Higiena: Escherichia coli w zakładzie mleczarskim
W 2011 r. łącznie wystąpiło 1006 potwierdzonych przypadków HUS, co stanowiło 4,5-krotny wzrost w porównaniu z liczbą przypadków HUS odnotowanych w 2010 roku (N = 222). Tylko 318 z nich zgłoszono jako spowodowane STEC/VTEC O104, reszta jako przyczynę miała podany nieznany serotyp (411 przypadków HUS z Niemiec). Według wieku: 28,1% przypadków HUS odnotowano u dzieci w wieku do 4 lat, a następnie 20,8% w grupie wiekowej 25 – do 44-latków. Najczęściej zgłaszanym serotypem w grupie 0-14 lat był VTEC O157, podczas gdy STEC/VTEC O104 był dominującym serotypem w pozostałych grupach wiekowych i drugi najczęściej w kategorii 5- do 14-latków.
Wybuch epidemii w Niemczech w maju, ciągnącej się do czerwca, spowodowany był przez serotyp STEC / VTEC O104: H4. Również i inne typy były zgłaszane z terenu Niemiec. Natomiast przypadki O157 oraz innych typów serologicznych były zgłaszane przez całe lato i początek jesieni. Dane dotyczące hospitalizacji przypadków zakażeń VTEC zostały zebrane w ciągu ostatnich dwóch lat. Średnio 33,8% zgłoszonych i potwierdzonych przypadków VTEC było hospitalizowanych. Odsetek hospitalizowanych przypadków zakończonych śmiercią w 2011 r. był bardzo zróżnicowany w poszczególnych krajach, począwszy od 17% aż do 100% przypadków zakażenia ludzi VTEC średnio – 0,75 % co dało 56 zgonów na 7494 potwierdzonych przypadków. Niemcy miały 89% udział w całkowitej liczbie zgłoszonych zgonów.
U zwierząt i w żywności szczep O157 był najczęściej diagnozowany w żywym bydle oraz w mięsie wołowym, choć bakterię tę wykrywano również u innych zwierząt i w innych środkach spożywczych.
Zwierzęta są rezerwuarem szczepów VTEC (w tym VTEC O157). Zostały one wyizolowane z różnych gatunków zwierząt, głównie z przewodu pokarmowego zdrowych zwierząt przeżuwających tj. krowy, kozy i owce. Bakterie te są wydalane z organizmu zwierzęcia. Żywność pochodząca z mięsa bydła i owiec jest często opisywana jako źródło zakażenia człowieka VTEC. Inne ważne źródła żywności zawierają skażone kałowo warzywa i woda pitna.
Nowa Zelandia: Pech Fonterry – śmietana z Escherichia coli
W styczniu 2014 r. światowe serwisy specjalistyczne obiegła wiadomość o wycofywaniu z łańcucha dystrybucji 8700 butelek śmietany marki Anchor oraz Pams. Śmietana ma być zanieczyszczona szczepami E. coli.
Dyrektor Zarządzający Fonterra Brands, Peter McClure przeprosił za utrudnienia, ale podkreślił, że bezpieczeństwo konsumentów jest priorytetem firmy. Jak widać z powyższego doniesienia zagrożenie E. coli jest zawsze aktualne.
Występowanie VTEC u zwierząt żywych
W 2011 r. 13 państw członkowskich przekazało dane na temat VTEC u zwierząt. Przy interpretacji danych VTEC od zwierząt należy zauważyć, że dane z różnych badań nie muszą być bezpośrednio porównywalne, z powodu różnic w metodach i sposobach pobierania próbek i stosowanych metod analitycznych.
Dziewięć krajów członkowskich przekazało dane na temat VTEC u bydła za rok 2011. Wszystkie kraje członkowskie biorące udział w badaniach zgłosiły wyniki pozytywne. Austria, Dania, Estonia, Finlandia i Włochy podały dane z badań zwierząt prowadzonych w rzeźniach. W Austrii znaleziono VTEC odpowiednio 41,5% i 32,5% prób pozytywnych w badanych stadach bydła, w ciągu dwóch lat. Analogiczne wyniki dla młodego bydła (od roku do dwóch lat), dały wyniki pozytywne dla VTEC 3,7% i 5,0% tych próbek pozytywnych dla VTEC O15. Badania prowadzono za pomocą wymazów z odbytu. Dania, Estonia i Finlandia zgłosiły niższą częstotliwość występowania VTEC i VTEC O157, odpowiednio na poziomie 1,7%, 3,3% i 0,3%. Dania i Finlandia badały próbki kału. We Włoszech znaleziono aż 20,9% pozytywnych prób u bydła dla VTEC, ale żaden z nich nie był pozytywny dla O157. Belgia testowała zwierzęta w gospodarstwach na VTEC, wyniki na poziomie 1,8% próbek dodatnich dla VTEC. Niemcy i Holandia dostarczyły danych na poziomie stada z gospodarstw. W Niemczech wykryto u 18,4% młodych stad bydła mięsnego oraz 3,5% pogłowia cieląt próby pozytywne dla VTEC, ale żaden przypadek nie był pozytywny dla VTEC O157. Holandia testowała 807 stad bydła w gospodarstwach rolnych, oceniono, że 5% z nich było VTEC i VTEC O157 pozytywne. Oznacza to, że obecność E. coli u bydła na poziomie ok. 20% może stanowić realne źródło zanieczyszczenia pozyskiwanego mleka.
Inne zwierzęta
Trzy kraje członkowskie podały dane za 2011 r. dotyczące nosicielstwa VTEC z gatunków zwierząt innych niż bydło. Holandia badała owce i kozy na poziomie gospodarstw bez znalezienia jakichkolwiek VTEC pozytywne zwierząt. Jednak w badaniu przeprowadzonym w rzeźni przy użyciu wełny owczej jako próbki, u 13,6% – tj. 374 zwierząt znaleziono VTEC O157. Austria przedstawiła dane dot. 116 owiec testowanych na poziomie gospodarstw i u 68,1% zwierząt stwierdzono VTEC pozytywne. Dwa z tych izolatów uznano za VTEC O91 i jeden VTEC O103. Obie te grupy serologiczne są często związane z zakażeniami u ludzi. Niemcy poinformowały, że badano stada trzody chlewnej w gospodarstwach rolnych; u 8,9% z 146 badanych stad stwierdzono VTEC pozytywne.
Nie wyizolowano STEC/VTEC O104 z badanych próbek zwierzęcych. Oprócz gatunków zwierząt opisanych powyżej, przebadano na VTEC wielbłądy, koty, jelenie, dziki, psy, ptactwo (Gallus gallus), egzotyczne zwierzęta domowe, króliki domowe, z ogrodów zoologicznych oraz bawoły wodne.
Uzyskane wyniki pozytywne z wełny owiec wskazują jednoznacznie na człowieka jako źródło przenoszenia, ale też i być może bytowania drobnoustrojów chorobotwórczych.
Występowanie VTEC w żywności
W 2011r. w 22 państwach członkowskich UE odnotowano występowanie VTEC w żywności. Wiele tych państw odnotowało zdecydowanie więcej wystąpień VTEC w kiełkach, warzywach i owocach, niż w 2010 r., co najprawdopodobniej wynika ze zwiększonego „zainteresowania” tą bakterią ze względu na doniesienia o wybuchu epidemii w Niemczech.
Skażone mięso wołowe jest uważane za główne źródło zakażeń przenoszonych przez żywność VTEC na ludzi. W 2011 r. osiem krajów członkowskich raportowało występowanie VTEC w świeżym mięsie wołowym z badań urzędowych. VTEC wykryto w dziewięciu z 12 badań. Łącznie przebadano 4347 próbek z wołowiny i wykryto w nich serotypy Escherichii coli: VTEC – 62 próby (1,4%) dodatnie i 11 prób (0,3%) VTEC O157 – dodatnie. Belgia i Czechy prowadziły badania na partiach tusz w rzeźniach. Oba kraje zgłosiły wykrycie VTEC i VTEC odpowiednie w Belgii: 4,2% i 0,7% partii pozytywnych dla VTEC i VTEC O157, podczas gdy w Czechach odnotowano 0,3% próbek dodatnich na VTEC i VTEC O157. Niemcy, Irlandia i Holandia prowadziły badania tuszy lub próbek mięsa na VTEC. Niemcy znaleźli E. coli w 2,3% próbek z powierzchni tusz w rzeźni, w Irlandii odnotowano 1,0% tusz pozytywnych dla VTEC i 0,3% dla VTEC. W punkcie sprzedaży detalicznej, Niemcy znaleźli 1,8% próbek świeżego mięsa i 3,8% próbek mielonego mięsa z VTEC pozytywnym – zawierających E. coli, ale nie VTEC O157. Holandia wykryła E. coli w 0,3% próbek świeżego mięsa. Na Węgrzech i w Hiszpanii nie odnotowano żadnych pozytywnych próbek. Natomiast w Polsce odnotowano najwyższy odsetek prób pozytywnych dla VTEC O157 (2,6%) w 2011 roku.
W 2011 r. prowadzono również badania na wyrobach z mięsa wieprzowego, baraniego, kurzego, indyczego oraz zwierząt dziko żyjących – zanieczyszczenie E. coli wahało się w granicach 3-15%.