Piątnica (OSM): Silna marka to sposób na trudne czasy

Rozmowa ze Zbigniewem Kalinowskim,

Prezesem Zarządu mleczarni Piątnica (OSM)

Janusz Górski: Panie Prezesie, jak wszyscy wiemy, w ostatnim kwartale 2022 r. wystąpiły symptomy krachu, który spełnił się w styczniu 2023 r. Minęło jednak trochę czasu… i zaczynamy się odbijać od dna. Jakie widzi Pan symptomy poprawy?

Zbigniew Kalinowski: Jednym ze znaków poprawy sytuacji jest fakt, że konsumenci po okresie dużego zaskoczenia i zaniepokojenia rosnącymi cenami wracają do swoich przyzwyczajeń zakupowych. Oczywiście nadal widoczna jest wrażliwość konsumentów na ceny, szukanie tańszych alternatyw, a co za tym idzie – wzrost zainteresowania markami własnymi. Patrząc jednak z naszej perspektywy, muszę przyznać, że sprzedaż naszych produktów utrzymuje się na wysokim poziomie. Z pewnością ma na to wpływ wypracowana pozycja Piątnicy jako silnej i zaufanej marki, cenionej za najwyższą jakość produktów, naturalne składniki oraz wyjątkowy smak.

Czy na rynkach międzynarodowych, gdzie polskie zakłady mleczarskie lokują średnio ponad 30% produkcji, wciąż jesteśmy konkurencyjni i czy eksport ma szanse pomóc nam odblokować krajowy rynek w najbliższych miesiącach?

Trudno mówić o odblokowaniu krajowego rynku, biorąc pod uwagę sytuację światową. Mam tu na myśli ograniczenie importu produktów mleczarskich przez Chiny oraz związane z tym nadwyżki mleka i załamanie cen tego surowca na świecie. Problem jest więc globalny i bardzo poważny. 

Przeważająca część zakładów mleczarskich ratowała się przez pierwsze półrocze 2023 r. konsumpcją zysku z ostatnich lat. Jak powiedział proroczo rok temu jeden z Prezesów na łamach Forum, mleczarnie oddadzą ten zysk. Jako firma nr 4 w naszej branży jesteście Państwo nad kreską czy pod kreską za pierwsze półrocze? Jak bardzo musieli Państwo obniżyć ceny za mleko?

OSM Piątnica działa w oparciu o ideę spółdzielczości, co oznacza, że nie jesteśmy nastawieni na zysk i nie jest on podstawą funkcjonowania spółdzielni. Z uwagi na charakter naszej działalności oraz określone obowiązki statutowe naszym priorytetem jest praca na rzecz naszych członków – rolników. Dlatego w Piątnicy od listopada 2022 r. utrzymujemy praktycznie taką samą cenę za mleko, poza jedną obniżką o 10 groszy w kwietniu br. Możemy tutaj mówić o dużym sukcesie Piątnicy, biorąc pod uwagę sytuację rynkową. Od listopada 2022 r. do sierpnia 2023 r. cena mleka w kraju spadła o ok. 84 grosze na litrze, a my wciąż utrzymujemy nasze stawki i oferujemy naszym dostawcom jedną z najwyższych cen za surowiec w Europie. Przy średniej cenie za mleko wynoszącej w Polsce ok. 1,86 zł netto/litr w Piątnicy we wrześniu br. płaciliśmy średnio 2,68 zł netto/litr. Gwarantując rolnikom dobre ceny, otrzymujemy najlepszy surowiec, który daje nam możliwość oferowania naszym konsumentom najwyższej jakości produktów. 

Jak w 2023 r. zmieniły się ceny pozostałych surowców, czynników energetycznych i usług, które Państwo nabywali?

Możemy mówić o wysokich wzrostach kosztów mediów, które w przypadku energii są aż dwukrotnie wyższe w porównaniu z ubiegłym rokiem. Mamy też do czynienia m.in. z 20-procentowym wzrostem cen wsadów owocowych, których używamy w produkcji naszych jogurtów czy koktajli. Należy również wspomnieć o wzrostach wynagrodzeń, które w naszej spółdzielni wyniosły 20%. 

Jakie decyzje i działania pozwoliły przejść Państwu suchą nogą przez ten kataklizm?

Naszą pozycję zawdzięczamy konsekwentnie realizowanej długoterminowej strategii mającej na celu uniezależnienie się od produktów masowych oraz budowanie silnej marki, pod którą oferujemy najwyższej jakości świeże produkty nabiałowe. Konsekwentne inwestycje w rozwój spółdzielni i w markę Piątnica zapewniają nam dobrą sytuację na rynku, dzięki czemu niezmiennie możemy płacić naszym dostawcom najwyższą cenę za mleko. W ten sposób gwarantujemy im stabilność i wspieramy w produkcji wysokiej jakości surowca, będącego podstawą naszych produktów.

Jak ocenia Pan siłę popytu polskich konsumentów? Jakie są szanse, a jakie zagrożenia dla zakupów nabiału?

Polska jest krajem, gdzie pozycja nabiału w koszyku zakupowym jest bardzo mocna i stabilna. Konsumujemy dużo mleka, śmietany, twarogów, a także serków do smarowania, serków wiejskich czy nabiałowych przekąsek typu serki homogenizowane i jogurty. Jesteśmy rynkiem tradycyjnym i te produkty były oraz nadal są bardzo istotne dla naszych odbiorców. Widzimy jednak pewne zmiany, które wiążą się z większą troską konsumentów o zdrowie. Dużą popularnością cieszą się innowacyjne produkty funkcjonalne, które zawierają dużo białka, takie jak skyr czy serek wiejski wysokobiałkowy. Równocześnie konsumenci chętnie wybierają produkty związane z ich preferencjami żywieniowymi: bez laktozy, bio czy roślinne – jak na przykład napoje Piątnica Roślinna.

Nabiał to druga pozycja w koszyku zakupowym. A produkty dla wegan? Czy ostatnie miesiące wpłynęły na popyt na produkty na bazie roślin, zamienniki nabiału?

W przypadku produktów roślinnych po latach wzrostu kategorii możemy mówić o stabilizacji. Mimo że produkty te wciąż stanowią niewielki procent rynku, to są istotne dla konsumentów i zyskują ich uznanie. Widzimy, że po roślinne alternatywy nabiału sięgają już nie tylko weganie, ale także osoby poszukujące różnorodności, dlatego w Piątnicy odpowiadamy na te potrzeby i dajemy konsumentom wybór. Z sukcesem wprowadziliśmy na rynek napoje roślinne, które otrzymały tytuł „Najbardziej Przełomowej Innowacji w Polsce 2022 roku” w kategorii Wege w raporcie NielsenIQ Breakthrough Innovation. 

Piątnica (OSM) zawsze szła w awangardzie rozmaitych działań i innowacji, budując wizerunek nowoczesnej mleczarni. Jakie obecnie działania są wdrażane w Piątnicy (wpływ na klimat, animal welfare itp.)?

W Piątnicy przywiązujemy dużą wagę do inwestycji mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych, zmniejszenie zużycia wody i energii oraz ograniczenie ilości generowanych odpadów. Monitorujemy nasz wpływ na środowisko, precyzyjnie mierząc wielkość emisji zgodnie z wymogami BAT, i widzimy, że nasze wyniki są lepsze niż standardy rynkowe. Wiemy, że kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem są istotne także dla naszych partnerów handlowych i konsumentów, dlatego bardzo o nie dbamy. Potwierdzeniem skuteczności oraz innowacyjności naszych działań jest przyznanie naszej spółdzielni nagrody „Przedsiębiorstwo Zielonych Rozwiązań” podczas tegorocznego 20. Międzynarodowego Forum Spółdzielczości Mleczarskiej.

Dziękuję za rozmowę
Janusz Górski