Opakowania – znakowanie i ekologia
Inicjatywa PFPŻ
Obecnie działania związane z popularyzacją systemu znakowania wartością odżywczą GDA (ang. Guideline Daily Amount) prowadzi Polska Federacja Producentów Żywności (PFPŻ). Jak podaje na swojej stronie internetowej: „PFPŻ w oparciu o rekomendacje Konfederacji Przemysłu Żywności i Napojów UE (CIAA) i Europejskiej Platformy ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia, opracowała zalecenia, skierowane do firm żywnościowych w Polsce, odnośnie wspólnego Dobrowolnego Programu Znakowania Wartością Odżywczą GDA. Program ten będzie stosowany i monitorowany dobrowolnie przez firmy-członków Federacji w ramach mechanizmu samoregulacji. Program bazuje na zasadzie stopniowego wdrażania, dzięki czemu zapewnione jest spójne podejście do znakowania wartością odżywczą. Dzięki temu firmy będą mogły stosować te elementy programu, które mają zastosowanie w znakowaniu ich produktów i są możliwe do zrealizowania. Wdrożenie Dobrowolnego Programu Znakowania Wartością Odżywczą GDA w Polsce należy uznać za niezwykle ważne z punktu widzenia wypracowania wspólnego, jednolitego podejścia do tego zagadnienia w całej UE. Implementacja programu będzie wspierana przez szereg instrumentów.
PFPŻ uważa, że ze względu na przejrzysty i łatwy do zrozumienia przez konsumenta sposób komunikowania o wartości odżywczej produktu w oparciu o system Wskazanego Dziennego Spożycia (GDA), Program PFPŻ jest pozytywnym wkładem przemysłu żywnościowego w realizację zaleceń strategii WHO w zakresie diety, aktywności fizycznej i zdrowia. Dzięki zaangażowaniu znaczących organizacji przemysłu żywnościowego skupionych w największej europejskiej organizacji tj. Konfederacji Przemysłu Żywności i Napojów UE, znakowanie wartością odżywczą przy użyciu systemu Wskazanego Dziennego Spożycia, stanie się jednym z najpopularniejszych systemów znakowania żywności, który ze względu na swoją przejrzystość informacyjną zyska uznanie szerokiego kręgu konsumentów w Polsce i UE.”
Dobrowolny Program Znakowania Wartością Odżywczą GDA nie dotyczy środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Celem Programu jest upowszechnienie spójnego, czytelnego i zrozumiałego dla konsumenta znakowania artykułów spożywczych. Prezentowana informacja ma pozwolić na dokonanie świadomego wyboru i uczulić na kwestie stosowania właściwej diety. Znakowanie ma być zgodne z wymaganiami Dyrektywy Rady z dnia 24 września 1990 r. w sprawie znakowania wartością odżywczą środków spożywczych (90/496/EWG) i obowiązującymi przepisami krajowymi z tego zakresu. Podstawą do określenia wartości podanych na opakowaniach mają być uznane i dostępne dla wszystkich dowody naukowe, bazujące na wartościach Wskazanego Dziennego Spożycia (GDA) uzgodnionych przez CIAA i Europejską Platformę ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia.
Zachowana ma być zgodność z wymaganiami Dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie ujednolicenia legislacji Państw Członkowskich UE w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych, ze szczególnym uwzględnieniem czytelności oznakowania.
PFPŻ określa sposób graficznego oznakowania na produktach. Z przodu opakowania powinna znaleźć się deklaracja liczby kcal (energii) w jednej porcji oraz udziału procentowego (%) Wskazanego Dziennego Spożycia dla energii przedstawiona w formie graficznej. Forma ta powinna być prosta, przystępna dla wszystkich konsumentów. Ma pozwolić na szybką ocenę, jaka jest wartość kaloryczna porcji produktu oraz jakie miejsce w zbilansowanej diecie należy przypisać danemu produktowi. Z tyłu opakowania natomiast powinna znaleźć się deklaracja składników odżywczych w tabeli, zgodnie z wymaganiami prawnymi podanymi na stronie internetowej www.pfpz.pl. Zawsze trzeba podać pełną informację, nt. GDA jednej porcji, zachowując kolejność wymienianych składników, czyli: przy Grupie I – dla energii i tłuszczu lub dla energii, cukrów, tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych i sodu (lub soli) przy Grupie II. Oprócz obecnego wymogu informowania o wartości odżywczej w 100 g/100 ml produktu, w tabeli powinny być podawane również informacje odnoszące się do jednej porcji produktu. Informacje nt. zawartości w porcji produktu składników odżywczych uważanych za istotne ze względu na zdrowie, czyli: energii, cukrów, tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych i sodu są podawane jako % wartości referencyjnych Wskazanego Dziennego Spożycia (GDA) ustalonych dla poszczególnych składników odżywczych. Dane należy umieścić w dodatkowej tabeli. Nie wolno natomiast dowolnie i wybiórczo dobierać składników odżywczych, dla których podawane są informacje GDA.