Gorący temat: Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 432/2012 a sprawa polska

Joanna Górska
Forum Mleczarskie Handel 6/2012 (55)

Tegoroczne święta niektórym producentom i dystrybutorom mogą kojarzyć się z nieprzyjemnym faktem wydatkowania całkiem sporej sumki na potrzeby firmy i nie będą to niestety w wielu przypadkach – pieniądze wydane na świąteczne przyjemności dla pracowników. Dla wielu producentów będzie to nie lada finansowy orzech do zgryzienia, bowiem w świetle najnowszych wytycznych prawa nastąpiła bardzo istotna zmiana w wykazie dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci. Pewnie wielu już wie, że piszemy o Rozporządzeniu nr 432/2012.

Co, gdzie i kiedy?

Właściwie można by zapytać skąd w ogóle idea tworzenia takiego prawa? Czy to w ogóle ma sens? Czy ktoś policzył koszty takich wdrożeń? Być może dla gigantów spożywczych to promil w ich obrotach, ale dla mniejszych firm to nie lada kłopot nagle dostosować opakowania, wszelkie materiały reklamowe i promocyjne, strony internetowe do nowych wytycznych.

Jest to faktycznie ujemna strona wprowadzanego rozporządzenia i dla wielu może być sporym wyzwaniem. Jednak musimy pamiętać, iż naczelną zasadą Komisji Europejskiej i organów z nią związanych jest fakt, iż nadrzędnym celem tworzenia wszelkich aktów prawnych w tej sprawie jest zapewnienie jak najpełniejszego bezpieczeństwa żywnościowego społeczeństwu.

Stworzenie takiej listy i jej systematyczna aktualizacja wygeneruje mechanizm pewnej standaryzacji w oświadczeniach zdrowotnych wykorzystywanych często w promocji produktów. Niejako przymus stosowania określonych prawnie oświadczeń z czasem zwiększy świadomość konsumentów, co do faktycznych wartości odżywczych wybranych składników zawartych w produktach, co de facto z czasem umożliwi łatwiejsze porównywanie produktów z danej kategorii, ukróci fantazyjną kreatywność copywriterów oraz umożliwi podejmowanie bardziej świadomych decyzji konsumenckich.

Rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25 maja 2012 r. Rozporządzenie to wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Zgodnie z harmonogramem powyższe Rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu, tj. 14 czerwca 2012 r. Jak stwierdza paragraf 13 preambuły do ww. rozporządzenia „niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane po upływie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie w celu umożliwienia podmiotom prowadzącym przedsiębiorstwa spożywcze dostosowanie się do jego wymagań, w tym do zakazu, zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia [nr 1924/2006], dotyczącego tych oświadczeń zdrowotnych, których ocena Urzędu i rozpatrzenie przez Komisję zostały zakończone”. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 14 grudnia 2012 r.

Jak tworzono Wykaz Oświadczeń Zdrowotnych?

Ponieważ w różnych krajach producenci stosowali różne trudno porównywalne oraz nie zawsze potwierdzone naukowo i zrozumiałe dla konsumenta oświadczenia zdrowotne Komisja Europejska postanowiła bliżej przyjrzeć się sprawie i uruchomiła proces weryfikacji tych oświadczeń. Prace nad stworzeniem wiarygodnego dla konsumentów wykazu oświadczeń zdrowotnych trwają od wielu lat. Na prośbę Komisji Europejskiej w 2008 r. państwa członkowskie przedłożyły wykazy obejmujące ok. 44 tys. oświadczeń zdrowotnych stosowanych w tych krajach. Komisja scaliła te oświadczenia w jeden wykaz zawierający blisko 4,6 tys. pozycji. W lipcu 2008 roku Komisja Europejska skierowała do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA – European Food Safety Authority – działającego od 2002 roku) oficjalny wniosek o wydanie opinii naukowej na podstawie art. 13 ust. 3 Rozporządzenia nr 1924/2006 wraz z podaniem zakresu zadań oraz pierwszą częścią skonsolidowanego wykazu ww. oświadczeń. Kolejne części wykazu były przekazywane do Urzędu w listopadzie i grudniu tego samego roku. Ostatnie uzupełnienia dostarczono 12 marca 2010 roku. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, zbadał, czy są one naukowo uzasadnione. W czerwcu 2011 r. EFSA zakończyła większość prac nad oświadczeniami zdrowotnymi niedotyczącymi substancji roślinnych. Ocena naukowa przeprowadzona przez Urząd zakończyła się publikacją opinii w okresie od października 2009 roku do lipca 2011.

W wyniku analizy oświadczeń Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności uznał, iż, niektóre oświadczenia obejmowały różne deklarowane efekty lub je łączyły. Dlatego też oświadczenia znajdujące się w wykazie mogą odpowiadać jednemu lub kilku pozycji.

Strona 1 z 3