Błonnik w produktach: Pozamiatać w biznesie

Błonnik jako dodatek naturalny i funkcjonalny

Głównym źródłem błonnika w naszej diecie są przetwory zbożowe, tj. płatki owsiane, jęczmienne i kukurydziane, otręby pszenne, owsiane. Bardzo dobrym źródłem błonnika są owoce (gruszki, truskawki, czarne jagody, maliny, porzeczki, pomarańcze), rośliny śluzowe (nasiona lnu, gorczycy, prawoślazu), półsurowe i surowe warzywa (np. kalafiory, brokuły, kapusta, brukselka, fasola, karczoch, cebula, czosnek, groch, zielona fasolka), rośliny strączkowe (soczewica, fasola, ciecierzyca). Błonnik jest też w grochu, kukurydzy, orzechach, algach morskich.

Mimo tak bogatej palety możliwości w dalszym ciągu spożycie owoców i warzyw jest za niskie, a pieczywo wielozbożowe z trudem znajduje swe miejsce na półkach, bowiem Polacy preferują pieczywo białe. Mimo relatywnie niskiej ceny i wygody podania również kasze nie są ulubionym dodatkiem do obiadu. W większości krajów, a także i w Polsce, największy udział w dostarczaniu błonnika mają produkty zbożowe: 59,6%, zaś najniższy owoce: 5,6% oraz rośliny strączkowe 20%. Dlatego też dodawanie błonnika do różnego typu produktów spożywczych, które zwiększyłyby podaż tego elementu naszej diety, jest działaniem wartościowym.

Błonnik może być dodawany do wielu produktów spożywczych tj. pieczywa, makarony, produkty mleczarskie (mleko, jogurty, desery, serki twarogowe, lody). Coraz częściej spotyka się błonnik w batonach funkcjonalnych, ciastach i ciasteczkach, produktach czekoladowych oraz wędlinach.

Zaletą błonnika jest także to, iż oprócz wartości żywieniowych ma również istotne znaczenie technologiczne tj. polepszenie konsystencji, smaku, przeżywalności probiotyków lub wchodzenie w układ symbiotyczny. W technologii spożywczej bardzo dobrze jest znana procedura maskowania obniżonej zawartości tłuszczu i cukru. Błonnik może także stabilizować konsystencję produktu finalnego, wzmacniać jego walory smakowe, a także obniżać kaloryczność i zwiększać objętość lub wodochłonność.

Wartość rynku produktów z błonnikiem

W najnowszym raporcie Markets & Markets przewiduje się, iż globalny rynek produktów z błonnikiem w 2017 roku może wzrosnąć do poziomu 3,25 mld $. Trend do spożywania większej ilości błonnika będzie rozwijał się u dojrzałych i starszych osób bardziej świadomych jego roli w diecie. To samo dotyczyć będzie osób dbających o swoje zdrowie, wagę i układ sercowo-naczyniowy oraz dobre samopoczucie. W raportach Dietary Fiber Market by Product Type (Conventional/ Novel & Soluble/Insoluble) oraz Application (Food & Pharmaceuticals) – Global Trends & Forecasts up to 2017 największym rynkiem takich produktów jest Ameryka Północna: 35%, następnie Europa (31%) oraz region Azji i Pacyfiku (17%).

Co słychać na rynku produktów z błonnikiem

Rynek produktów z błonnikiem systematycznie się rozwija na całym świecie. Jest to związane niewątpliwe z jego wartościami funkcjonalnymi dla organizmu. W niektórych krajach głównie w USA lub Europie Zachodniej (Hiszpania, Niemcy, Francja), producenci żywności już dawno zauważyli zainteresowanie klientów produktami z błonnikiem. Coraz częściej na rynku pojawiają się produkty specjalnie projektowane w taki sposób, aby nie tylko były wygodne do konsumpcji, ale także aby zawierały odpowiednią ilość błonnika.

Oczywiście wyrobami gdzie najczęściej stosuje się dodatek błonnika są produkty śniadaniowe i wszelkiego rodzaju soki owocowe i warzywne. Przykładowo, ostatnimi czasy coraz bardziej popularne stały się specjalnie opracowane śniadania typu ready-to-go, w kubkach lub butelkach, które nie tylko pozwalają rano szybko zaspokoić głód, ale i dostarczają odpowiedniej ilości błonnika. Przykładem firmy, która rozwija ten trend jest Kellogg’s, która w swojej ofercie ma specjalną bogatą w błonnik linię produktów śniadaniowych i batonów pod marką Special K Nourish Special K.

Podobne działania prowadzi General Mills; w swoim portfolio ma linię Fiber One, (w produktach znajduje się zwiększona podaż błonnika, aż do 40% dziennego zapotrzebowania, w 10 g porcji).

Jeżeli chodzi o sektor mleczarski to na rynku można znaleźć różnorodne produkty z błonnikiem, tj.: jogurty (Danone: Activia Fiber, Yoplait – jogurt Fiber One oraz Yo plus digestive, Parmalat – Fibress jogurt oraz Valio – profeel).

Ciekawym pomysłem jest też wzbogacanie błonnikiem mleka i produktów do niego zbliżonych. Tego typu produkty mają w swojej ofercie m.in. Parmalat (Fibress milk), Valio (Profeel milk), Dean Foods (mleko sojowe Silk plus Fiber). Produkt z błonnikiem występują także w sektorze serów General Mills (Fiber One Lowfat Cottage Cheese With Fiber) czy Mondelez (LiveActive Cottage Cheese with Real Fruit!) oraz wielu innych produktach.

Badania firmy Beneo potwierdzają, iż konsumenci najczęściej szukają błonnika w produktach zbożowych sięgając po pieczywo pełnoziarniste, śniadaniowe płatki zbożowe. Oprócz płatków śniadaniowych na rynku mamy też wybór produktów typu otręby oraz różnego rodzaju batony zbożowe, ciastka pełnoziarniste lub produkty mleczne.

W kategorii produktów mlecznych na uwagę zasługują głównie jogurty. Spośród ciekawych produktów można wymienić np. jogurty Danone – Activia, Bakoma – 7 zbóż dla kobiet i dla mężczyzn), Zott (Jogobella 8 zboż i Jogobella z Musli) oraz Lactalis Polska (jogurty Jovi 0% z błonnikiem), Łowicz (OSM) (jogurt ze miodem i ziarnami zbóż)). Pewną ciekawostkę na rynku polskim może być Benevita – margaryna o zmniejszonej zawartości tł. (60%) z dod. witamin i błonnika.

Rola błonnika w diecie

1. Pobudza funkcje żucia i wydzielania śliny dzięki czemu chroni nasze zęby przed próchnicą.
2. Przyczynia się do regularności wypróżnień i zapobiega zaparciom oraz innym zaburzeniom gastrycznym. Za tę właściwość odpowiada frakcja nierozpuszczalna, poprzez zwiększenie objętości stolca i skrócenia czasu przechodzenia przez jelita. Warto zwrócić uwagę, iż efekt jest tym silniejszy, im większe jest spożycie błonnika i płynów. Uważa się, iż poprzez poprawę perystaltyki jelit zmniejsza się ryzyko wystąpienia wielu chorób tj. uchyłki jelita grubego i guzki krwawnicze oraz nowotwory jelita grubego.
3. Wywołuje uczucie sytości.
4. Wspomaga procesy prawidłowego trawienia, wchłania nadmiar wody z jelita cienkiego i przenosi ją do stolca.
5. Błonnik rozpuszczalny wiąże także substancje toksyczne dostające się do organizmu człowieka wraz z pożywieniem lub powstające w czasie przemiany materii i ogranicza ich wchłanianie w jelicie cienkim.
6. Błonnik rozpuszczalny zmniejsza tempo trawienia i wchłaniania węglowodanów, a tym samym obniża wzrost stężenia poposiłkowego we krwi, co jest korzystne u diabetyków.
7. Błonnik pokarmowy wywiera korzystny efekt ważny w zapobieganiu choroby niedokrwiennej serca, bowiem przyczynia się do poprawy profilu lipidowego i obniżenia stężenia cholesterolu poprzez wiązanie cholesterolu i kwasów żółciowych i wydalanie ich z kałem.
8. Włókno roślinne nie dostarcza żadnych kalorii i wręcz obniża wartość kaloryczną diety, ponieważ część węglowodanów niestrawionych jest wydalanych wraz z kałem.
9. Dieta bogata we włókno roślinne nierozpuszczalne przyspiesza pasaż jelitowy zapobiegając tym samym szybkiemu wchłonięciu węglowodanów i tłuszczów z jelit w procesie trawienia.
10. Błonnik pomaga zachować prawidłową florę bakteryjną w jelitach. Włókna rozpuszczalne, takie jak, inulina, fruktooligosacharydy, galaktooligosacharydy pobudzają selektywnie wzrost, a także aktywność bakterii jelitowych, które korzystnie działają na organizm człowieka.

Spożywanie błonnika zapobiega otyłości, stanom zapalnym okrężnicy, obniża poziom estrogenów i testosteronu, wiąże toksyny w przewodzie pokarmowym, oczyszcza wewnętrzną ścianę jelit, gdyż wymiata śluzowatą powłokę utrudniającą wchłanianie związków odżywczych z pokarmów oraz zmniejsza ilość wolnych rodników.