Mleczarstwo na świecie: Rynek mleczarski USA i Rosji
Trendy rynkowe
Według North American Dairy Industry w USA w najbliższej przyszłości należy się spodziewać zwiększenia sprzedaży produktów przetworzonych tj. sery oraz jogurty. Tego typu zainteresowanie klientów wiąże się z dążeniem do zdrowego odżywiania, zakupu tzw. produktów wygodnych oraz przekąsek. Tego typu tendencje wśród konsumentów będą zmuszały producentów do tworzenia coraz to bardziej innowacyjnych produktów. Z kolei Innovation Center for US Dairy wskazuje, iż współcześni konsumenci będą poszukiwać w dużej mierze naturalnych świeżych produktów mleczarskich, które będą dostarczać pozytywnych wartości odżywczych. Jednocześnie badania IC for US Dairy wskazują, iż 84% populacji amerykańskiej wierzy, iż naturalna żywność i napoje są zdrowsze i bardziej korzystniejsze dla zdrowia niż produkty wysoko przetworzone.
Dlatego też prognozy wskazują, iż do 2018 roku wraz ze stopniowym wychodzeniem z kryzysu ekonomicznego wzrośnie zapotrzebowanie na produkty mleczarskie szczególnie z segmentu „premium”, innowacyjnych produktów z tzw. wartością dodaną oraz produktów o nowych unikatowych smakach. Według prognoz OECD w 2022 roku wielkość produkcji mleka w USA wzrośnie do poziomu 103,4 mld litrów (wzrost o 14,7% w stosunku do roku 2013).
RYNEK ROSYJSKI
Rosja to ynek rządzący się swoimi trudnymi do przewidzenia prawami. Rynek ten jest też obarczony dużym ryzykiem inwestycyjnym, ze względu na niestabilną sytuację polityczną. Według danych z analiz wewnętrznych Rosji sprzedaż mleka i produktów mlecznych w tym kraju w latach 2008-2012 charakteryzowała się dodatnią zmienną dynamiką. Jak podkreślają analitycy rynek mleka rosyjskiego z perspektywy wielu lat wykazuje nierównomierny trend rozwojowy, po spadkach następuje wzrost, a po fali wzrostu znów następuje pogorszenie koniunktury. Wg ekspertów Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego Rosji produkcja mleka w Rosji w roku 2014 może się zmniejszyć o 1% w stosunku do wyników za rok 2010 – do 31,5 mln ton.
Niemniej jednak sprzedaż produktów mlecznych charakteryzuje się systematycznie zwiększającym się asortymentem. Wg oceny Agencji badawczej BusinesStat do 2017 roku sprzedaż produktów mleczarskich będzie wzrastać średnio o 1,1% rocznie. Najbardziej popularnymi produktami są mleko i śmietanka. Szacuje się, iż ich udział w rynku wynosi ponad 48,6% (dane za rok 2012). Znaczący udział w rynku odnotowują także: kefir (9,0%), sery podpuszczkowe (6,9%), ser biały i artykuły twarogowe (6,5%) oraz jogurty (6,3%).
Według Wall Street Journal (styczeń 2014) rynek rosyjski w ostatnich latach charakteryzuje zwiększone spożycie mleka i jego przetworów głównie w segmencie niemowląt, dzieci oraz nastolatków. Nie rośnie natomiast spożycie tej kategorii wśród dorosłych. Na rynku mleczarskim dominują dwie kategorie sery i mleko, które stanowią 61% wartości rynku rosyjskiego produktów mleczarskich. Trzecią największą kategorią są jogurty dla dorosłych (około 20,3%). Przewiduje się, iż będzie to najlepiej rozwijający się segment na rynku rosyjskim. W 2009 roku sprzedaż tych napojów była określana na poziomie 97 mln rubli. Według Euromonitora w roku 2014 roku należy się spodziewać wzrostu wartości tej kategorii do poziomu 118,5-126 mln rubli (wzrost o 2-4%).
W ostatnim roku zauważono spadek popytu na produkty mleczarskie. Do takiej sytuacji przyczyniły się kryzys, wzrost kosztów produkcji, znaczące wahania w skupie mleka, susza, która doprowadziła do zmniejszenia pogłowia krów z powodu wzrostu cen pasz. Te czynniki wraz z niestabilną sytuacją w regionie najprawdopodobniej będą miały bezpośredni wpływ na produkcję mleka w perspektywie średnioterminowej. W 2014 roku w porównaniu z rokiem 2010 indeks produkcji mleka obniży się o 1%.
Według Krajowego Związku Producentów Mleka szacuje się wzrost cen mleka i ich produktów w 2014 roku o 15%. Wzrost cen spowodowany jest brakiem odpowiednich rządowych dotacji oraz zmniejszeniem się pogłowia bydła mlecznego. Według wspomnianej prognozy Ministerstwa Rozwoju można się spodziewać spadkowej tendencji w liczebności krów. Jest to głównie związane ze wzrostem kosztów utrzymania bydła. Należy się spodziewać, iż tego typu sytuacja będzie dotyczyć głównie gospodarstw mących znaczny udział w produkcji mleka. Niemniej jednak na przestrzeni minionych lat na skutek znaczącej intensyfikacji produkcji obserwuje się wzrost wydajności rosyjskich krów. Jednak globalny wzrost udoju nie rekompensuje deficytów produkcji mleka. Średni udój na krowę (w skali całego kraju) stale rośnie – dla porównania w roku 2008 wyniósł 3 882 kg, a w 2011 – 4 306 kg. Obecnie średni udój w gospodarstwach zarodowych wyniósł 6 457 kg mleka na krowę.