Żywność funkcjonalna: Bliżej potrzeb klienta

Klienci żywności funkcjonalnej

Z badań przeprowadzonych przez Unię Europejską można wyróżnić szereg grup docelowych, które ze względu na stan zdrowia lub profilaktykę mogą poszukiwać wybranych typów żywności.

Wśród wskazywanych benefitów ze spożywania żywności ukierunkowanej, jaką jest niewątpliwe żywność funkcjonalna, można wymienić dbałość o lepszy wczesny start i rozwój fizyczny i umysłowy, budowanie odporności, dbałość o prawidłową pracę układu pokarmowego, troskę o zachowanie jak najdłużej dobrego stanu zdrowia psychicznego i fizycznego oraz złagodzenie objawów wczesnego starzenia się organizmu. Istotnymi problemami, z jakimi borykają się ludzie na całym świecie są: zachowanie szczupłej sylwetki, czyli „zarządzanie” i kontrola masy ciała, oraz zapobieganie i walka z chorobami dietozależnymi, czyli m.in. chorobami serca, cukrzycą, chorobami metabolicznymi.

Pierwszą grupą potencjalnie zainteresowaną spożywaniem wysokiej jakości żywności o wysokich walorach odżywczych są kobiety w okresie ciąży oraz karmiące. Ich diety powinny być bogate w odpowiednią podaż energii i białek oraz składniki tj. kwasy nienasycone, kwas foliowy, żelazo, cynk i jod. Składniki te mogą być skutecznie dostarczane przez odpowiednio skompilowaną dietę, z uwzględnieniem stosownych produktów funkcjonalnych zawierających takie składniki. Współczesna wysoko przetworzona żywność nie zawsze dostarcza odpowiedniej ilości tego typu składników.

Kolejną grupą są dzieci i młodzież, których dieta powinna odpowiadać potrzebom rozwijającego się organizmu zarówno pod względem psychicznym jak i fizycznym. Ta grupa docelowa wymaga diety bogatej w kwasy nienasycone, żelazo, cynk oraz jod. W okresie tym następuje bardzo silny wzrost masy mięśniowej jak i masy kostnej, dlatego też ważne jest dostarczanie takich składników jak witamina D i wapń, aby zapewnić dzienne zapotrzebowanie na te składniki. Z punktu widzenia budowania odporności organizmu istotne byłoby wdrożenie do diety dla tej grupy także probiotyków i prebiotyków.

Budowanie odporności to kolejny problem (w zależności od wieku, w okresach przeziębienia, stanach pooperacyjnych itd.). Deficyt takich składników jak antyoksydanty – witaminy i mikroelementy (cynk, miedź, magnez) oraz kwasów nienasyconych, może negatywnie odbić się na naszym zdrowiu lub przyczynić się do dłuższej i kosztowniejszej rekonwalescencji.

Jednym z powszechnie występujących problemów są schorzenia układu pokarmowego. Żywność funkcjonalna, szczególnie pochodzenia mlecznego – zawierająca bakterie prebiotyczne, probiotyczne i synbiotyczne o udowodnionym działaniu – w dużym stopniu mogłaby pomóc wielu ludziom w walce z niepożądanymi objawami. Bardzo dużo się mówi o korzystnym działaniu bakterii probiotycznych i prebiotycznych w procesach uszczelniania jelit, a tym samym racjonalniejszej gospodarki składnikami odżywczymi przez organizm. Wydaje się, że powinien nastąpić jakiś zasadniczy przełom ze strony autorytetów naukowych i organów aprobujących, aby brak porozumienia związany z akceptacją roli znanych szczepów bakterii rozwiązać z korzyścią dla klientów.

Kolejnym problemem jest utrzymanie prawidłowego poziomu zdrowia psychicznego oraz profilaktyka schorzeń o podłożu nerwowym (reakcja na stres, funkcje poznawcze, sprawna pamięć, depresje) albo chorób neurodegeneracyjnych tj. choroba Parkinsona, Alzheimera lub stwardnienie rozsiane. W tym przypadku mówimy o odpowiednio zbilansowanym białku, o witaminach z grupy B, kwasach omega 3 czy żelazie i magnezie, a nawet kofeinie.

Starzenie się społeczeństw to kolejny aspekt, z jakim zmaga się świat. Z roku na rok zauważa się coraz więcej seniorów, którzy jak najdłużej chcą zachować siły witalne oraz spędzić ostatnie lata swojego życia w dobrym zdrowiu i kondycji fizycznej, samodzielnych, bez zależności od osób trzecich. Badania agencji Mintel z tego roku wskazują, iż ludzie w wieku powyżej 55 lat są „bardziej skłonni do przekonania się do takiego typu żywności”, mimo że większość marketingowców zajmujących się tematyką żywności funkcjonalnej swoje działania kieruje do młodszych uczestników rynku. Laura Jones w raporcie The health concerns of the aging population and their nutritional needs – prezentowanych na tegorocznych Targach Vitafoods w Szwajcarii wskazuje, iż – starsze osoby chcą wyglądać młodziej, być bardziej sprawne fizycznie oraz zdrowsze – w znacznie większym stopniu niż kiedyś. W wielu krajach szczególnie USA, Japonii lub Europie – seniorzy dysponują wystarczającymi środkami pozwalającymi na zakup takich produktów. Przykładowo, w USA osoby w wieku 55-64 lat obecnie dysponują środkami dwukrotnie większymi niż 25 lat temu. Z kolei w Wielkiej Brytanii osoby w wieku 50-64 lat wydają na żywność i napoje o 50% więcej niż 30 lat temu. Jednocześnie przypuszcza się, iż w najbliższej przyszłości żywność funkcjonalna może zastąpić suplementy diety obecnie sprzedawane w systemie OTC. Największe zainteresowanie osób starszych budzą produkty sprzyjające redukcji wagi, wzmacnianiu kości i zapobiegające chorobom układu krążenia.

Dlatego też odpowiednio skonstruowana dieta, bogata w proteiny, minerały (selen, magnez, miedź) jako kofaktory enzymów antyoksydacyjnych oraz witaminy (A, C i E), flawonoidy i polifenole – może być pomocna w osiągnięciu celów zdrowotnych. Oczywiście nie da się całkowicie odwrócić naturalnych procesów starzenia, ale odpowiednie działania profilaktyczne w wydatny sposób mogą przyczynić się do poprawy kondycji starszych osób.