Kwoty mleczne: Kwoty do odwrotu

Wszystkie elementy umowy mogą być swobodnie ustalane pomiędzy stronami. Jednak państwo członkowskie może określić minimalny okres obowiązywania umowy, który ma zastosowanie wyłącznie do umów pisemnych między producentem i pierwszym kupującym mleko surowe. Taki minimalny okres ma wynosić co najmniej sześć miesięcy i nie może zakłócać funkcjonowania rynku wewnętrznego. Również w przypadku wprowadzenia obowiązku składania pisemnej oferty umowy, państwo może zdecydować, że oferta musi obejmować minimalny okres obowiązywania umowy (również wtedy minimalny okres obowiązywania wynosi co najmniej sześć miesięcy).

Rozporządzenie daje producentowi prawo do pisemnego sprzeciwienia się stosowaniu minimalnego okresu obowiązywania. W takiej sytuacji, strony mają swobodę negocjacji wszystkich elementów umowy.

Umowa lub oferta umowy może nie być wymagana w sytuacji dostawy mleka do spółdzielni, której członkiem jest dany producent, pod warunkiem że statut tej spółdzielni zawiera zapisy o podobnych skutkach jak zapisy umowy wymienione wcześniej.

Przepisy rozporządzenia, począwszy od 1 kwietnia 2015 r., nakładają na pierwszego kupującego obowiązek comiesięcznego zgłaszania właściwemu organowi krajowemu ilości dostarczonego mleka. Państwa członkowskie natomiast o ilości dostarczonego mleka surowego będą informować Komisję Europejską.

Ustawodawca wspólnotowy w omawianym dokumencie zwrócił uwagę na potrzebę wzmocnienia siły negocjacyjnej producentów mleka. Rozporządzenie przewiduje możliwość negocjacji umów na dostawę mleka przez uznane organizacje producentów lub zrzeszenia takich organizacji producentów. Negocjacje mogą dotyczyć całej wspólnej produkcji należących do organizacji rolników lub jej części. Fakt przeniesienie prawa własności do mleka z producentów na organizację nie warunkuje prowadzenia negocjacji. Podobnie jak to, czy cena jest taka sama w odniesieniu do wspólnej produkcji niektórych lub wszystkich producentów należących do organizacji. Negocjacje przez organizacje lub zrzeszenia mogą być prowadzone pod warunkami:

1. ilość mleka surowego objętego negocjacjami nie przekracza 3,5% całkowitej produkcji UE;
2. ilość mleka surowego objętego negocjacjami, nie przekracza 33% całkowitej produkcji krajowej państwa, w którym jest wytwarzane.

Producenci objęci negocjacjami nie będą mogli być członkami innej organizacji producentów, która również prowadzi w ich imieniu takie negocjacje. Państwo członkowskie będzie mogło odstąpić od tego ograniczenia pod warunkiem że producent posiada dwie oddzielne jednostki produkcyjne położone na dwóch różnych obszarach geograficznych. Przedmiotem negocjacji nie będzie mogło być mleko objęte obowiązkiem dostawy wynikającym z członkostwa rolnika w spółdzielni. Organizacje i zrzeszenia producentów będą też miały obowiązek powiadomienia właściwych organów państwa o ilości mleka surowego objętego negocjacjami.

Kolejną kwestią, która została poruszona w rozporządzeniu jest zachęcanie do tworzenia organizacji międzybranżowych. W przeciwieństwie do organizacji producentów, organizacje międzybranżowe obejmują część lub całość łańcucha dostaw: rolników, przetwórców, dystrybutorów i handel detaliczny. Wszystkie podmioty w łańcuchu mleczarskim powinny być zachęcane do współpracy w celu zlikwidowania zakłócenia równowagi łańcucha.

Organizacje międzybranżowe mogą zostać uznane przez państwo członkowskie, gdy: zwróciły się z formalnym wnioskiem o uznanie i skupiają przedstawicieli działalności gospodarczej związanej z produkcją mleka surowego i związanych z co najmniej jednym z następujących etapów w łańcuchu dostaw: przetwórstwo produktów z sektora mleka i przetworów mlecznych lub handel nimi, w tym dystrybucja tych produktów oraz powstały z inicjatywy wszystkich lub niektórych przedstawicieli wyżej wymienionych. Organizacje muszą również realizować, w jednym lub kilku regionach UE, uwzględniając interesy członków tych organizacji międzybranżowych i konsumentów, co najmniej jedno z następujących działań:

• poprawa znajomości i przejrzystości produkcji oraz rynku, między innymi poprzez publikację danych statystycznych na temat cen, wielkości i czasu trwania zawartych wcześniej umów na dostawę mleka surowego oraz poprzez dostarczanie analiz potencjalnego rozwoju sytuacji na rynku w przyszłości na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym;
• pomoc w celu lepszej koordynacji sposobu wprowadzania do obrotu produktów mleczarskich, w szczególności poprzez prace badawcze i badania rynku;
• promowanie konsumpcji i dostarczanie na rynek wewnętrzny oraz rynki zewnętrzne informacji na temat mleka i przetworów mlecznych;
• poszukiwanie potencjalnych rynków eksportowych;
• sporządzanie znormalizowanych (zgodnych z przepisami UE) formularzy umów sprzedaży mleka surowego nabywcom oraz/lub dostawy produktów przetworzonych do dystrybutorów i handlu detalicznego – uwzględniając potrzebę osiągnięcia warunków uczciwej konkurencji i uniknięcia zaburzeń rynku;
• dostarczanie informacji i prowadzenie badań niezbędnych dla dostosowania produkcji pod kątem produktów bardziej odpowiadających wymaganiom rynku oraz gustom i oczekiwaniom konsumentów, w szczególności w odniesieniu do jakości produktu i ochrony środowiska;
• utrzymanie i rozwój potencjału produkcji sektora mleczarskiego, w szczególności poprzez promowanie innowacji i wspieranie programów badań stosowanych i rozwoju przyczyniających się do zwiększenia atrakcyjności produktów;
• poszukiwanie sposobów ograniczenia stosowania produktów ochrony zdrowia zwierząt, zarządzania innymi środkami produkcji oraz zwiększenia bezpieczeństwa żywności i zdrowia zwierząt;
• rozwijanie metod i instrumentów mających na celu poprawę jakości produktu na wszystkich etapach produkcji i wprowadzania do obrotu;
• wykorzystywanie potencjału rolnictwa ekologicznego oraz ochrona i promocja takiego rolnictwa, jak również produkcji wyrobów mających oznaczenia nazwy pochodzenia, znakami jakości i oznaczenia geograficzne;
• promowanie produkcji zintegrowanej i innych metod produkcji przyjaznych dla środowiska.