Zanieczyszczenie mikrobiologiczne powietrza w zakładach mleczarskich

dr Beata Gutarowska
Przegląd Mleczarski 4/2011

Najniższy stan zanieczyszczenia powietrza zarówno bakteriami, jak i grzybami stwierdzono w zakładzie farmaceutycznym (strefa szara), co uzasadnione jest reżimami utrzymania wysokiej jakości higieny produkcji i otoczenia w tych zakładach.

Zanieczyszczenie powietrza bakteriami we wszystkich pozostałych zakładach przemysłowych jest na porównywalnym poziomie, sięga maksymalnie wartości 5,5×103 jtk/m3. Największą liczbę bakterii stwierdza się w młynach i piekarniach oraz w zakładach mleczarskich w pomieszczeniach, które bezpośrednio kontaktują się z otoczeniem (odbiór mleka, magazyny). Dla porównania liczba bakterii w powietrzu atmosferycznym sięga średnio wartości 1,0×103- 8,0×103 jtk/m3 i zależy od pory roku, miejsca, wysokości i wielu innych czynników (Gutarowska, 2007). bakterii w powietrzu zakładów przemysłowych jest głównie powietrze atmosferyczne, o czym świadczą Najczęściej izolowane rodzaje bakterii – Micrococcus, Bacillus swoje źródło znajdują w otaczającym zakład powietrzu atmosferycznym

W młynach i piekarniach notuje się najwyższe zanieczyszczenia powietrza grzybami, znacznie odbiega on od pozostałych zakładów (5,2×105 jtk/m3), jest nawet wyższe niż w powietrzu atmosferycznym (4,5×103- 1,0×104 jtk/m3). Wynika to ze specyfiki produkcji w tych zakładach – powietrze jest suche, zapylone, przetwarza się surowiec roślinny – zboża, mąkę. W takich środowiskach występują głównie kserofilne pleśnie.

W innych zakładach, w tym zakładach mleczarskich liczba grzybów w powietrzu jest również na wysokim poziomie, sięga maksymalnie wartości 3,6×103- 7,4×103 jtk/m3.

Niepokojąca jest wysoka liczba grzybów obecnych w powietrzu produkcyjnym zakładów mleczarskich przy produkcji jogurtów i w twarożkarni. Natomiast bardzo dobrą jakość powietrza pod względem obecności drobnoustrojów zanotowano w pomieszczeniach produkujących napoje fermentowane oraz sery pleśniowe (tabela 1).

Wymagania dotyczące jakości mikrobiologicznej powietrza w zakładach przemysłu spożywczego

W dyrektywach europejskich nie określono wymagań jakości mikrobiologicznej powietrza w zakładach przemysłu spożywczego. Dla zakładów mleczarskich można korzystać z propozycji Międzynarodowej Federacji Mleczarskiej bądź zaleceń różnych autorów (Jakubczyk, 1999, Panfil-Kuncewicz, 1999). Zestawienie wybranych propozycji przedstawiono w tabeli 2.

Tabela 2. Dopuszczalna wartość mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza pomieszczeń przemysłu mleczarskiego ( na podstawie: Jakubczyk, 1999, Panfil-Kuncewicz, 1999)


Strona 5 z 6