Logistyka: Łańcuch dostaw – monitorowanie procesów i bezpieczeństwo żywności

Mówiąc o łańcuchu dostaw powinniśmy myśleć o strukturze podrzędnej w stosunku do łańcucha logistycznego, które jest pojęciem szerszym, obejmującym również serwis i gospodarowanie odpadami. Łańcuch logistyczny stanowi połączenie magazynów z punktami przeładunku i rozładunku poprzez system dróg jakimi transportowany jest towar i obejmuje wszystkie etapy procesu przepływu towarów i usług od producenta do konsumenta. Poszczególne ogniwa łańcucha są powiązane organizacyjnie i finansowo.

W dążeniu do optymalizacji procesów

W zarządzaniu łańcuchem logistycznym można wyodrębnić kilka podstawowych procesów: zarządzanie produkcją, zapasami, zakupami, popytem i realizacją złożonych zamówień. W porównaniu do tradycyjnego systemu logistycznego – łańcuch dostaw jest znacznie bardziej rozbudowaną strukturą o większym zasięgu. Najbardziej istotne różnice to zarządzanie zapasami, które nie jest ograniczone do przedsiębiorstwa i musi być koordynowane z innymi ogniwami. Sam przepływ towarów w łańcuchu jest procesem ciągłym i dynamicznym, a nie okresowym i przerywanym. W łańcuchu niezbędna jest wymiana informacji z innymi uczestnikami dystrybucji. Wspólne jest planowanie, wspólnie redukuje się koszty oraz wspólnie ponoszone jest ryzyko.

Zarządzanie łańcuchem dostaw sprowadza się do koordynacji działań wszystkich elementów łańcucha, monitorowania zapasów, ograniczaniu ryzyka i działań utrudniających jego prawidłowe działanie. Zarządzanie wspomagane jest oczywiście informatycznie.

Wykorzystywane obecnie systemy zarządzania przedsiębiorstwem powstały w efekcie długotrwałej ewolucji założeń teoretycznych oraz technologii oferowanych przez przemysł komputerowy. Początkowo systemy obsługiwały obszar gospodarki magazynowej, by stopniowo objąć produkcję – MRP (Material Requirements Planning), dołączyć finanse i planowanie procesu sprzedaży – MRP-II (Manufacturing Resources Planning), dystrybucję, transport, serwis – ERP i ERP-II oraz narzędzia wspomagające wdrażanie, modelowanie i optymalizowanie procesów – DEM. Podstawowymi rozwiązaniami informatycznymi usprawniającymi zarządzanie przedsiębiorstwem są systemy IC – Zarządzania Gospodarką Magazynową (Inventory Control). Były one opracowane na początku lat 60. Pozwalają na zarządzanie produktami i magazynami, księgowanie operacji, obsługę zwrotów produktów.

Systemy takie są w użyciu do dziś, zmienił się tylko stopień ich zaawansowania. System zarządzania łańcuchem dostaw (ang. Supply Chain Management SCM) jest bardziej elastyczny, kiedy zostanie tak zorganizowany, aby informacje, przesyłane równolegle z jednostkami logistycznymi, mogły być pobierane i przetwarzane przez system informatyczny występujący w każdym ogniwie logistycznego łańcucha dostaw. W tym celu należało wprowadzić taki standard, który umożliwi identyfikację tej samej informacji w systemach informatycznych wykorzystywanych przez wszystkich uczestników łańcucha dostaw w ten sam sposób. Obecnie jest to standard GS1, opisywany wielokrotnie na łamach Forum Mleczarskiego.

Bardzo ważnym elementem zarządzania łańcuchem dostaw jest monitorowanie poziomu zapasów, które generują zbędne koszty. Dokonuje się to poprzez sprawną wymianę informacji o oczekiwanym popycie, o zamówieniach, harmonogramach produkcji itd. Ogranicza to niepewność i prowadzi do zmniejszenia zapasów bezpieczeństwa. Największą barierą w tym procesie są opory przedsiębiorstw w wymianie strategicznych informacji z partnerem biznesowym i częściowo także z konkurencją. Muszą oni jednak pamiętać, że uczestnictwo w danym łańcuchu dostaw wymaga wspólnego ponoszenia ryzyka i częściowo wspólnego inwestowania. Do wspólnych działań przekonują strategie współpracy oparte na sojuszach strategicznych i partnerstwie między producentami, dostawcami, przewoźnikami i usługodawcami logistycznymi. Zmniejsza się liczbę dostawców, ale zacieśnia więzi między tymi najważniejszymi.

Niestety, zmiana podejścia jest bardzo skomplikowana. Przedsiębiorcy koncentrują się na wewnętrznych kosztach i ich redukcji. Nie biorą pod uwagę faktu, że relacje z dostawcami lub klientami wpływają na ostateczną cenę produktu. Zapominają lub nie dbają o przekazywanie dostawcom informacji o planowanych terminach dostaw. Powszechne są zakupy dużych ilości towaru prowadzące do zwiększenia kosztów utrzymania zapasów, które zwykle przerzucane są na kolejne ogniwa i w efekcie na końcowego odbiorcę.

Sebastian Bursakowski-Irzykowski

Kierownik Operacyjny w Green Factory Logistics

Green Factory Logistics stale szuka rozwiązań usprawniających procesy w łańcuchu logistycznym. Udogodnienia proponowane naszym partnerom wpływają na oszczędność czasu, co bezpośrednio przekłada się na zmniejszenie kosztów operacyjnych. Ostatnim wspólnym projektem kontrahentów oraz Green Factory Logistics, który aktualnie wdrażamy, jest wirtualny magazyn. Każdemu kontrahentowi, który powierza swój produkt do magazynowania zapewniamy poprzez Internet dostęp – podgląd do naszego magazynu, gdzie firma może sprawdzić, np. ilość swojego towaru oraz asortyment. Jest to dla producenta bardzo przydatne narzędzie przy optymalizacji poziomów zapasów. Mając dostęp do swojego magazynu zewnętrznego nasz partner informuje nas jaki towar należy przygotować do wysyłki, co należy skompletować itd. Znając na bieżąco stan magazynowy swoich produktów producent wie kiedy należy dosłać kolejną partię produktów podlegających różnym operacjom logistycznym, które zleca swojemu operatorowi.

Ciągłe wdrażanie innowacyjnych pomysłów i projektów, które w dużej części są wynikiem współdziałania kontrahentów zapewnia nas, że nasze działania są potrzebne na rynku. To właśnie nasi partnerzy i zgłaszane przez nich potrzeby są podstawą działalności operacyjnej na rynku produktów chłodzonych Green Factory Logistics.