Trendy: Tłuszcze: Ucieczka do przodu

Janusz Górski
Forum Mleczarskie 1/2008 (26)

Nieoczekiwane źródła kwasów Omega-3

Zapewne wielu z nas idąc po łące lub innym obszarze zielonym mija niepozorny chwast o trudnej do wymówienia nazwie: lnicznik siewny (lnianka) Camelina Sativa. Ta generalnie trująca roślina z rodziny kapustowatych posiada jednak wysoki poziom wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

Inną pospolitą rośliną jest wiesiołek, który występuje na najgorszych glebach oraz nieużytkach. W całej grupie roślin określanych mianem wiesiołków najistotniejszy wydaje się być wiesiołek dziwny (Oenothera paradoxa). Z obu tych niepozornych roślin nauczono się pozyskiwać cenne kwasy tłuszczowe z rodziny Omega-3 i Omega-6. Produkty z ich dodatkiem mają być według deklaracji producentów wolne od izomerów trans, a dodatek kwasów DHA i ALA ma stanowić nowe źródło przewagi rynkowej.

Wyjaśnijmy jednak czym są kwasy Omega-3. Otóż zaliczamy tu długołańcuchowe, wielokrotnie nienasycone kwasy tłuszczowe jak alfa-linolenowy (ALA), eikozapentaenowy (EPA) czy dokozaheksaenowy (DHA). Kwasy Omega-3 są słabo reprezentowane w produktach spożywczych, dlatego najczęściej mamy do czynienia z ich niedoborami.

Tajemnica kwasów ALA, DHA, EPA

ALA należy do niezbędnych dla organizmu człowieka kwasów tłuszczowych, których organizm nie jest w stanie wytworzyć. Sam kwas może być przetwarzany na DHA.

    Rola kwasów DHA
  • budulec komórek nerwowych mózgu i przekazywanie impulsów nerwowych – neurotransmiter (dzieci z niedoborami częściej zapadają na ADHD i mają kłopoty w nauce); wspomaga rozwój i pracę mózgu: osoby z większym stężeniem DHA lepiej się rozwijają; wspomaganie siatkówki oka (regulowanie ostrości widzenia); wspomaga syntezę hormonów w tym serotoniny (hormonu szczęścia).
    Rola kwasów EPA:
  • umożliwiają syntezę hormonów tkankowych, które mają funkcję przeciwzakrzepową i przeciwzapalną
  • hamowanie wzrostu komórek nowotworowych.
    Kwasy Omega-3 traktowane łącznie umożliwiają ponadto:
  • regulowanie odporności immunologicznej, przepływu naczyniowego krwi (oczyszczanie ścian tętnic ze złogów) i agregacji płytek krwi
  • obniżanie poziomu trójglicerydów we krwi
  • ograniczanie arytmii serca
  • łagodzenie bólu o charakterze reumatycznym
  • poprawianie jędrności skóry (składnik budowy membran komórek), zapobieganie pojawianiu się wyprysków, łojotoku, stanów zapalnych, suchości skóry i opóźnianie jej wiotczenia.

Jest rzeczą charakterystyczną, że margaryny z kwasami Omega-3 obecne dziś w handlu wzbogaca się witaminami B1, B6, B12 i kwasem foliowym. Ma to istotne znaczenie, gdyż wspomniane witaminy biorą udział w procesie budowy i metabolizmu neurotransmiterów (neuroprzekaźników).

Sunvita (tłuszcz do smarowania 52%)

Producent: Royal Brinkers Polska
Składnik funkcjonalny: kwasy Omega-3 i Omega-6.
Inne składniki: witaminy A, D3, E.
Gramatura: 500 g

Rama Idea!

Producent: Unilever Polska
Składnik funkcjonalny: kwasy tłuszczowe Omega-3 (DHA i ALA).
Inne składniki: witaminy B1, B6, B12 i kwas foliowy.
Gramatura: 225 g.

Flora z kwasami Omega-3 i Omega-6

Producent: Unilever Polska
Wersje produktu: Flora, Flora Light (40%).
Składnik funkcjonalny kwasy tłuszczowe Omega 3 i 6.

GoGreen

Producent: Raisio Polska Foods
Wersje produktu: GoGreen Omega-3 i 6 (50% tłuszczu) oraz GoGreen Lekka (30% tłuszczu)
Składnik funkcjonalny: właściwie dobrane kwasy tłuszczowe Omega-3 (szczególnie cenne dla organizmu) i Omega-6.
Gramatura: 400 g.

GLA – a co to jest?

Kwas GLA to kolejny kwas tłuszczowy (gamma-linolenowy), który ma udokumentowany pozytywny wpływ na każdego, kto dostarcza go w diecie do organizmu. Wytwarzanie tego kwasu przez organizm człowieka bywa zaburzone wskutek występowania licznych chorób cywilizacyjnych i niewłaściwych nawyków konsumpcyjnych. Kwas GLA pełni role profilaktyczne w chorobach serca, poprzez regulację poziomu lipidów i cholesterolu we krwi. Innymi jego cennymi funkcjami są łagodzenie i pomoc w leczeniu schorzeń skórnych i tych o charakterze alergicznym.

Kwas GLA wspomaga powstawanie ceramidów, tj. substancji tłuszczowych obecnych w skórze. Wraz z kwasami tłuszczowymi i cholesterolem tworzy barierę wodno-lipidową naskórka. Reguluje ona przenikanie przezskórne (np. wody, kosmetyków), utrzymuje też spójność międzykomórkową. Brak ceramidów sprzyja starzeniu się skóry i pojawianiu zmarszczek wskutek zakłócenia czynności skóry.

Najbardziej jednak zaskakujące wyniki badań przynoszą ostatnie lata. National Cancer Institute Northwestern University (USA) stwierdził bezpośredni wpływ obecności GLA z nasion wiesiołka na zanik komórek nowotworowych. Aktywność GLA odbywa się na poziomie genu wywołującego niektóre rodzaje raka piersi.

Naturima (60% tłuszczu)
Producent: ZPT Warszawa
Składnik funkcjonalny: olej z nasion wiesiołka (Oenothera paradoxa), zawierający kwas GLA. Dodatkowo Naturima cechuje się optymalną konfiguracją (3,3:1) kwasów tłuszczowych Omega-6 i Omega-3 w swoim składzie.
Inne składniki: witaminy A, D3, E.
Margaryna została opracowana razem ze specjalistami w dziedzinie żywienia z Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie, m.in. z prof. dr. hab. inż. Andrzejem Stołyhwo, Kierownikiem Zakładu Analizy i Oceny Jakości Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji.
Rekomendujący: prof. dr hab. inż. Roman Cichoń, Kierownik Katedry Żywienia i Dietetyki Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Naturima zalecana jest w żywieniu człowieka, niezależnie od wieku i stanu zdrowia. Może być stosowana w przygotowywaniu różnorodnych diet leczniczych, szczególnie diet o obniżonej zawartości energii, w żywieniu osób chorych na cukrzycę, chorobach alergicznych, stanach zapalnych i żywieniu ludzi w starszym wieku.
Gramatura: 225 g.

Benevita z dodatkiem oleju z wiesiołka

Producent: Elmilk
Składnik funkcjonalny: olej z nasion wiesiołka dwuletniego.
Rekomendujący: Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu.
Gramatura: 225 g.

Coś nowego

Jak dotąd oferowanie margaryn z witaminami ograniczało się do zaproponowania margaryn z wit, A, D3 i E. Tymczasem Unilever Polska zdecydowała o wypuszczeniu na rynek nowego wariantu Delmy Extra: Delma Extra z witaminami. Nowy produkt zawiera wit. A, D3, E, a także wit. B1, B2, B6, B12, oraz co niezwykle ważne, również kwas foliowy.

Delma Extra z witaminami

Producent: Unilever Polska
Składnik funkcjonalny: wit.: A, D3, E, B1, B2, B6, B12, kwas foliowy.
Gramatura: 500 g.

Strona 2 z 2