Witamina K
Witaminę K odkyto w 1929 roku, a samo pojęcie witamina Kodnosi się do grupy związków, pochodnych naftochinonu. Do witamin K należą dwie rozpuszczalne w tłuszczach naturalne substancje: witamina K1 (fitomenadion, filochinon) i witamina K2 (menachinon, farnochinon). U noworodków początkowo podaje się dużą jednorazową dawkę 0,5-1 mg, a następnie kontynuuje 25 µg dziennie. Witamina K jest niezbędna do utrzymania prawidłowych procesów krzepnięcia. Odpowiada za procesy syntezy osoczowych czynników krzepnięcia w wątrobie. Zalecane dzienne spożycie (RDA) witaminy K wynosi 75 µg.
Funkcje w organizmie
Witamina K pełni istotną rolę w absorpcji wapnia przez kości. Bierze udział w przemianach białka, które odpowiada za mineralną dojrzałość kości. Prawidłowe stężenia witaminy K zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 oraz może wpływać na złagodzenie jej przebiegu. Ponadto witamina K2 poprawia jakość tkanki kostnej u pacjentów z cukrzycą, co jest szczególnie istotne dla diabetyków predystynowanych do złamań.
Dopuszczalne oświadczenia zdrowotne [4]:
- Witamina K przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi
- Witamina K pomaga w utrzymaniu zdrowych kości
Objawy niedoboru
Krwawienia i wylewy krwawe, skaza krwotoczna. Niedobór witaminy K, może być czynnikiem rozwoju osteoporozy; znacznie częściej dochodzi do złamania szyjki kości udowej oraz kompresyjnego złamania kręgów, zmniejsza się insulinooporność. U kobiet poziom estrogenu we krwi może wpływać na poziom witaminy K niezależnie od jego obecności w diecie. Niedobór witaminy K pojawia się również w przypadku zaburzeń trawienia i wchłaniania oraz prowadzenia żywienia pozajelitowego. Często występuje u osób chorych na mukowiscydozę. Może pojawiać się w chorobach wątroby przebiegających z zaburzeniami wydzielania żółci. Dlatego niedobór witaminy K skutkuje zmniejszeniem stężenia protrombiny w osoczu, wydłużeniem czasu krzepnięcia i zwiększeniem ryzyka krwawienia.
Dzienna referencyjna wartość spożycia: 75 µg [3].
Źródła w żywności
Znajduje się ona w dużych ilościach w zielonych częściach roślin takich jak pokrzywa, szpinak, lucerna, kwiat kalafiora, brukselka, kapusta włoska. Witamina K2 znajduje się tylko w mięsie, wątrobie, żółtkach jaj kurzych oraz niektórych produktach powstałych na drodze fermentacji, np. w serach.