Świat na półce: Produkty czeskie na polskich półkach

Produkty mleczarskie wpisują się obecnie w trend produktów o pozytywnym wpływie na zdrowie. Dlatego też leżą w zakresie zainteresowań konsumentów, którzy chcą dbać o swoje zdrowie, a jednym z elementów jest spożywanie korzystnych dla zdrowia produktów. Niestety, w ostatnim czasie odnotowano wzrost cen produktów mleczarskich, co przełożyło się na pewną stagnację we wzroście konsumpcji. Niemniej jednak w poszczególnych kategoriach wyraźnie rysuje się trend rozwojowy, szczególnie z uwzględnieniem rozwoju know-how firm krajowych.

Według raportu USDA z grudnia 2015 roku, podobnie jak w innych krajach Europy, bezpośrednie spożycie mleka pozostaje w stagnacji. Według badań preferencji konsumpcyjnych Czesi zasadniczo wolą mleko świeże. Niemniej jednak kategoria ta jest niezwykle wrażliwa cenowo i jak tylko wzrasta jego cena to konsumenci poszukują innych produktów. Przykładem tego typu działania konsumentów było przerzucenie się konsumentów na tańsze mleko UHT, gdy tylko wzrosła cena mleka świeżego (dane Euromonitora za 2004 r.). W segmencie mleka następuje jedynie wzrost wartościowy, ale jest on wynikiem wzrostu cen. Wg czeskiego ministerstwa rolnictwa konsumpcja płynnego mleka w Czechach wynosiła w 2014 roku 60 kg na osobę. Największą firmą w tym sektorze jest firma Madeta z 15% wartości udziału w rynku.

Bardzo ciekawe zmiany zachodzą na rynku sera w Czechach. Smażony ser (najczęściej typu Edam) jest potrawą niemal narodową i przeciętny obywatel tego kraju wpisuje to danie do stałego menu. Jednak na skutek poczynionych inwestycji rynek sera w Czechach staje się coraz bardziej urozmaicony. Czesi, mimo że przywiązani do swoich tradycyjnych produktów z ciekawością podchodzą do nowych produktów prezentowanych na rynku.

Czesi w dalszym ciągu dysponują ograniczonymi budżetami i dlatego też zwracają uwagę na wysokość cen, w kontekście poszukiwanej jakości. Niestety, w związku z odnotowanym wzrostem cen produktów zauważa się ograniczony wzrost konsumpcji jogurtów i innych napojów fermentowanych, jako produktów droższych od mleka. Liderem na rynku jest Danone, który ma ok. 20% udziałów rynkowych wartościowo. Mimo problemów z popytem na rynku zauważa się jednak systematyczny rozwój kategorii o nowe wysokiej jakości produkty w portfolio producentów krajowych.

Jak odbieramy czeskie produkty w Polsce?

Mając na uwadze powyższe informacje na usta ciśnie się pytanie: czy producenci czescy mieliby szansę na szersze zaistnienie na rynku polskim? Wydaje sie, że możliwy jest taki scenariusz, dla prężniejszych marketingowo producentów, którzy znajdą swoją niszę na naszym rynku i zaproponują coś oryginalnego, czego nie ma na naszym rynku.

Śmiało można powiedzieć, że mamy do Czechów pewien sentyment, który w zasadzie lekko nieświadomie budowany jest od dziecka. Któż nie zna bajek dla dzieci tj. Krecik, Sąsiedzi czy Rozbójnika Rumcajsa? Czesi są bardzo przywiązani do tego typu „symboli” narodowych i bardzo chętnie wykorzystują ich wizerunki w promocji swoich produktów, co w pewnych sytuacjach może pomoc im w promowaniu swoich produktów. Mimo lekko niekomfortowej handlowej koniunktury na naszym rynku od czasu do czasu pojawiają się produkty z sygnaturą „Made in Czech Republic” i produkty te trafiają na przyjazny grunt.

W 2015 roku czeska firma Mixit, specjalizująca się w produktach śniadaniowych i produktach suchych zbadała nasz stosunek do sąsiadów, Czechów. Z badania wynika, że Polacy odbierają czeskie produkty z sympatią, chociaż podchodzą do nich z pewnym przymrużeniem oka. Czesi kojarzą się Polakom bardzo pozytywnie (87,5%) i odrobinę śmiesznie (18,8%). Negatywnych ocen było niewiele, a 3,1% wskazało na neutralny stosunek. Wśród „najbardziej lubianych / cenionych cech Czechów”, które wymieniali respondenci znalazły się m.in. pozytywny stosunek do życia, pogodne nastawienie, otwartość i specyficzne poczucie humoru.

W związku z wakacyjnymi i lub biznesowymi czy transferowymi podróżami do Czech możemy zaznajomić się z kuchnią czeską. Jednym z najbardziej znanych czeskich dań jest tzw. ser smażony (smažený sýr), który obowiązkowo występuje w każdej restauracyjnej karcie dań. Danie to jest uważane za narodowe, a do smażenia stosuje się najczęściej panierowany ser typu Edam lub Ementaler.

Produkty czeskie są dostępne w Polsce od dawna i oferta towarowa rośnie. Najbardziej znane marki to Skoda, Bata i Becherovka oraz Pilzner oraz szeroki asortyment słodyczy, z kultowymi Lentilkami, mieszanką studencką lub czekoladową Fidorką.