Mlekpol (SM): Nie zwalniamy tempa

Rozmowa z Małgorzatą Cebelińską,

Wiceprezes Zarządu firmy Mlekpol (SM)

Janusz Górski: Pani Prezes, skończył się trzeci kwartał 2024 r. Nie sposób nie zwrócić uwagi na kilkumiesięczną zwyżkę cen na unijnym rynku masła oraz krótszą, ale równie istotną zwyżkę notowań cen proszków mlecznych. Jak by Pani oceniła tę sytuację? Skąd te wzrosty?

Małgorzata Cebelińska: Wzrost cen masła i proszków mlecznych na unijnym rynku ma kilka ważnych przyczyn. Wysokie temperatury i susze w różnych krajach Europy lub nadmierne opady w takich państwach jak Niemcy czy Holandia spowodowały blisko 30-procentowy spadek produkcji kukurydzy i sianokiszonek, będących podstawą żywienia krów. Mniejsze ilości i słabsza jakość pasz objętościowych wpłynęły na spadek produkcji mleka, co w drugiej połowie roku naturalnie ograniczyło podaż surowca. Ponadto rosnące koszty energii, paliw i pracy wywierają presję na rolników i przetwórców, a to jest kolejny czynnik zwyżek cen wyrobów mleczarskich. W wyniku tych okoliczności pojawił się deficyt surowców mlecznych – także w krajach unijnych, które wymusiły wiele spotowych transakcji. Wskutek zwiększenia popytu w państwach Azji i Bliskiego Wschodu nastąpił też wzrost eksportu produktów mlecznych z UE. 

Ceny proszków mlecznych, ze względu na specyfikę tych produktów, reagują z większym opóźnieniem. Natomiast świadczą o istotnym zredukowaniu zapasów u producentów i aktualnie mniejszej dostępności, co jest związane również z większym popytem na różne produkty mleczarskie przeznaczone do sprzedaży detalicznej. 

W jaki sposób notowania te wpływają na poziomy cen tłuszczów w handlu detalicznym na terenie Polski?

Notowania giełdowe z definicji są wypadkową tego, co się dzieje z podażą i popytem na rynku, w tym przypadku – mleka. Wzrost cen sprzedaży dotyczy nie tylko masła, ale także innych wyrobów mleczarskich, z tym że w wypadku masła jest najbardziej widoczny. Podwyżki te mają charakter korekty, która była niezbędna, by zapewnić rentowność wszystkim uczestnikom łańcucha dostaw i zapobiec niekorzystnemu zjawisku zmniejszania produkcji mleka w gospodarstwach. Wygląda na to, że sytuacja cenowa się stabilizuje, chociaż niewykluczone są podobne działania w przyszłości.

Mleczarnia Mlekpol (SM) była w 2024 r. bardzo aktywna na polu sprzedażowym i marketingowym. Jednocześnie pierwsza połowa roku nie okazała się łatwa z powodu kruchego popytu konsumenckiego. Czy warto inwestować na niepewnym rynku?

W perspektywie długoterminowej rozwój i aktywność – na polach sprzedażowym, marketingowym i inwestycyjnym – są jedyną drogą, którą podążać powinna firma taka jak Mlekpol. Celem Spółdzielni jest dostarczanie konsumentom zdrowych produktów mleczarskich o wysokiej jakości, które odpowiadają na specyficzne i zmieniające się potrzeby. Aby sprostać temu zadaniu, niezbędne są inwestycje w nowoczesne technologie w naszych zakładach przetwórczych oraz stałe wprowadzanie innowacji produktowych. Mlekpol nie traci więc rozmachu w tych aspektach swojej działalności, bo oznaczałoby to nie tyle stanie w miejscu, co pozostawanie w tyle. Bardzo ważne są również przemyślane, sprawne działania promocyjne i kampanie, które realizujemy w ramach naszej strategii marketingowej. Obecnie wykorzystujemy najnowocześniejsze narzędzia marketingu online, dynamiczne formaty video i współpracę z influencerami, ale nie zapominamy o bardziej tradycyjnych kanałach jak telewizja, aby docierać z przekazem do różnych grup konsumentów. 

Jak ewoluuje realna siła popytu konsumenckiego w Polsce?

Popyt konsumencki w Polsce powoli się odbudowuje, chociaż proces ten będzie z pewnością uzależniony od sytuacji rynkowej, a głównym motorem konsumpcji pozostanie szybki wzrost wynagrodzeń. Spodziewamy się, że w najbliższym czasie poprawa wyników sprzedaży detalicznej się utrzyma, ale będzie przebiegać w umiarkowanym tempie. W obliczu tej sytuacji konsumenci nadal, choć już nie tak mocno jak w latach 2022–2023, weryfikują swój koszyk zakupowy, poszukują promocji i oszczędności. Niezmiennie jednak poza ceną produktów liczą się dla nich pochodzenie oraz wysoka jakość żywności, które w wielu przypadkach mają decydujące znaczenie podczas codziennych zakupów. 

Prawdopodobnie wszyscy znamy macierz Boston Consulting Group, wyróżniającą w asortymencie firmy gwiazdy i dojne krowy (głównych żywicieli). Jakie produkty i marki Mlekpolu mieszczą się w tych dwóch kategoriach?

Mlekpol ma szeroką gamę produktów, które można by sklasyfikować w macierzy BCG. Jako gwiazdę z pewnością wypadałoby wskazać markę Łaciate, której portfolio w 2024 r. wzbogaciło się o kilka nowych wyrobów, w tym linię funkcjonalną Łaciate Protein+, twarogi oraz desery z maślanką w czterech smakach. Podobnie gwiazdami można nazwać marki Mazurski Smak, Rolmlecz, Milko czy Maślanka Mrągowska. Jeśli chodzi o dojne krowy, to oczywiście są nimi np. sery żółte marki Mlekpol i galanteria mleczarska. 

W 2024 r. największe pozytywne zaskoczenie przyniosły nam w Mlekpolu produkty... no właśnie, jakie? I dlaczego właśnie te?

Linia produktów funkcjonalnych Łaciate Protein+, która zadebiutowała w marcu tego roku, przyniosła nam ostatnio chyba najwięcej satysfakcji. Obecnie tworzą ją: jogurty pitne naturalny, mango, truskawka, kefir pitny naturalny oraz mleko UHT w wersji klasycznej i bez laktozy. Produkty te spotkały się z ciepłym przyjęciem zarówno ze strony ekspertów z branży (fermentowane wyroby pitne zdobyły Złoty Medal targów Polagra 2024), jak i samych konsumentów. Obserwujemy stale rosnące zapotrzebowanie na tego typu wyroby, które z jednej strony wpisują się w kategorię on-the-go, z drugiej zaś znajdują szerokie zastosowanie w kuchni. Mleko Łaciate Protein+ klasyczne lub bez laktozy wzbogaci dietę o dodatkową porcję białka, np. dodane do porannej kawy, koktajlu bądź owsianki, a jogurty i kefiry w połączeniu z płatkami, granolą czy np. owocami pozwalają w prosty sposób przygotować wartościowy i smaczny posiłek. 

W tym roku rynek zaskoczył mnie…

W kwestii trendów konsumenckich: obecnie panuje duża otwartość na wszelkiego rodzaju nowości na półce nabiałowej. Konsumenci z ciekawością sięgają po innowacyjne produkty w atrakcyjnych wizualnie opakowaniach, lubią niebanalne połączenia smakowe i wyroby, które czerpią z tradycji kulinarnej wielu zakątków świata. Jednak, co może być zaskakujące, nie wpływa to na popularność klasycznych produktów mleczarskich. Tradycyjne smaki, znane od pokoleń, to coś, do czego zawsze chętnie wracamy i co zawsze się obroni. Dlatego dobry twaróg, gęsta, aromatyczna śmietana czy najlepszej jakości mleko lub serek homogenizowany waniliowy zawsze będą cieszyć się zainteresowaniem kupujących, w przeciwieństwie do pewnych wyrobów, które powstają w wyniku przemijającej mody i znikają z rynku równie szybko, jak się pojawiły.

Ile produktów liczy obecnie asortyment Mlekpolu? Ile z nich to produkty B2B, a ile – B2C? Do ilu krajów trafiają produkty Spółdzielni?

Portfolio produktów Mlekpolu jest niezwykle bogate i obejmuje około 500 pozycji asortymentowych, w tym m.in.: mleko UHT i świeże, twarogi i twarożki, masło, sery, śmietanki i śmietany czy wyroby fermentowane. Nasza oferta skierowana jest zarówno do klientów indywidualnych, jak i do firm zajmujących się produkcją pozostałej żywności czy wreszcie do branży HoReCa, zaopatrującej się w nabiał w opakowaniach o dużych pojemnościach. Obecnie produkty Mlekpolu docierają do ponad stu państw świata, a mleko Łaciate można kupić na sześciu kontynentach. 

Jak zmienia się liczba nowości, jaką rocznie wprowadzają Państwo na rynek?

Proces wprowadzania na rynek nowego produktu jest czasochłonny i wieloetapowy. Mimo to w 2024 r. mamy za sobą już ponad 20 rynkowych premier. Poza wspomnianą już linią Łaciate Protein+ na sklepowych półkach w bieżącym roku pojawiły się nowe smaki serków śmietankowych puszystych Łaciatych: burak z chrzanem i łosoś z koperkiem, Łaciate desery z maślanką w czterech wariantach do wyboru, kefir pitny Łaciaty czy mleko UHT Łaciate Barista. Dostępne są także większe opakowania śmietanki UHT Łaciatej pasteryzowanej (330 ml) oraz śmietany Łaciatej 18% (1 kg). Uważnie wsłuchujemy się w potrzeby naszych konsumentów i reagujemy na trendy żywieniowe, na bieżąco aktualizujemy więc ofertę Spółdzielni. Obecnie trwają prace nad kolejnymi produktami, które pojawią się w sprzedaży w najbliższych miesiącach. 

Jak wspomniałem na wstępie, skończył się trzeci kwartał. Czy ten rok oceniają Państwo pozytywnie?

Rok 2024 w Mlekpolu obfituje nie tylko w nowości i nowe kierunki zbytu, ale także w szereg ważnych inwestycji, prowadzonych w poszczególnych zakładach produkcyjnych Spółdzielni. Szacujemy, że na modernizację i automatyzację procesów oraz inwestycje w zrównoważony rozwój wydamy w bieżącym roku 255 mln zł. Pomimo utrzymujących się zawirowań na rodzimym rynku oraz trudności w eksporcie firma nie zwalnia tempa. Naszym priorytetem jest nieustanne zapewnianie dostawcom stabilnej ceny za surowiec oraz zagwarantowanie im poczucia bezpieczeństwa. Cieszy nas, że – pomimo niepewnej sytuacji i rosnących kosztów – więksi rolnicy nie zrezygnowali z rozwoju swoich gospodarstw. W 2023 r. po raz drugi przekroczyliśmy pułap 2 mld litrów skupionego i przetworzonego mleka i mamy nadzieję, że wynik ten uda się powtórzyć także w tym roku. 

Dziękuję za rozmowę
Janusz Górski