów. Obecnie szacuje się, że poza Unią Europejską produkuje się około 500 mln litrów mleka.

Największym producentem w Europie jest Francja – 450 mln litrów oraz Hiszpania – 430 mln litrów. Dużymi producentami mleka koziego są Grecja – 300 mln litrów oraz Holandia – 225 mln litrów, gdzie zanotowano ostatnio znaczny wzrost zainteresowania produkcją mleka i wyrobów kozich. W Belgii i we Włoszech mleko kozie produkowane jest na poziomie 40 mln litrów rocznie. W obu tych krajach produkcja mleka pozostaje na stabilnym i niezmiennym poziomie. Na rynku brytyjskim poziom produkcji mleka koziego wynosi około 25 mln litrów, a na rynku niemieckim 15 mln litrów.

Produkty kozie na świecie

Mleko kozie najszerzej jest wykorzystywane do produkcji serów. Według prowadzonych analiz uznaje się, że 85% mleka koziego wykorzystywane jest właśnie do produkcji różnego typu serów, przy czym 30% serów to sery półtwarde – produkowane głównie w Holandii, Włoszech i Hiszpanii, 60% to sery świeże – tutaj liderem jest Francja oraz 10% to sery twarożkowe, gdzie liderami w produkcji są Francja, Hiszpania i Holandia.

Badania wskazują, iż 3% produkcji jest przekazywane na produkcję mleka w proszku (Holandia, Hiszpania, Nowa Zelandia) oraz 3% na produkcję mleka płynnego, które w największej ilości produkowane jest w Wielkiej Brytanii oraz Francji. 7% mleka koziego przerabia się na jogurty, które są najbardziej popularne we Francji, Hiszpanii, Włoszech i Grecji. Po jednym procencie mleka koziego przeznacza się na produkcję lodów i masła.

We Francji sery kozie stanowią swego rodzaju klasykę. Produkuje się je w wielu regionach, a kategorię cechuje szeroka różnorodność technologii, formatów i smaków. We Francji na potrzeby przemysłu serowarskiego wytwarza się ponad sto gatunków kozich serów oraz hoduje się około miliona kóz. Do najbardziej znanych francuskich miękkich serów kozich należą wytwarzane nad Loarą: Crottin de Chavignol, Saint-Maure, Valençay oraz Rocamadour i Cabécou. Do ciekawych przykładów serów z apelacją AOC należą m.in: Banon – produkowany w Prowansji, Chabichou du Poitou – wytwarzany w Charentes Chevrotin i Picodon – pochodzące z Doliny Rodanu, Pelardon – pochodzący z Langwedocji, Rocamadour i Tomme des Pyrénées pochodzący w Pirenejów.

Hiszpania jest 5. producentem mleka koziego na świecie. Ze względu na gorący klimat słynie głównie z serów twardych. Sery są też produkowane z mleka kóz wypasanych w regionach Walencji, Murcji, Andaluzji, Ekstremadury oraz na Wyspach Kanaryjskich. Sery hiszpańskie odznaczają się unikatowym smakiem i zapachem Do ciekawych serów kozich hiszpańskich należą m.in.: ser Marjorera – Fuerteventura, ser Murcia al Vino produkowany z mleka kóz z Murcian. Innym hiszpańskim specjałem z mleka koziego jest m.in. Cabra al Romero – relatywnie nowy na rynku ser hiszpański wytwarzany w regionie La Mancha w centralnej Hiszpanii, w tej samej firmie co słynny ser Manchego. Ser Cabra al Romero jest obtaczany w rozmarynie, ma białokremowy miąższ oraz oryginalny lekko aromatyczny smak i zapach. W Andaluzji produkowany jest słynny ser Zucheros, a w Katalonii – tradycyjny ser z niepasteryzowanego mleka koziego o nazwie Garrotxa.

Kolejnym znanym producentem serów kozich jest Grecja, która zajmuje 7. miejsce w produkcji mleka koziego na świecie. Do najbardziej znanych serów kozich greckich należy znana na całym świecie feta. Z mleka koziego wytwarzane są też jogurty.

Strona 4 z 5