Produkty kozie: Kozia nisza

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 6/2014 (67)

Tłuszcz mlekowy i cholesterol

Tłuszcz mlekowy jest kolejnym składnikiem godnym rozważenia. Jest on kompleksem mieszaniny lipidów, stanowiącym główne źródło lipidów wykorzystywanych do tworzenia tkanki tłuszczowej. Tłuszcz mleczny rozproszony jest w fazie wodnej mleka w formie kuleczek. Średnica kuleczek tłuszczowych mleka koziego jest także mniejsza niż kuleczek tłuszczu mleka krowiego, dlatego też surowe mleko kozie jest w naturalny sposób zhomogenizowane.

Mleko kozie zawiera więcej krótko- i średnio łańcuchowych, jedno- i wielonienasyconych oraz niezbędnych kwasów tłuszczowych niż mleko krowie. Kwasy te są istotne dla zdrowia ludzi. Kwasy tłuszczowe średniołańcuchowe wykorzystywane są jako materiał energetyczny m.in. w mięśniach, sercu, wątrobie, nerkach, płytkach krwi, układzie nerwowym. Energia ta wykorzystywana jest do przemiany materii oraz do podtrzymania stałej ciepłoty ciała.

Niektóre badania wskazują, że kwasy te mają zdolność do obniżania poziomu cholesterolu poprzez hamowanie procesu odkładania oraz rozpuszczają i obniżają poziom odłożonego już cholesterolu. Kwasy te, można także wykorzystywać w leczeniu zaburzeń jelitowych, chorób wieńcowych oraz przy problemach z kamicą żółciową.

Produkt łatwostrawny

Z żywieniowego punktu widzenia strawność pokarmu zależy od łatwości i stopnia jego przyswojenia danego rodzaju pokarmu przez człowieka. Mleko kozie uważane jest za łatwostrawne. Powodem tego są niewielkie rozmiary miceli kazeinowych oraz mniejsze rozmiary kuleczek tłuszczowych. Większa jest również w mleku kozim liczba krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, co powoduje, że lipazy łatwiej hydrolizują wiązania estrowe kwasów krótko- niż długołańcuchowych.

Składniki mineralne i witaminy

Profil składników mineralnych mleka koziego podobny jest do profilu mleka krowiego. Niewątpliwą zaletą mleka koziego jest nieco wyższa niż w mleku krowim zawartość popiołu, co czyni je bogatszym pod względem ilości oraz występowania niektórych składników mineralnych i witamin. Wynika to z faktu, że koza spożywa bardziej różnorodne rośliny niż krowa. Mleko kozie zawiera znacznie więcej wapnia, magnezu, fosforu niż mleko kobiece. Mleko kóz zawiera najwięcej wapnia (134 mg/100 g) niż mleko krowy (119 mg) czy kobiece (32 mg). W mleku kóz i krów znajduje się duża ilość potasu i chloru, co może powodować zaburzenia u niemowląt. Zawiera również więcej sodu i fosforu. Jest bogatsze w niektóre pierwiastki śladowe, takie jak miedź, mangan oraz selen.

Mleko kozie jest bogatym źródłem witaminy D, niacyny, kwasu pantotenowego i biotyny, natomiast ubogim w witaminy E, A, B6, B12 i kwas foliowy. Ich niedobór jest uważany za przyczynę tzw. anemii mleka koziego, występującej u niemowląt w wyniku jednostronnego żywienia mlekiem kozim.

Mleko to ujawnia silne właściwości antyoksydacyjne. Do najważniejszych antyoksydantów zaliczamy selen, witaminy (A, C, E), glutation (GSH) oraz enzymy glutationowe. Głównym enzymem glutationowym jest peroksydaza glutationowa, której zawartość w mleku kozim nawet jest większa niż w mleku kobiecym (odpowiednio: 57,3 mU/ml vs. 36,0 mU/ml).

Nie dla dzieci poniżej 1. roku życia

Mimo wielu zalet dietetycznych mleko kozie, podobnie jak krowie, nie jest polecane dzieciom poniżej pierwszego roku życia. Przyczyną tego jest duża zawartość soli mineralnych, które powodują silne obciążenie nerek niemowlęcia. Mleko kozie ma właściwości prozdrowotne. Długotrwałe jego spożywanie przez osoby dorosłe przekłada się na wzrost odporności organizmu człowieka oraz poprawę w leczeniu gruźlicy, alergii i chorób nowotworowych.


Strona 3 z 4