Mleczarstwo na świecie: Rynek mleczarski USA i Rosji

Wewnętrzny rynek produktów mleczarskich

Według rosyjskich danych rynkowych sprzedaż mleka i produktów mlecznych w latach 2008-2012 charakteryzowała się dodatnią dynamiką. W 2012 roku ogólna sprzedaż produkcji mlecznej wzrosła o 20,2%, w porównaniu z rokiem 2008. Sprzedaż produktów mlecznych charakteryzuje się stale rosnącym asortymentem.

Pierwsze miejsce pod względem produkcji zajmuje Priwołożski Okręg Federalny, gdzie produkuje się około 4,3 mln ton mleka (2013, więcej o 3% niż w 2012 r.). Drugą pozycję zajmuje Centralny Okręg Federalny, w który pod względem wielkości produkcji odnotowano wzrost o 5% (do poziomu 3,5 mln. ton).

Najbardziej zauważalny wzrost wskaźnika produkcji wystąpił w Północnokaukaskim Okręgu – wzrost o 17% (do poziomu 315 tys. ton). Przedsiębiorstwa mleczne wytwarzają około połowę całkowitej produkcji mleka (dane odnośnie produkcji przedsiębiorstw wpływają do Rosstatu – Federalnej Służby Statystycznej). Pozostała część produkowana jest przez prywatne gospodarstwa, które nie są uwzględniane w statystykach Rosstatu.

Ceny produktów mleczarskich rosną w związku ze wzrastającą cenę mleka płynnego. Według Rosstat, średnia cena mleka i produktów mleczarskich wzrosła w sierpniu 2013 o 8,2%. Jednocześnie produkty importowe stają się także droższe ze względu na niekorzystny przelicznik dolara i euro do rubla. Szacowana cena sera w 2014 roku określana jest nawet do 300 rubli/kg (obecnie 200 rubli/kg).

Import i eksport produkcji mlecznej

Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego Rosji w swojej prognozie przewiduje wzrost importu artykułów mlecznych do Rosji, głównie z krajów WNP, z którymi obowiązuje handel bezcłowy. Import mleka i produktów mlecznych w 2014 roku może wzrosnąć o 17,6% – w porównaniu z rokiem 2010 – do poziomu 9,4 mln ton.

Udział krajowej produkcji mlecznej w 2014 roku wyniesie 74% (w 2010 r. – 76%). Spożycie na osobę wzrośnie do 249-250 kg w 2014 roku (w 2010 r. – 245 kg). Rosyjski eksport nie wpływa znacząco na strukturę branży mlecznej. Udział eksportu w całkowitej produkcji wewnętrznej wyniósł mniej niż 0,1%. Głównym kierunkiem eksportu rosyjskiego mleka jest region Zaukazia reprezentowany przez rynki zbytu Abchazji, Azerbejdżanu i Gruzji. Są to najwięksi odbiorcy rosyjskiego mleka, na których przypada ponad połowa rosyjskiego eksportu.

Analitycy rynku spodziewają się wzrostu importu wszystkich produktów mleczarskich w 2014 roku w związku ze zwiększającym się popytem. Niemniej jednak w związku z obecną sytuacją polityczną dane należy traktować jako szacunkowe. Krajami, które są głównymi eksporterami produktów mleczarskich do Rosji są: Białoruś (27,7 %), Ukraina (14,2%) i Holandia (11,8 %).

Niemiecki eksport spadł o 39% w okresie styczeń-lipiec 2013 w związku z restrykcjami ze strony rządu rosyjskiego. Tym samym wzrósł import z Danii o blisko 50%. Dzięki niższej rodzimej produkcji spodziewany jest wzrost importu masła o 3,7% w 2014 w porównaniu do 2013. Największym eksporterem do Rosji jest Białoruś (35%, dane za pierwszą połowę 2013), Nowa Zelandia (24,4%), EU (18,2%) i Urugwaj (6,2%).

Rosyjski klient

Według rosyjskiej firmy badawczej PIR Group przeciętny konsument w Rosji wydaje około 140 USD na produkty mleczarskie rocznie. Ilościowo daje to około 69 kg mleka pełnego, 2,5 kg masła oraz 5,9 kg sera. Rynek rosyjski charakteryzuje się kilkoma trendami do których należą: wzrost sprzedaży produktów mleczarskich w kontekście wzrastających dochodów społeczeństwa, rozwijające się zainteresowanie zdrowym stylem życia i żywienia, zainteresowanie produktami naturalnymi oraz promocją produktów z kategorii żywności funkcjonalnej. Rośnie też rynek mleczarskich produktów dla dzieci, co jest ukłonem w stronę rodziców oraz pozwala na szerszy wybór. Wzrasta też zainteresowanie narodowym produktem – kefirem jako wyraz poszukiwań naturalnych produktów wpisujących się w trend zdrowego stylu życia.

Z badań firmy PIR Food Company wynika, iż rosyjscy konsumenci kupując produkty mleczarskie kierują się m.in. postrzeganiem produktów mleczarskich jako: dobrych dla zdrowia (43%); jakość smaku (37%), mają zwyczaj ich jedzenia i/lub picia (13%). Na cenę patrzy 8%, a na wygodę 4 %.