Miedź [Cu]
Przez długi czasu uważana była za pierwiastek toksyczny. W drugiej połowie XX wieku odkryto jej ważne funkcje. Miedź jest pierwiastkiem śladowym, który współdziała z żelazem przy syntetyzowaniu hemoglobiny w czerwonych ciałkach krwi. Jest przeciwutleniaczem i czynnikiem istotnym podczas wytwarzania się kolagenu.
Szkodliwym źródłem przyswajanej przez nasz organizm miedzi są: miedziane rury, kuchenne sprzęty, skażenie środowiska, palenie i nieświeża żywność. Profilaktyka wskazana jest w anemii, reumatyzmie, zapaleniu stawów, niektórych rodzajach raka oraz braku energii. Na wchłanianie miedzi wpływają żelazo, witamina C oraz węglowodany. Na lepsze wchłanianie wpływa witamina A i E. Zapotrzebowanie wynosi 1mg na dzień.
Funkcje w organizmie
Miedź jest potrzebna do wytwarzania hormonów nadnercza, wspomaga wchłanianie żelaza, utrzymuje w dobrym stanie naczynia krwionośne i tkankę łączną. Jest potrzebna do wytwarzania energii. Działa jak przeciwutleniacz i uczestniczy w procesach budowania odporności. Jest potrzebna do regeneracji DNA. Utrzymuje w dobrym stanie włókna nerwowe. Reguluje poziom cholesterolu, wspomaga leczenie anemii, zmniejsza odczyny zapalne, ułatwia gojenie ran. Utrzymuje w dobrym stanie oczy, wzrok, skórę, włosy, chroni przed chorobami serca i krążenia. Miedź wspomaga męską potencję i popęd seksualny. Stosowana jest w profilaktyce łupieżu, przy trądziku, zapaleniu stawów, astmie, niedostatecznej ruchliwość plemników, zaburzeniach tarczycy, dystrofii mięśni zapalenie wątroby, epilepsji.
Dopuszczalne oświadczenia zdrowotne na produktach żywnościowych [3]
- Miedź pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu tkanek łącznych
- Miedź przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego
- Miedź pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego
- Miedź pomaga w utrzymaniu prawidłowej pigmentacji włosów
- Miedź pomaga w prawidłowym transporcie żelaza w organizmie
- Miedź pomaga w utrzymaniu prawidłowej pigmentacji skóry
- Miedź pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego
- Miedź pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym
Objawy niedoboru
Objawy niedoboru miedzi charakteryzują się występowaniem niedokrwistości niedobarwliwej, zespołem Menesa, anemii, obrzęków, zaburzeń pigmentacji skóry, krwotokami, problemami z włosami, drażliwością, utratą odczuwania smaku, zmniejszoną ilością białych krwinek. W przypadku niedoboru miedzi może dochodzić do powstawania zaćmy, zaburzenia rozwoju, chorób serca, zmniejszenia odporności, zapalenia mięśni i osłabienia płodności u mężczyzn.
Objawy nadmiaru
Nadmierne spożycie miedzi może skutkować wymiotami, biegunkami, bólami mięśni, depresją i drażliwością, nerwobólami oraz otępieniem. Miedź sprzyja rozwijaniu się choroby Wilsona. Występują charakterystyczne zmiany na paznokciach oraz skórze, nasila się łysienie, puchnięcie palców, wymioty i przemęczenie.
Dzienna referencyjna wartość spożycia: 1 mg [3]
Źródła w żywności
Podstawowe źródła miedzi: mięso, chleb pełnoziarnisty i inne produkty zbożowe (mąka pełnoziarnista, pszenica, zarodki pszenne, otręby, płatki owsiane), ryby (tuńczyk) i skorupiaki, ser żółty, żółtko, gotowana wątroba, orzechy włoskie, czekolada gorzka; warzywa strączkowe: groszek zielony, awokado, rodzynki, nasiona słonecznika.