Witamina B6
Witamina B6, tzw. pirydoksyna została odkryta w 1934 r. Wyróżnia ją z grupy witamin B odmienny metabolizm oraz bardzo szerokie spektrum działania w organizmie. Obejmuje grupę organicznych związków chemicznych, pochodnych pirydyny, w której skład wchodzą pirydoksyna, pirydoksamina, pirydoksal i ich fosforany oraz kwas pirydoksowy. Zalecane dzienne spożycie (RDA) dla witaminy B6 wynosi 1,4 mg.
Pirydoksyna bierze udział w wielu reakcjach enzymatycznych w organizmie człowieka. Uczestniczy w procesach metabolizmu monocukrów i syntezy kwasów nukleinowych. Jest kofaktorem enzymów uwalniających energię z cukrów oraz tworzących zapasy w mięśniach i wątrobie. Te działania przekładają się bezpośrednio na aktywność układu odpornościowego. Przy obniżeniu stężenia witaminy B6 następuje zmniejszenie produkcji limfocytów i ich odpowiedzi w postaci produkcji przeciwciał. Witamina B6 bierze też udział w produkcji erytrocytów i syntezie hemu. Pirydoksyna pełni istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Jest kofaktorem reakcji enzymatycznych przekształcających tryptofan w niacynę, więc jej niedobór daje objawy awitaminozy B1. Ponadto witamina B6 jest kluczowa dla podziału komórek nerwowych i rozwoju mózgu.
Dopuszczalne oświadczenia zdrowotne [4]:
- Witamina B6 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu
- energetycznego
- białka i glikogenu
- Witamina B6 przyczynia się do
- zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia
- regulacji aktywności hormonalnej
- Witamina B6 pomaga w
- prawidłowej syntezie cysteiny
- prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego
- utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny
- utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych
- prawidłowej produkcji czerwonych krwinek
- prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego
Objawy niedoboru
Awitaminoza witaminy B6 objawia się przede wszystkim obniżeniem odporności. Niedobór zaburza też metabolizm tłuszczów wpływając na zmiany w profilu lipidów w surowicy oraz wywołując stłuszczenie wątroby. Może wywołać łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie wielonerwowe, niedokrwistość, pojawienie się kamieni nerkowych. Niedobór pirydoksyny u niemowląt wywołuje drgawki i nieprawidłowy zapis w EEG. Niedobór tej witaminy zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych (choroba wieńcowa serca, zawał mięśnia sercowego).
Objawy nadmiaru
Przyjmowanie dużych dawek witaminy B6 może wiązać się z niekorzystnymi objawami. Przy ilościach powyżej 20 mg/dzień może pojawiać się ataksja i neuropatia objawiająca się m.in. utratą odruchów nerwowych, zaburzeniami czucia, niepewnym chodem, uczuciem mrowienia postępujące w dół wzdłuż nerwów, zawrotami głowy, nudnościami). Występuje także nadwrażliwość skóry na promienie słoneczne.
Dzienna referencyjna wartość spożycia: 1,4 mg [3].
Źródła w żywności
Witamina B6 występuje w pełnych ziarnach, kiełkach pszenicy, szpinaku, brokułach, awokado, orzechach, mięsie, rybach, mleku oraz roślinach strączkowych (fasoli białej, soczewicy, soi, groszku zielonym), bananach, kapuście i sałacie.