Łańcuch dostaw: Jak handel może dbać o klimat

Robert Zawadzki
Forum Mleczarskie Handel 1/2011 (44)

Chcąc obliczyć emisję CO2 Grupa Carrefour wprowadziła system raportowania emisji gazów cieplarnianych do atmosfery zgodnie z liniami przewodnimi „GHG Protocol” – międzynarodową normę obliczania emisji gazów cieplarnianych. W 2007 roku emisja bezpośrednia (grupa 1 protokołu: gazy chłodnicze, gaz ziemny i olej opałowy) to 1,27 mln ton (jako równoważnik CO2), a emisja pośrednia (grupa 2: prąd elektryczny i grupa 3: przewóz towarów) to 1,68 mln ton (jako równoważnik CO2). Szczegółowe dane z 2007 roku pokazują zużycie energii i prądu, a także emisję gazów cieplarnianych:

Zużycie energii w sklepach

  • 88% prąd elektryczny
  • 10% gaz
  • 2% olej opałowy

Zużycie prądu elektrycznego

  • 45% chłodzenie
  • 20% klimatyzacja
  • 20% oświetlenie
  • 15% pozostałe.

Emisje gazów cieplarnianych (w tonach – w przeliczeniu na CO2) na źródło

Grupa 1:

  • 39% gazy chłodnicze
  • 3% gaz
  • 1% olej opałowy

Grupa 2:

  • 44% prąd elektryczny

Grupa 3:

  • 13% logistyka.

Emisje gazów cieplarnianych (w tonach – w przeliczeniu na CO2) na strefę geograficzną

  • 27% Francja
  • 49% Europa (poza Francją)
  • 11% Ameryka Łacińska
  • 13% Azja

(źródło: „Grupa Carrefour – twórca odpowiedzialnej wymiany” 2007 r.).

Wdrażając oszczędności zaczęto od głównych stanowisk zużycia prądu i nadano priorytet inwestycjom w nowy sprzęt, taki jak zamknięte meble chłodnicze, zasłony na meble chłodnicze zakładane na noc czy też lampy energooszczędne. Niska energochłonność oświetlenia dotyczy całego wyposażenia handlowego. Podobno w ciągu 3 lat realizacji projektu oszczędności doprowadziły do obniżenia zużycia energii elektrycznej o 8,5%.

Transport

W artykule zatytułowanym „Redukcja emisji CO2 – kształtowanie wizerunku, czy społeczna odpowiedzialność?” przytoczyliśmy dane z rynku brytyjskiego, które sugerowały, że drogowy transport żywności emituje 2,5% CO2. Były to oczywiście dane szacunkowe i nieco nieaktualne jednak dają one wyobrażenie o oddziaływaniu współczesnej dystrybucji na środowisko. Badania dotyczące emisji dwutlenku węgla prowadzono również na poziomie sklepów. Stwierdzono, że supermarkety sieciowe mają bardziej efektywny łańcuch dystrybucji niż sklepy lokalne. Kiedy pod uwagę weźmiemy czas dostaw, koszty i jakość usług to nie ma wątpliwości, że takie stwierdzenie jest prawdziwe, jednak pod kątem emisji CO2 sprawa nie jest już taka prosta. Łańcuch dystrybucji, w którym odbiorcą są sklepy lokalne wykazuje niższy poziom emisji dwutlenku węgla, a to głównie dlatego, że zaopatrywane są lokalnie, a przecież, im krótszy czas transportu tym niższa jest emisja. Z tego względu większość działań zmierza w kierunku ograniczania liczby przejechanych kilometrów w ramach dostaw towaru do sklepów poprzez lepsze wypełnianie ciężarówek, a tym samym przez ograniczanie ich liczby. W tym celu optymalizuje się liczbę palet na ciężarówkę oraz liczbę paczek na palecie, rozwija koncepcję wspólnego załadunku dostarczając tą samą ciężarówką towar do kilku sklepów znajdujących się w pobliżu. W magazynach stosuje się nowe technologie – przykładem, o którym warto wspomnieć jest magazyn sieci Carrefour w Laudun, wyposażony w centralę fotowoltaiczną wytwarzającą prąd w równowartości zużycia elektryczności przez 500 gospodarstw domowych.

Odpowiedzialne środowiskowo przedsiębiorstwa handlowe wybierają na partnerów logistycznych firmy dbające o środowisko, dając pierwszeństwo np. tym, którzy spełniają normę środowiskową Euro 4. Ponadto wpływają na dostawców, aby ci ograniczali puste przejazdy, a tam gdzie pozwala na to lokalna infrastruktura korzystali z alternatywnych dróg transportu wykorzystując na długich trasach kolej a także transport rzeczny. Ten ostatni ma znaczenie w przypadku artykułów importowanych, które drogą morską trafiają do portów. Przykładem jest Francja, gdzie w 2007 r. około 35% towarów importowanych przewieziono z Hawru i Fos transportem rzecznym, co w roku 2007 umożliwiło oszczędności rzędu 250 ton CO2. Często dystrybutorzy wywierają presję na dostawców w ramach ograniczenia wpływu produkcji przemysłowej na emisję CO2. Oczekiwania mogą dotyczyć np. ograniczenia zużycia materiałów opakowaniowych, a tym samym zmniejszenia emisji na etapie ich produkcji oraz mniejszej wagi produktu na etapie transportu.

Promowanym trendem jest tworzenie magazynów konsolidacyjnych i rozwój backhaulingu i poolingu. Magazyny konsolidacyjne to miejsca, do których różni dostawcy zwożą towar, a następnie jest on odbierany przez dystrybutora optymalnie załadowanymi pojazdami. Backhauling w swojej najprostszej formie sprowadza się do racjonalnego wykorzystania środków transportu. Samochody dostawcze, które już dostarczyły towar do placówek handlowych, zamiast wracać puste do bazy czy magazynu centralnego, odbierają towar od dostawców, którzy są zlokalizowani po drodze. Podobnie, co do zasady wykorzystania ciężarówek, działa pooling – dostawcy organizują się między sobą grupując towar dostarczany do magazynów dystrybutora detalicznego tak, aby auta dostawcze były zawsze maksymalnie wykorzystane i optymalnie załadowane.

Strona 2 z 2