Pochodzenie
Norwegia, dolina Gudbrands, 1863 r. lub wcześniej. Według niektórych źródeł wynalezienie tego sera przypisuje się Annie Haav, inne mówią, że ser ten wyrabiano już wcześniej. Ser brązowy oryginalnie wytwarzany również w innych krajach, pod nazwami: mysost (Norwegia), mesost (Szwecja), meesjuusto (Finlandia), myseost (Dania), mysuostur (Islandia) i braunkäse (Niemcy). W Norwegii kupić można 12 odmian Brunosta. Odmianami Brunosta są: kozi Geitost, Ekte Geitost i Gudbrandsdalsost (24% mleka koziego i 76% mleka krowiego). Oprócz nich dostępne są odmiany o mniejszej zawartości tłuszczu, z dodatkiem przypraw itp., a także sery produkowane według domowych przepisów.
Rodzaj surowca
Mleko krowie, kozie (mieszane) lub kozie pasteryzowane lub niepasteryzowane.
Typ sera
Serwatkowy półmiękki, karmelizowany, niewymagający dojrzewania.
Miąższ
Koloru od miodowego do brązowego. Jego konsystencja, w zależności od ilości wody, przypomina roztopioną krówkę lub kostkę. Smak wyrazisty, słodki, nieco ostry z nutami karmelu i koziego mleka.
Przeznaczenie kulinarne
Brunost podawany jest w formie cienkich plastrów na tostach lub z chrupiącym pieczywem
z dżemem lub warzywami, również na waflach (gofrach) oraz na tutejszych tradycyjnych
podpłomykach. Często dodawany do sosów. Z rozpuszczonego sera można przyrządzić
także lody albo sos do polania deserów i ciast.
Ciekawostki
Jest uważany za bardzo zdrowy produkt, ze względu na wysoką zawartość żelaza, wapnia
i witamin z grupy B. Powstaje z mleka, śmietany i serwatki w procesie ogrzewania. Brunost kroi się za pomocą specjalnej łyżki do sera.
