Fundusze UE: Innowacyjność a fundusze unijne

Głównym rynkiem zbytu dla sprzedaży zagranicznej polskich produktów spożywczych są kraje Unii. Wspólnota jest jednak rynkiem dojrzałym. Konsumpcja jest relatywnie stabilna, zaś rosnąca produkcja powoduje coraz większą konkurencyjność i utrzymujący się niski poziom cen. Dotyczy to większości produktów rolno-spożywczych. Inaczej jednak sytuacja kształtuje się w przypadku produktów innowacyjnych, trafiających w zmieniające się gusta wymagającego unijnego klienta. Z pomocą przychodzą tu fundusze UE, które w obecnej 7-letniej perspektywie budżetowej mają w sposób szczególny wspierać innowacje w polskich przedsiębiorstwach.

Krajowe specjalizacje

Wsparcie funduszy europejskich w latach 2014-2020 dotyczy projektów realizowanych w ramach krajowych inteligentnych specjalizacji. Ministerstwo Rozwoju wskazuje, że są to branże o największym potencjale innowacyjnym, których rozwój będzie wpływał na całą gospodarkę Polski poprzez tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenie wartości dodanej gospodarki i podniesienie jej konkurencyjności na arenie międzynarodowej. W Polsce zostało wybrane 20 inteligentnych specjalizacji, przyporządkowanych do 20 działów. Jednym z takich działów jest Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa, w ramach której funkcjonują trzy specjalizacje:

• Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego i leśno-drzewnego
• Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji)
• Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej oraz inżynierii środowiska.

W ramach projektów realizowanych przez przemysł spożywczy wspierane będą te związane z: produkcją żywności wysokiej jakości uwzględniającą m.in. innowacyjność produktów pod względem składu i wartości odżywczej, poprawę jakości istniejących produktów, wprowadzanie nowych, innowacyjnych technologii produkcji i przetwórstwa żywności, działania zmierzające do minimalizacji stopnia przetworzenia żywności oraz możliwie pełnego zachowania składników odżywczych. Pomoc będzie też przyznawana na rozwój produkcji środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz żywności ekologicznej, tradycyjnej i regionalnej. Warto też zauważyć, że ramach omawianej specjalizacji znajdują się też działania pozwalające na zagospodarowanie odpadów spożywczych, związane z optymalizacją procesów produkcji i przetwórstwa oraz innowacyjne technologie pakowania. Wspierane mogą być również projekty polegające na tworzeniu narzędzi komunikacyjnych, ułatwiających konsumentom dokonywanie świadomych wyborów żywieniowych albo wspomagających lepsze planowanie żywienia. Są to tylko niektóre wymienione specjalizacje dot. przemysłu spożywczego.

PO Inteligentny Rozwój

Powstawanie innowacji wiąże się z wysokimi nakładami, a jak wynika z danych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, wydatki polskich firm na działalność badawczo-rozwojową są nadal niskie – stanowią 25% średniej dla UE. Dla porównania w Danii poziom ten wynosi 150%, w Szwecji – 176%, a w Czechach – 77%. Program Inteligentny Rozwój, będący kontynuatorem PO Innowacyjna Gospodarka, ma zachęcać firmy do ponoszenia większych nakładów na prace B+R oraz wdrożenia gotowych innowacyjnych produktów.

PO IR daje szerokie możliwości realizacji projektów związanych z innowacjami: projekty badawczo-rozwojowe (B+R), wdrożenia wyników prac B+R, infrastrukturę dla prowadzenia prac B+R, transfer technologii czy zakup usług niezbędnych do rozpoczęcia lub prowadzenia działalności innowacyjnej.

PO IR daje również możliwość wyboru sposobu finansowania przedsięwzięcia, dopasowanego do specyfiki projektu. Wnioskodawcy mogą ubiegać się o: dotacje; instrumenty kapitałowe, gwarancje, pożyczki.