Rynki międzynarodowe: Ukraina – duży potencjał i jeszcze większe problemy

Mleko w proszku

Badania rynku mleka w proszku, prowadzone przez AR-group, wykazały, że zaobserwowana w roku 2013 ujemna dynamika zatrzymała się w 2014 r., kiedy to na Ukrainie produkcja wzrosła o 28,8% do 66,2 tys. ton. Przypomnijmy, że w 2013 roku produkcja mleka w proszku wyniosła 51,4 tys. ton. Dynamiczny wzrost produkcji był wynikiem zwiększenia wolumenu eksportu, który w 2014 r. wzrósł o 2,3 raza – z 13,0 tys. ton do 29,5 tys. ton. W związku z powyższym udział eksportu w produkcji mleka w proszku wzrósł o 16,3 pp. – z 25,3% do 44,5%. Wzrost eksportu mleka w proszku podyktowany był spadkiem sprzedaży gotowych produktów mlecznych, głównie ze względu na:

• utratę głównego rynku eksportowego – Federacji Rosyjskiej, ze względu na agresywną politykę Rosji wobec Ukrainy;
• zmniejszenie poziomu konsumpcji produktów mlecznych na Ukrainie w związku ze spadkiem siły nabywczej (krajowa konsumpcja mleka w proszku w 2014 roku zmniejszyła się o 9,5%);
• prawie dwukrotną dewaluację hrywny i umiarkowany wzrost cen skupu mleka surowego, czyli o 7,0% w 2014 r.

Głównymi importerami ukraińskiego mleka w proszku w 2014 roku były następujące kraje: Kazachstan (20,3% eksportu ogółem w ujęciu ilościowym), Bangladesz (11,6%), Armenia (7,8%), Gruzja (7,3%) i Rosja (6,7%). Oprócz eksportu do zwiększenia produkcji mleka w proszku przyczynił się wyraźny spadek importu, spowodowany wzrostem cen importowych, ze względu na wspomnianą już dewaluację hrywny. W jego rezultacie w 2014 roku import zmniejszył się o 68,9%, a jego udział w rynku zmniejszył się o 5,3 pp. – z 8,1% do 2,8%. Badania wykazały również, że w 2014 r. pomimo dynamiki, zmieniła się również struktura produkcji poszczególnych rodzajów produktów. Wzrosła jedynie produkcja odtłuszczonego mleka w proszku z 74,4% do 81,1%, a pełnego spadła z 25,6% do 18,9%. Analitycy z AR-group uważają, że w 2015 roku główne trendy, które pojawiły się w 2014 roku na rynku mleka w proszku pozostaną bez zmian. Potwierdzają to wskaźniki wzrostu produkcji i eksportu w pierwszych dwóch miesiącach 2015 r. Według AR-group w okresie styczeń-luty 2015 r. produkcja mleka w proszku na Ukrainie wzrosła 1,5 raza w porównaniu do analogicznego okresu 2014 roku, podczas gdy eksport wzrósł 7,2 raza.

Kazeina

Biorąc pod uwagę spadek cen odtłuszczonego mleka w proszku, europejscy producenci znacząco zwiększyli produkcję kazeiny, co przyczyniło się do załamania cen tego surowca i znalazło swoje odzwierciedlenie również na Ukrainie. Obecnie najwyższa cena skupu oscyluje w granicach 6500 USD/t i jak się wydaje nie jest jeszcze najgorsza. Czarne chmury nadchodzą z Białorusi gdzie spadek sprzedaży produktów mlecznych do Rosji wznowił produkcję kazeiny, z gotowością do znacznych obniżek cen w celu jak największych dochodów walutowych. Na ostatniej aukcji BUTB kontraktowano zakup białoruskiej kazeiny w cenie 6000 USD/t, co oznacza że lada chwila dealerzy zażądają podobnych kwot na surowiec z Ukrainy.