Opakowania – znakowanie i ekologia
Opakowania produktów spożywczych stanowią, według szacunków międzynarodowych, ponad 65% ogólnej produkcji opakowań. Przemysł spożywczy jako kluczowy odbiorca ma znaczący wpływ na branżę opakowań i zachodzące w niej zmiany. Wysokie wymagania stawiane materiałom opakowaniowym przeznaczonym do kontaktu z żywnością, a także potrzeba tworzenia wygodnych opakowań do innowacyjnych produktów są siłą napędową przyczyniającą się do rozwoju technologii opakowaniowych. Nie powiemy nic odkrywczego, mówiąc o roli opakowań w marketingu. Są jak wiadomo sprzymierzeńcem sprzedawcy i producenta w walce o klienta i w zachęceniu go do zakupu konkretnego produktu. Ciekawa i dobrze zaprojektowana szata graficzna zapewnia dobrą identyfikowalność produktów i podnosi ich atrakcyjność w oczach nabywcy. Wielobarwna, kontrastowa grafika przyciąga wzrok skupiając uwagę konsumenta na produkcie ustawionym na sklepowej półce. To jednak tylko wrażenie – inną ważną cechą opakowań jest ich funkcja informacyjna.
Wymagania prawne
Obowiązkiem producenta artykułu spożywczego jest właściwe oznakowanie opakowań. Etykiety lub opakowania muszą zawierać informacje wymagane rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania środków spożywczych. Obowiązkowo należy podać: nazwę, skład, datę minimalnej trwałości/ termin przydatności, sposób przygotowania, dane identyfikujące producenta, zawartość netto lub liczbę sztuk, warunki przechowywania, partię produktu, i klasę jakości handlowej (o ile została ustalona). Oznakowanie musi być czytelne, nieusuwalne i umieszczone w widocznym miejscu. Nie może być w żaden sposób ukryte lub przysłonięte nadrukami. Istnieje też zakaz znakowania środków spożywczych w sposób mogący wprowadzić konsumenta w błąd. Powołując się np. na ekologiczne pochodzenie produktu trzeba dysponować stosownym dokumentem lub atestem. Jeśli do produkcji użyto substancji dodatkowych zgodnych z wymogami określonymi w rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia, to i Informację o ich zastosowaniu również trzeba umieścić na etykiecie/opakowaniu poprzez oznaczenie literą „E” z przypisaną liczbą i funkcją.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą (Dz. U. z dnia 31 lipca 2007 r.) i jego zmienioną wersją z 2010 roku, dobrowolne jest obecnie informowanie na opakowaniach żywności (poza żywnością dietetyczną i specjalnego przeznaczenia) o wartości odżywczej produktów, m.in. o liczbie kalorii. Co ciekawe wkrótce ten stan może ulec zmianie. Wstępne porozumienie w tej sprawie osiągnęli przedstawiciele KE, PE podczas węgierskiej prezydencji w Radzie UE. Jak podaje PAP, u podstaw nowych regulacji legła troska o zdrowie obywateli Unii oraz rosnący problem otyłości. Pomóc w rozwiązaniu problemów ma jasne informowanie klientów o wartości kalorycznej, zawartości soli, protein, węglowodanów, tłuszczu i tłuszczów nasyconych. Ponadto konsument będzie w stanie od razu wyłapać sztuczne składniki i alergeny. Wymogiem nowego oznakowania nie będą objęte wyroby alkoholowe. Nowe przepisy przewidują też obowiązek wskazania kraju pochodzenia drobiu, wieprzowiny, baraniny i mięsa koziego; taki obowiązek dotyczący wołowiny i cielęciny został wprowadzony w 2000 r. Na dostosowanie się do tego wymogu producenci będą mieli dwa lata.