Alergeny na linii
Kilka słów o testach ELISA
Test ELISA (ang. Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), czyli test immunoenzymatyczny, zanim trafił do przemysłu spożywczego, stosowany był (i jest nadal) przede wszystkim w laboratoriach medycznych. Czuły i względnie szybki, stał się podstawowym testem klinicznym, służącym zarówno do celów naukowych jak i diagnostycznych.
Standardowo testy ELISA wykonywane są na polistyrenowych lub pleksiglasowych, 96-dołkowych płytkach, składających się z 8 rzędów i 12 kolumn. Do tych studzienek wprowadzany jest badany materiał. Antygen i specyficzne przeciwciało tworzą kompleks immunologiczny, dzięki któremu przeciwciało zostaje trwale związane z podłożem. Po dodaniu odpowiedniego substratu, enzym związany ze specyficznym przeciwciałem katalizuje reakcję, której produkt (najczęściej barwny) można oznaczyć spektrofotometrycznie.
Jak w każdej metodzie spektrofotometrycznej, dla odczytania wyniku konieczne jest opracowanie wcześniej krzywej kalibracyjnej poprzez przygotowanie i zbadanie szeregu roztworów o znanych rozcieńczeniach.
Testy ELISA bez problemu pozwalają osiągnąć poziomy detekcji, wymagane dla potrzeb walidacji alergenów w produktach żywnościowych. Nie są one jednak testami najłatwiejszymi do wykonania, jeśli chcemy zapewnić wysoki poziom poprawności i precyzji pomiaru. Jeśli zakład wewnętrznie nie dysponuje personelem doświadczonym w wykonywaniu tego typu testów, zaleca się zlecenie wykonania badań w specjalistycznym laboratorium.
Dla niektórych alergenów nie ma obecnie dostępnych testów ELISA. Jeśli dla ważnego dla nas alergenu nie ma takiego testu, do walidacji powinno się użyć innego alergenu, dla którego dostępny jest test. Jedyne co należy zrobić w takim wypadku to na czas prób walidacyjnych „podmienić” jeden surowiec alergenowy drugim, zachowując ten sam poziom białka alergenowego. Taka zamiana może się również okazać konieczna, jeśli jakiś etap procesu produkcyjnego (np. procesy termiczne) prowadzi do zmian struktury białka alergenu, przez co uniemożliwia poprawne wykonanie testu (trudność w rozpoznaniu alergenu przez antygen zawarty w teście).
W specyficznych przypadkach można zrezygnować z testów ELISA i zastosować w badaniu alergenu metody PCR, oparte na wykrywaniu i identyfikacji składnika poprzez jego strukturę genetyczną.
